Theo Reuters và AFP, phát biểu trên được Thủ tướng Anh đưa ra sau khi Nữ hoàng Anh Elizabeth II ngày 9/9 đã phê chuẩn dự luật nhằm ngăn chặn một Brexit không thỏa thuận, còn được gọi là “Brexit cứng”, vào ngày 31/10.
Đạo luật vừa có hiệu lực thi hành này buộc Chính phủ của ông Johnson phải đề nghị EU gia hạn tư cách thành viên của Anh tại liên minh thêm 3 tháng – tức đến hết tháng 1/2020 - trừ khi Quốc hội Anh tại phiên họp vào ngày 19/10 tới thông qua được một thỏa thuận Brexit hoặc đồng ý để Anh rời EU không thỏa thuận. Reuters cho rằng, với việc luật ngăn Brexit cứng có hiệu lực, ông Johnson dường như đã mất quyền kiểm soát việc Anh rời khỏi EU.
Cũng trong ngày 9/9, Hạ viện Anh tại phiên bỏ phiếu kéo dài tới tận đêm tiếp tục bác đề xuất tiến hành bầu cử sớm do ông Johnson đề nghị nhằm phá thế bế tắc hiện nay. Cụ thể, đề xuất tiến hành bầu cử sớm của ông Johnson chỉ nhận được 293 phiếu ủng hộ trong khi để được thông qua, đề xuất này cần tới 2/3 số phiếu tại Hạ viện gồm 650 ghế, 434 phiếu tán thành. Trước đó, ngày 4/9, Hạ viên Anh cũng đã bỏ phiếu bác đề xuất của Thủ tướng Johnson về việc tiến hành bầu cử sớm vào ngày 15/10.
Phát biểu trước quốc hội sau khi kết quả bỏ phiếu về đề xuất tiến hành bầu cử sớm được công bố, ông Johnson khẳng định Chính phủ của ông sẽ tăng cường sức ép để đàm phán một thỏa thuận Brexit với EU nhưng cũng vẫn sẽ chuẩn bị cho kịch bản Brexit không thỏa thuận.
“Vào ngày 17/10, tôi sẽ tới hội nghị thượng đỉnh quan trọng đó và dù quốc hội này có tạo ra bao nhiêu công cụ để trói buộc tôi, tôi sẽ đạt được một thỏa thuận phù hợp với lợi ích quốc gia. Chính phủ này sẽ không trì hoãn Brexit thêm nữa”, Thủ tướng Anh nêu rõ. Thời gian qua, các lãnh đạo EU nhiều lần khẳng định chưa nhận được các đề xuất cụ thể trước hội nghị thượng đỉnh của EU sẽ diễn ra trong các ngày 17 và 18/10 tới.
Sau cuộc bỏ phiếu trên, Quốc hội Anh đã tạm ngừng hoạt động trong vòng 1 tháng theo yêu cầu của Thủ tướng Johnson. Thủ tướng Anh cho rằng việc này là cần thiết để Chính phủ lên lịch cho chương trình nghị sự trong nước.
Tuy nhiên, đề nghị của ông đã vấp phải những chỉ trích cho rằng việc Chính phủ muốn hoãn thời gian làm việc của cơ quan lập pháp tới ngày 14/10 là nhằm ngăn chặn Quốc hội tranh luận về Brexit cũng như thực hiện nghĩa vụ định hình tương lai của quốc gia. Trong một diễn biến cho thấy tình hình chính trị tại Anh dần trở nên hỗn loạn hơn, Chủ tịch Hạ viện Anh John Bercow đã tuyên bố có thể sẽ từ chức.
Ông Johnson nhậm chức hồi tháng 7 vừa qua với cam kết hiện thực hóa kết quả của cuộc trưng cầu ý dân về Brexit hồi năm 2016 dù việc đó có thể đồng nghĩa với việc Anh rời khỏi EU mà không có các điều khoản rời đi đã được 2 bên thống nhất.
Song, nhiều nghị sỹ Anh đã bác bỏ một Brexit không thỏa thuận và ủng hộ luật buộc ông Johnson phải đề nghị hoãn việc Anh rời khỏi EU thêm 3 tháng nếu ông không đạt được thỏa thuận với EU.
Đến nay, tất cả các ý tưởng của ông Johnson đều không qua được “ải” quốc hội. Cơ hội cuối cùng để ông Johnson thúc đẩy nghị trình của mình là hội nghị thượng đỉnh EU kéo dài 2 ngày 17 và 18/10 tới.
