Thông tin về chủ trương khai thác mỏ cát Mỹ Yên phục vụ cao tốc Bắc-Nam

Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy cùng đại dện các sở, ngành liên quan của Hà Tĩnh cùng dự sự kiện.

Ông Lê Ngọc Hà, Phó Chủ tịch UBND huyện Cẩm Xuyên cho biết, dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam đoạn đi qua huyện Cẩm Xuyên có tổng chiều dài là 30,5 km. Để đẩy nhanh tiến độ thi công cao tốc Bắc-Nam cần một khối lượng lớn đất, cát để thi công.

Mỏ cát tại thôn Mỹ Yên xã Cẩm Mỹ, huyện Cẩm Xuyên là mỏ vật liệu cát xây dựng đã được tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt tại QĐ số 431/QĐ-UBND ngày 06/02/2014, đồng thời tích hợp vào Quy hoạch tỉnh Hà Tĩnh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1363/QĐ-TTg ngày 08/11/2022 về phê duyệt quy hoạch tỉnh Hà Tĩnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Ngày 6/7/2023, UBND tỉnh Hà Tĩnh có Quyết định số 1602 về việc phê duyệt bổ sung khu vực khai thác vật liệu xây dựng thông thường vào khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản trên địa bàn Hà Tĩnh phục vụ dự án đường bộ cao tốc Bắc-Nam.

Mỏ cát tại thôn Yên Mỹ có tổng diện tích khai thác gần 3,4 ha, có 86 hộ có ảnh hưởng trực tiếp đất sản xuất với gần 1,7 ha, còn lại là đất do UBND xã quản lý, đất sông ngòi, hoang hoá, bãi bồi. Độ sâu khai thác ngang với mặt đáy sông hiện trạng (cosd -0,1m). Tổng khối lượng khai thác 89.196m3.

Cũng theo Phó Chủ tịch UBND huyện Cẩm Xuyên, quá trình khai thác mỏ cát này chỉ phục vụ dự án trọng điểm Quốc gia thuộc công trình cao tốc Bắc Nam, không sử dụng để thực hiện cho bất kỳ mục đích nào khác. Đơn vị thi công đã trúng thầu công trình cao tốc Bắc – Nam thực hiện việc khai thác, lấy vật liệu (cát) đưa vào công trình, tài sản của nhà nước (đường cao tốc Bắc-Nam), nhà nước chỉ trả tiền khai thác, vận chuyển cho đơn vị khai thác. Việc khai thác mỏ cát này không phải phục vụ cho các hoạt động thương mại, dịch vụ.

Đầu tháng 12/2023, mỏ cát sẽ bắt đầu được đưa vào khai thác. Trong đó, dự kiến khối lượng khai thác trong năm 2023 khoảng 11.490m3; năm 2024 khoảng 68.940 m3 và năm 2025 khoảng 8.766 m3. Nếu quá trình khai thác đủ số lượng thì có thể sẽ dừng sớm hơn so với lộ trình đề ra. Phương pháp khai thác chỉ được phép sử dụng máy múc và xe vận chuyển để tổ chức khai thác (không sử dụng phương pháp hút cát).

Thời gian qua, một số người dân địa phương băn khoăn, lo lắng việc khai thác mỏ cát này ảnh hưởng đến các công trình hạ tầng và vấn đề dân sinh như: Ảnh hưởng đến chân đập hồ Kẻ Gỗ, chân đường Quốc Lộ 8C, lo ngại việc sạt lở diện tích đất canh tác và quá trình khai thác sẽ tạo vực sâu, mất nước sinh hoạt của người dân...

Trước những băn khoăn, lo lắng của người dân, các cơ quan ban ngành của tỉnh Hà Tĩnh đã vào cuộc khảo sát và có các văn bản trả lời. Tại văn bản số 1804/SNN-TL ngày 30/6/2023, Sở NNPTNT Hà Tĩnh và Chi cục Thuỷ lợi xác định mỏ khai thác cát cách tràn xả lũ hồ Kẻ gỗ 1,5km về phía hạ du, nằm ngoài hành lang bảo vệ tràn Dốc Miếu, hồ Kẻ gỗ (quy định tại Điều 40, Luật Thuỷ lợi); trong khu vực lân cận mỏ cát không có công trình thuỷ lợi và công trình đê điều nào khác. Ngày 30/6/2023, Sở GTVT Hà Tĩnh đã thẩm định có văn bản số 1476/SGTVT-KH2, xác định vị trí khai thác mỏ cát nằm ở bờ phải tuyến sông Ngàn Mọ, có khoảng cách cách chân xa chân đường QL8C, không có ảnh hưởng đến hành lang QL8C.

Còn cơ quan chuyên môn Sở TNMT Hà Tĩnh đã thẩm định, thống nhất các biện pháp cụ thể để chống sạt lở như khai thác theo phương án giật cấp mái taluy, đóng hệ thống cọc tre sâu 5-6m, đóng dày dọc tuyến khai thác, những điểm xung yếu thì sử dụng rọ đá, cọc bê tông để gia cố. Đồng thời, UBND tỉnh Hà Tĩnh có văn bản nêu rõ, nếu quá trình khai thác có dấu hiệu sạt lở, không an toàn thì bắt buộc phải dừng thi công, đến khi có biện pháp đảm bảo, được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt thì mới được tiếp tục.

Về lo ngại quá trình khai thác sẽ tạo vực sâu, mất nước sinh hoạt của người dân, lãnh đạo UBND huyện Cẩm Xuyên cho biết, chỉ cho phép khai thác độ sâu ngang với đáy sông hiện trạng, vì vậy sẽ chỉ mở rộng dòng sông, không tạo thành vực sâu. Mức độ khai thác ngang đáy sông hiện trạng cũng không ảnh hưởng đến mạch nước ngầm sinh hoạt dân cư.

Lãnh đạo huyện Cẩm Xuyên thông tin thêm, UBND tỉnh đã phê duyệt dự án nước sạch giai đoạn 2 của xã Cẩm Mỹ, với tổng mức đầu tư 11 tỷ đồng, sẽ triển khai trong năm 2023, đảm bảo nước sạch sinh hoạt bền vững cho nhân dân phía Nam xã Cẩm Mỹ nói chung, nhân dân thôn Mỹ Yên nói riêng.