Tổng thống Donald Trump hôm 2/10 xác nhận ông và đệ nhất phu nhân Melania Trump đã xét nghiệm dương tính với Covid-19. Vị Tổng thống 74 tuổi vốn thường xuyên được kiểm tra Covid-19, cho biết qua Twitter rằng ông và đệ nhất phu nhân hiện sẽ bắt đầu quá trình cách ly và phục hồi.
Sự việc diễn ra ngay trước thềm cuộc bầu cử tổng thống ngày 3/11, đã làm tăng khả năng những người khác ở cấp cao nhất của chính phủ Mỹ có thể đã tiếp xúc với virus trong những ngày gần đây và cũng có thể cần phải cách ly.
Tiến sĩ Sean Conley - Bác sĩ Nhà Trắng - cho biết Tổng thống và Đệ nhất phu nhân "đều khỏe vào thời điểm này và họ dự định ở nhà trong Nhà Trắng trong thời gian dưỡng bệnh."
Conley cho biết đội ngũ y tế của Nhà Trắng sẽ duy trì một "chế độ theo dõi thận trọng", trước khi nói thêm rằng ông mong ông Trump "tiếp tục thực hiện nhiệm vụ của mình mà không bị gián đoạn trong khi hồi phục."
Điều gì xảy ra bây giờ?
Theo CNBC, trong một ghi chú nghiên cứu được xuất bản vào đầu năm nay, John Hudak - một thành viên cấp cao và là Phó giám đốc tại Trung tâm Quản lý công của Viện Brookings - đã phác thảo một số kịch bản được thiết kế để “bảo vệ Tổng thống, tính toàn vẹn của văn phòng và tính liên tục của chính phủ” trong trường hợp xét nghiệm Covid-19 dương tính.
Hudak cho biết, ông Trump "có khả năng sẽ tiếp tục các hoạt động hàng ngày của mình và quản lý văn phòng hoặc không bị xáo trộn hoặc với những thách thức nhẹ".
Tuy nhiên, điều đó được cho là sẽ tạo ra một số thách thức cho những người xung quanh ông. “Yêu cầu bảo vệ 24 giờ của Cơ quan Mật vụ có thể khiến các đặc vụ gặp rủi ro khi nhiễm bệnh. Nhưng với công nghệ hiện đại, Tổng thống có thể cách ly và liên lạc từ xa hoặc đủ xa với hầu hết, nếu không phải tất cả, các phụ tá, bao gồm cả những cá nhân sẽ tham gia vào cuộc họp ngắn hàng ngày của Tổng thống”, ông Hudak nói.
 |
| Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence phát biểu về xét nghiệm Covid-19 trong Vườn Hồng của Nhà Trắng, ngày 28/9/2020. Ảnh: AFP |
“Xét nghiệm Covid-19 dương tính của ông Trump có nghĩa là cần phải thực hiện các biện pháp phòng ngừa khác, với những người trong hàng kế vị có khả năng tiếp xúc hạn chế với Tổng thống, để giảm khả năng nhiễm virus”, ông Hudak giải thích, “Phó Tổng thống Mike Pence, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, Thượng nghị sĩ Chuck Grassley và các thành viên trong nội các đều cần phải cách ly với Tổng thống”.
Điều quan trọng đối với Tổng thống là “tiếp tục giao tiếp với công chúng Mỹ, đặc biệt nếu ông ấy có triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng”, ông Hudak nói. Theo ông, việc nhìn thấy Tổng thống trước máy quay có thể khôi phục niềm tin của công chúng vào sức khỏe của ông, làm dịu những lo lắng của người Mỹ, ổn định thị trường chứng khoán và thông báo với thế giới rằng Tổng thống vẫn đủ khỏe để điều hành nhiệm vụ.
 |
| Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi. |
Phản ứng của Trump đối với đại dịch Covid-19 đã bị chỉ trích mạnh mẽ, mặc dù Tổng thống thường xuyên ca ngợi cách quản lý của riêng mình đối với cuộc khủng hoảng sức khỏe. Tại một cuộc vận động tranh cử ở Ohio vào cuối tháng trước, Trump tuyên bố căn bệnh này “hầu như không ảnh hưởng đến ai”.
Cho đến nay, Mỹ đã ghi nhận hơn 7,27 triệu trường hợp nhiễm Covid-19, với 207.808 trường hợp tử vong, theo dữ liệu do Đại học Johns Hopkins tổng hợp.
Dự phòng trường hợp tổng thống ốm nặng
Trước ông Trump, một số nguyên thủ trên thế giới đã xét nghiệm dương tính với Covid-19, trong đó có Thủ tướng Anh Boris Johnson, 56 tuổi và Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro, 65 tuổi.
Ông Boris Johnson đã trở nên suy giảm sức khỏe nghiêm trọng sau khi xét nghiệm dương tính với virus. Lãnh đạo Đảng Bảo thủ cầm quyền của Vương quốc Anh đã trải qua ba đêm chăm sóc đặc biệt vào tháng 4, và Ngoại trưởng Dominic Raab phải phụ trách công việc của Thủ tướng vào thời điểm đó.
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt tay Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro trong một bữa ăn tối tại Florida, ngày 7/3/2020. Ảnh: AFP. |
Ông Hudak của Viện Brookings cho biết, Tổng thống Trump sẽ được tiếp cận với một số dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất và kịp thời nhất trên thế giới, nhưng “tuổi tác và tình trạng béo phì khiến ông ấy bị xếp vào nhóm có nguy cơ mắc các triệu chứng nghiêm trọng hơn”.
“Trong một tình huống không may khi tổng thống nhiễm Covid-19 và cần các liệu pháp như máy thở và/hoặc sử dụng các liệu pháp khác có thể làm suy giảm khả năng nhận thức và/hoặc khả năng giao tiếp của ông ấy, có một số thủ tục được áp dụng để đối phó với tình huống đó,” ông Hudak nói.
Nếu ông Trump phải tiếp nhận các liệu pháp y tế có thể làm giảm khả năng thực hiện các nhiệm vụ của ông, thì Tổng thống có thể viện dẫn Phần 3 của Tu chính án thứ 25 về Hiến pháp.
Điều này sẽ mở đường cho Phó tổng thống trở thành "Quyền Tổng thống", cho đến khi Tổng thống thông báo cho Hạ viện và Thượng viện rằng ông có thể lại thực hiện nhiệm vụ của mình.
Tổng thống Ronald Reagan đã viện dẫn Mục 3 vào năm 1985 và Tổng thống George W. Bush đã làm như vậy hai lần vào năm 2002 và 2007.
Trong trường hợp tình trạng của ông Trump suy giảm nhanh chóng, không thể có khả năng viện dẫn Phần 3, Hudak cho biết Phần 4 của Tu chính án thứ 25 sẽ cung cấp giải pháp cho một cuộc khủng hoảng như vậy.
Trong trường hợp này, Phó tổng thống và đa số nội các sẽ gửi thông báo tới Hạ viện và Thượng viện "rằng Tổng thống không thể thực hiện các quyền hạn và nhiệm vụ của văn phòng của mình". Một lần nữa, kịch bản này sẽ cho thấy Phó tổng thống đảm nhận vai trò quyền tổng thống cho đến khi Tổng thống hồi phục.
“Mặc dù tình trạng mất khả năng Tổng thống sẽ là một tình trạng nghiêm trọng của quốc gia, nhưng chính phủ sẽ có thể hoạt động một cách gần như không bị gián đoạn cho đến khi Tổng thống được phục hồi,” ông Hudak nói.
