“Tiếp tay” lừa đảo, nguyên Phó Chủ tịch phường vẫn thoát tội?

Bỏ trốn gần 12 năm mới ra đầu thú

Theo Cáo trạng số 66/CT-VKS của VKSND quận Hồng Bàng nhận định, từ năm 1993 – 3/1999, Nguyễn Thị Kim Dung kinh doanh mặt hàng dụng cụ gia đình, kim khí tại 37 Tôn Đản, phường Phạm Hồng Thái.

Từ tháng 02/1995 – 01/1998, Dung liên tục 34 lần thế chấp căn nhà 37 Tôn Đản của vợ chồng Dung và căn nhà số 32 Lê Lai của mẹ chồng để vay tiền tại Ngân hàng thương mại cổ phần (TMCP) Hải Phòng, lấy vốn kinh doanh.  

Đến tháng 3/1999, Dung nợ Ngân hàng TMCP Hải Phòng 300 triệu đồng và giấy tờ của hai căn nhà thế chấp đều được Ngân hàng này. Thế nhưng, ngày 15/9/1998, Dung lại làm thủ tục nhượng bán căn nhà ở số 37 Tôn Đản cho Trần Thị Mai Anh với giá 250 triệu đồng và hẹn bàn giao nhà vào ngày 15/9/1999.

Đáng nói là sự việc nhượng bán căn nhà số 37 Tôn Đản của Dung lại được cán bộ văn thư Nguyễn Bảo Khánh và ông Nguyễn Quang Tuất (lúc đó là Phó Chủ tịch UBND phường Phạm Hồng Thái) xác nhận, ký và đóng dấu vào hồ sơ chuyển nhượng. Trước ngày 15/9/1998, hồ sơ căn nhà 37 Tôn Đản cũng đã được ông Khánh và ông Tuất ký và đóng dấu xác nhận cho Dung đi thế chấp vay tiền ngân hàng.

Tuy nhiên, ngày 20/3/1999, do không còn khả năng thanh toán nợ vay ngân hàng, vợ chồng Dung bàn giao ngôi nhà số 37 Tôn Đản cho Ngân hàng TMCP Hải Phòng và bỏ trốn; ngày 13/12/2010 là gần 12 năm Dung mới đến Cơ quan CSĐT Công an TP. Hải Phòng đầu thú.  

Hết thời hiệu xử lý, cán bộ làm sai thoát tội

Kể từ tháng 3/1999 đến tháng 12/2011, các cơ quan tiến hành tố tụng quận Hồng Bàng và TP. Hải Phòng có rất nhiều quan điểm khác nhau về việc định tội danh truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Dung và đồng phạm; có 4 lần khởi tố thay đổi tội danh đối với bị can Dung.

Theo Quyết định khởi tố số 108, ngày 12/4/1999 của Cơ quan CSĐT Công an quận Hồng Bàng, thì Dung phạm hai tội, là: “Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo Điều 157 và “Tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo Điều 158 Bộ luật Hình sự 1985. 

Ngày 9/6/2011, CQĐT Công an TP. Hải Phòng có Quyết định số 02/PC44 khởi tố Dung về “Tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo Điều 140 Bộ luật Hình sự 1999. Ngày 13/6/2011, CQĐT Công an TP. Hải Phòng có Kết luận Điều tra số 15/KLĐT, theo đó, căn cứ tài liệu điều tra, lời khai nhận của Dung đã gửi tiền về trả cho các bị hại và các bị hại có đơn xin miễn truy cứu trách nhiệm hình sự cho Dung, CQĐT Công an TP. Hải Phòng thấy đây là quan hệ dân sự nên không đề nghị truy tố.

Nhưng ngày 26/7/2011, VKSND TP. Hải Phòng ra Quyết định số 22 rút vụ án để xử lý theo thẩm quyền và giao cho VKSND quận Hồng Bàng ra Cáo trạng truy tố Dung về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo Điều 140 Bộ luật Hình sự 1999. Ngày 9/01/2012, TAND quận Hồng Bàng đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm do thẩm phán Lê Đức Lập làm Chủ tọa ra Bản án số 01/2012/HSST tuyên Dung 36 tháng tù cho hưởng án treo 

Đối với ông Khánh và Tuất, CQĐT cho rằng đối tượng chính trong vụ án bỏ trốn nên chưa khởi tố. Nhưng khi Dung đầu thú, hai cán bộ này lại được tự do vì dù có dấu hiệu của hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ theo khoản 2 Điều 221 Bộ luật Hình sự 1985, nhưng do đã thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự nên… không thể khởi tố được. 

Như vậy, với các lý do được đưa ra khi vụ án xảy ra và lúc vụ án được giải quyết, cựu quan chức phường Hồng Thái đều được lợi. Trách nhiệm đối với việc không xử lý đối với ông Tuất và Khánh cần phải được làm rõ.