Theo New York Times, phát biểu của ông Trump được đưa ra sau khi Không quân Mỹ thông báo những hợp đồng mới để cải tổ lực lượng hạt nhân của nước này, trong đó có hợp đồng trị giá 1,8 tỉ USD cho việc phát triển ban đầu một tên lửa hành trình hạt nhân có năng lực tàng hình cao và một hợp đồng khác trị giá gần 700 triệu USD để bắt đầu thay thế các tên Minuteman đã 40 năm tuổi đang được đặt trong những hầm chứa trên khắp nước này.
Trong đó, theo kế hoạch thay thế tên lửa hạt nhân kéo dài 12 năm đã được giao cho Lockheed Martin và Raytheon, Mỹ dự kiến sẽ sản xuất 1.000 tên lửa mới, bao gồm 1 nửa mang các đầu đạn hạt nhân và nửa còn lại được giữ cho các chuyến bay thử nghiệm. Phiên bản cập nhật của vũ khí này cuối cùng dự kiến được sử dụng trong một mẫu máy bay ném bom hạt nhân mà Mỹ hiện chưa phát triển. Tổng chi phí cho riêng chương trình này ước tính khoảng 12 tỉ USD.
Trên thực tế, cả 2 chương trình nói trên đều đã được phát triển dưới thời ông Obama nhưng chính phủ của Tổng thống Trump sau đó đã nhanh chóng chấp thuận và tiếp quản thực hiện. Việc ký các hợp đồng nói trên sẽ là những bước đi đầu tiên trong một loạt các động thái lớn hơn của Mỹ nhằm cải tổ kho vũ khí hạt nhân cũng như các máy bay ném bom, tàu ngầm và tên lửa được dùng để phóng các vũ khí này. Theo ước tính được đưa ra dưới thời ông Obama, tổng chi phí cho chương trình này có thể lên đến 1.000 tỉ USD hoặc hơn.
Trong những phát biểu nhằm kêu gọi sự ủng hộ đối với chương trình hạt nhân nói trên, ông Obama từng nói rằng với việc chế tạo những loại vũ khí hạt nhân an toàn hơn và đáng tin cậy hơn, số lượng vũ khí hạt nhân có thể được giảm đi, đưa thế giới hướng tới mục tiêu loại bỏ được hoàn toàn vũ khí hạt nhân ở thời điểm thích hợp.
Sau khi lên nắm quyền, ông Trump đã không hề phát biểu về việc cắt giảm chi phí cho chương trình nói trên. Không những thế, trong cảnh báo tới Triều Tiên vài tuần trước, việc ông Trump tuyên bố sẽ đáp trả “lửa và giận dữ” được nhiều người diễn giải rằng Tổng thống Mỹ thậm chí còn không cam kết không sử dụng vũ khí hạt nhân trong đợt phản công đầu tiên nếu chiến tranh xảy ra từng được những người tiền nhiệm của ông đưa ra trước đây.
Phát biểu 3 tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis ám chỉ rằng giới chức Mỹ sẽ tiến hành một cuộc đánh giá về năng lực hạt nhân của Mỹ. Do đó, các hợp đồng và phát biểu của ông Mattis về chiến lược hạt nhân của Mỹ cho thấy thỏa thuận mà ông Obama đã đạt được vào năm 2010, theo đó Mỹ sẽ chi 80 tỉ USD để hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân sẽ mở đường cho việc mở rộng kho vũ khí hạt nhân dưới thời ông Trump. “Rõ ràng người Nga chỉ muốn giảm số lượng vũ khí hạt nhân nếu Mỹ đặt ra những giới hạn về năng lực phòng thủ hạt nhân. Bên cạnh đó, với mối đe dọa từ Triều Tiên, chúng ta không thể làm thế”, ông Gary Samore – từng là cố vấn của ông Obama về vấn đề hạt nhân và hiện là một học giả tại Trung tâm khoa học và các vấn đề quốc tế Belfer thuộc trường Đại học Harvard, nhận định.
Tuy nhiên, việc ông Trump đẩy nhanh tốc độ cải tổ kho vũ khí hạt nhân, thậm chí trước khi báo cáo đánh giá về chiến lược hạt nhân của Mỹ hoàn tất dự kiến vào cuối năm nay, cũng đang dấy lên những lo ngại về nguy cơ dẫn tới những cuộc chạy đua vũ trang mới và cùng với đó là khả năng hàng tỉ USD bị lãng phí. Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ William J. Perry – người đứng đầu nhóm phản đối chương trình cải tổ tên lửa hành trình – cho rằng loại vũ khí mới sẽ buộc Mỹ và Trung Quốc đẩy nhanh các chương trình phát triển vũ khí của riêng họ.
