Theo Guardian, trong một biểu hiện hiếm hoi của sự đồng thuận cao, các đại sứ của 15 nước tại HĐBA LHQ hôm 5/10 đã cùng đứng dậy khi thông báo rằng họ đã nhất trí bầu ông Guterres vào vị trí Tổng Thư ký (TTK) tiếp theo của LHQ.
AFP cho biết, tại cuộc bỏ phiếu diễn ra ít phút trước đó, ông Guterres đã nhận được 13 phiếu thuận, không có phiếu chống và 2 phiếu “không ý kiến”. Đặc biệt, không thành viên nào trong số 5 thành viên thường trực HĐBA có quyền phủ quyết phản đối ứng viên này.
“Ngày hôm nay, sau cuộc bỏ phiếu thứ 6, chúng ta có một người được ủng hộ và tên của ông ấy là Antonio Guterres. Chúng tôi mong rằng ông Guterres sẽ đảm nhiệm tốt nhiệm vụ của mình trên cương vị TTK LHQ trong 5 năm tới” - Đại sứ Nga tại LHQ Vitaly Churkin trong tư cách Chủ tịch HĐBA thông báo cùng với 14 đồng nghiệp đứng phía sau.
Kết quả của cuộc bỏ phiếu được HĐBA LHQ chính thức hóa vào ngày 6/10. Theo quy định, HĐBA sau đó sẽ gửi đề nghị lên Đại hội đồng LHQ để thông qua việc lựa chọn ông Guterres. Như vậy, ông Antonio Guterres sẽ thay thế ông Ban Ki-moon vào ngày 1/1/2017 với nhiệm kỳ 5 năm và có thể đảm nhận thêm một nhiệm kỳ 5 năm nữa.
Ông Guterres sinh năm 1949 ở Lisbon. Ông có bằng kỹ sư và cử nhân vật lý. Sau khi tốt nghiệp năm 1971, ông theo nghề giảng dạy. Đến năm 1974, ông gia nhập đảng Xã hội của Bồ Đào Nha và trở thành chính trị gia chuyên nghiệp. Năm 1995, 3 năm sau khi được bầu làm TTK đảng Xã hội, ông trở thành Thủ tướng Bồ Đào Nha và giữ cương vị này cho đến năm 2002.
Năm 2005, ông Guterres trở thành Cao ủy của LHQ về người tị nạn và đảm nhiệm vị trí này trong suốt 1 thập kỷ. Ông được nhiều người ca ngợi vì những nỗ lực không mệt mỏi để buộc các nước giàu nhất phải giúp đỡ nhiều hơn cho những người chạy trốn xung đột và cho thảm họa toàn cầu.
Theo AFP, ông Guterres cũng sẽ là cựu nguyên thủ đầu tiên lãnh đạo một cơ quan của thế giới. Trong chiến dịch vận động tranh cử của mình, ông cam kết sẽ cải tổ LHQ để thúc đẩy những nỗ lực kiến tạo hòa bình và thúc đẩy nhân quyền. Đại sứ Mỹ Francois Delattre cho rằng việc lựa chọn ông Guterres là một tin tốt lành cho LHQ trong khi đại diện của Anh Matthew Rycroft thì tin tưởng ông này sẽ trở thành một TTK mạnh mẽ, làm việc hiệu quả.
Trả lời hãng tin AP, ông khẳng định muốn trở thành một người trung gian trung thực, một người bắc những nhịp cầu và cố gắng tạo những điều kiện cho sự đồng thuận. Ông cũng cho biết nếu được bầu làm TTK LHQ, ông sẽ hợp tác với các nước để giúp giải quyết hàng loạt vấn đề trong chương trình nghị sự toàn cầu.
Ông Guterres là ứng viên số 1 cho vị trí TTK LHQ trong 5 cuộc bỏ phiếu không chính thức trước đó nhưng quyết định đồng thuận nhanh chóng tại cuộc bỏ phiếu ngày 5/10 vẫn khiến nhiều người bất ngờ. Tổng cộng có 10 ứng viên tham gia vào cuộc đua trở thành TTK tiếp theo của LHQ, trong đó có cao ủy về ngân sách của EU Kristalina Georgieva vừa mới tham gia hồi tuần trước. Trong chiến dịch vận động bầu cử cho vị trí này, nhiều người đã lên tiếng kêu gọi HĐBA LHQ chọn nữ TTK đầu tiên và chọn một ứng viên từ khu vực Đông Âu – khu vực duy nhất chưa có đại diện ở vị trí này.
Tuy nhiên, tại cuộc bỏ phiếu vừa diễn ra, Giám đốc UNESCO Irina Bokova đã nhận được 2 phiếu chống từ 5 thành viên có quyền phủ quyết của HĐBA LHQ. Một ứng viên nữ được nhiều người ủng hộ khác là Ngoại trưởng Argentina Susana Malcorra cũng nhận 1 phiếu chống từ một nước có quyền phủ quyết.
