Sửa luật là cần thiết
Luật Thuế GTGT số 13/2008/QH12 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2009 và đã được sửa đổi, bổ sung 3 lần tại Luật số 31/2013/QH13, Luật số 71/2014/QH13 và Luật số 106/2016/QH13 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2016.
Qua 15 năm thực hiện, bên cạnh kết quả đạt được, trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập kinh tế quốc tế, do sự biến động nhanh của kinh tế - chính trị thế giới nói chung và nền kinh tế Việt Nam nói riêng, qua triển khai thực hiện chính sách thuế GTGT cũng đã bộc lộ một số tồn tại, hạn chế, cần phải tiến hành sửa luật.
Theo Bộ Tài chính, việc sửa luật đặt ra trong bối cảnh hiện nay là hết sức cần thiết. Theo đó, số lượng nhóm hàng hóa, dịch vụ (HHDV) thuộc đối tượng không chịu thuế còn nhiều (26 nhóm) và không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào làm tăng chi phí sản xuất của doanh nghiệp (DN) và làm tăng giá bán ra, ảnh hưởng đến các DN trong chuỗi cung ứng.
Ngoài ra, việc áp dụng các mức thuế suất (hiện gồm 3 mức: 0%, 5% và 10%) đối với các nhóm mặt hàng còn chưa phù hợp. Đối tượng chịu thuế GTGT thuế suất 5% còn nhiều (14 nhóm HHDV) chưa phù hợp với định hướng cải cách hệ thống thuế, tiến tới áp dụng 1 mức thuế suất phổ thông. Việc xác định thuế suất đối với một số HHDV dựa vào mục đích sử dụng nên gây vướng mắc cho cả cơ quan thuế (CQT) và người nộp thuế (NNT).
Đối với doanh thu bán HHDV không chịu thuế GTGT có mức từ 100 triệu đồng trở xuống/năm cần phải nghiên cứu điều chỉnh cho phù hợp mức biến động của giá và một số yếu tố khác cho phù hợp bối cảnh kinh tế - xã hội.
Ngoài ra, quy định về giá tính thuế GTGT đối với hoạt động kinh doanh bất động sản còn có cách hiểu khác nhau giữa NNT và CQT. Đồng thời, quy định về khấu trừ thuế GTGT đầu vào cần phải chặt chẽ hơn để góp phần ngăn chặn gian lận trong khấu trừ, hoàn thuế GTGT, chống thất thu ngân sách nhà nước (NSNN).
Cùng với đó, cần phải nghiên cứu bổ sung quy định hoàn thuế GTGT đối với DN sản xuất cung ứng HHDV chịu thuế GTGT 5% mà đầu vào chủ yếu áp dụng thuế suất 10%; nghiên cứu sửa đổi quy định về hoàn thuế đối với dự án đầu tư để xử lý bất cập phát sinh trong thực tế và tạo điều kiện cho DN đầu tư, đổi mới công nghệ thông qua đó tăng năng suất lao động, tăng khả năng cạnh tranh của DN.
Do vậy, cần thiết phải ban hành Luật Thuế GTGT (sửa đổi) nhằm hoàn thiện quy định về chính sách thuế GTGT để bao quát toàn bộ các nguồn thu, mở rộng cơ sở thu; bảo đảm tính minh bạch, dễ hiểu, dễ thực hiện Luật để góp phần nâng cao năng lực và hiệu quả của hoạt động quản lý thuế trong phòng, chống trốn thuế, thất thu và nợ thuế; bảo đảm thu đúng, thu đủ vào NSNN, bảo đảm ổn định nguồn thu NSNN.
Những điểm mới
Theo dự thảo Luật Thuế GTGT (sửa đổi), về cơ bản, dự thảo Luật vẫn được kế thừa từ Luật hiện hành, nhưng có chỉnh lý, bổ sung cho phù hợp với nội dung chính sách.
Một trong những quy định được dư luận quan tâm là về đối tượng áp dụng thuế suất 0%. Dự thảo bổ sung quy định cụ thể tên các HHDV xuất khẩu (XK) được áp dụng thuế suất thuế GTGT 0% như sau: “Dịch vụ XK là dịch vụ cung cấp cho tổ chức, cá nhân nước ngoài”; Bổ sung quy định “hàng hóa đã bán tại khu vực cách ly cho cá nhân (người nước ngoài hoặc người Việt Nam) đã làm thủ tục xuất cảnh” và “hàng hóa đã bán tại cửa hàng miễn thuế” thuộc đối tượng áp dụng thuế suất thuế GTGT 0%; Bổ sung quy định giao thẩm quyền cho Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn thủ tục, hồ sơ và điều kiện áp dụng thuế suất 0% đối với HHDV XK.
Ngoài ra, bổ sung quy định cụ thể 3 nhóm HHDV không được áp dụng thuế suất 0% để luật hóa các quy định đang thực hiện ổn định tại các văn bản dưới Luật, gồm: thuốc lá, rượu, bia nhập khẩu sau đó XK; Xăng, dầu mua tại nội địa bán cho xe ô tô của cơ sở kinh doanh trong khu phi thuế quan; Xe ô tô bán cho tổ chức, cá nhân trong khu phi thuế quan; HHDV cung cấp cho cá nhân không đăng ký kinh doanh trong khu phi thuế quan.
Đồng thời, bổ sung quy định không được áp dụng thuế suất 0% đối với sản phẩm, dịch vụ cung cấp trên các nền tảng số theo quy định của Chính phủ để bảo đảm tính linh hoạt cho việc xác định sản phẩm, dịch vụ này được tiêu dùng tại Việt Nam hay ở nước ngoài tại thời điểm cung cấp. Việc xác định địa điểm tiêu dùng sản phẩm, dịch vụ cung cấp trên các nền tảng số là rất phức tạp, hiện nay đều chỉ căn cứ theo kê khai của NNT.
Dự thảo Luật Thuế GTGT (sửa đổi) đã được bổ sung vào Chương trình Xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, cho ý kiến vào Kỳ họp Quốc hội thứ 7, tháng 5/2024 và dự kiến thông qua tại Kỳ họp thứ 8, tháng 10/2024.
