Chuyện như thế này: Italia hiện đang gặp khó khăn rất lớn về tài chính. Để giảm nợ công và tiết kiệm chi tiêu, chính phủ của Thủ tướng Silvio Berlusconi có sáng kiến sắp xếp tổ chức lại các đơn vị hành chính địa phương theo hướng sát nhập các đợn vị hành chính lại với nhau. Số lượng đơn vị hành chính bớt đi thì số lương công chức nhà nước cũng giảm đi và nhà nước tiết kiệm chi tiêu ngân sách.
Filettino là một thị trấn nhỏ ở cách thủ đô Roma có 100 km về phía Đông, với đúng 558 dân. Người đứng đầu thị trấn, ông Luca Sellari, phản đối kịch liệt kế hoạch này của chính phủ trung ương vì nếu sát nhập với thị trấn bên cạnh cũng đồng nghĩa là ông mất chức. Bởi thế, ông Sellari đã làm việc mà từ khi lập quốc đến nay chưa từng thấy ở Italia là đơn phương tuyên bố Filettino trở thành một thực thể chính trị độc lập - như San Marino. Ông Sellari cho in và lưu hành đồng tiền riêng với tên gọi Fiorito, đương nhiên có ảnh của chính ông ta trên một mặt của tờ giấy bạc, quy định luôn tỷ giá chuyển đổi 2:1 so với đồng Euro. Đồng tiền này được các cửa hàng ở đó chấp nhận và đặc biệt được du khách mua rất nhiều.
Về phương diện pháp lý, việc thị trấn Filettino đơn phương tuyên bố độc lập đều gây vấn đề nan giải cho cả chính quyền trung ương lẫn địa phương. Italia vốn hình thành từ rất nhiều công quốc và lãnh địa tự chủ - như San Marino hiện tại. Xu hướng ly khai của các khu vực lãnh thổ không phải không có.
Nếu nhân dịp này vì chủ định nói trên của chính phủ trung ương mà bùng phát thành cả một phong trào ly khai hẳn hoi thì không chỉ lợi bất cập hại, mà còn là cơn ác mộng thực sự đối với chính phủ. Thị trấn Filettino và ông Sellari có tự ý làm gì đi chăng nữa thì cũng đâu có thể tự thoát được ra khỏi sự ràng buộc vào hiến pháp đất nước mà trong đó không có chuyện cho phép ly khai. Họ gây được áp lực đối với chính phủ và thu hút được sự chú ý của dư luận, nhưng dựa vào tham vọng làm sao thắng nổi chính phủ dựa vào hiến pháp.
Thiên Lang
