Quyết định trả hồ sơ được VKS đưa ra sau hơn một tháng Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) ban hành kết luận điều tra vụ án. VKS cho rằng cần làm rõ hành vi sai phạm có dấu hiệu thiếu trách nhiệm của ông Nguyễn Việt Hùng (nguyên Phó cục trưởng Cục Quản lý Dược) trong việc kiểm tra Cty Cửu Long giữ lại số tiền hơn 3,8 triệu USD mà không báo cáo Bộ Y tế. Ông Hùng cũng vừa bị tuyên án 3 năm tù trong vụ VN Pharma buôn thuốc ung thư giả.
VKS cũng yêu cầu cơ quan điều tra tiếp tục đôn đốc tiến hành giải mật tài liệu liên quan để làm căn cứ giải quyết vụ án. Trước đó, tại kết luận điều tra, C03 cho rằng trong hồ sơ vụ án có một số văn bản thuộc tài liệu bí mật nhà nước nên đã đề nghị Văn phòng Chính phủ, Bộ Y tế, Bộ Tài chính thực hiện song chưa có kết quả. Thời hạn điều tra bổ sung không quá 2 tháng từ ngày C03 nhận được quyết định trả hồ sơ.
Trong vụ án này, ông Quang cùng 3 cấp dưới ở Bộ Y tế là ông Nguyễn Nam Liên (cựu Phó Vụ trưởng Kế hoạch Tài chính), Dương Huy Liệu (cựu Vụ trưởng Kế hoạch Tài chính), Phạm Thị Minh Nga (cựu Kế toán trưởng Ban quản lý kế hoạch phòng chống dịch cúm A), bị C03 đề nghị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo khoản 3 điều 360 Bộ luật Hình sự.
Ngoài những người trên, C03 cũng đề nghị truy tố Lương Văn Hóa (Tổng Giám đốc Cty CP dược phẩm Cửu Long) cùng 3 người dưới quyền là Nguyễn Thanh Tòng (cựu Phó Tổng Giám đốc phụ trách tài chính), Nguyễn Văn Thanh Hải (nguyên Kế toán trưởng) và Ngô Hữu Hiếu Nghĩa (cựu Giám đốc Chi nhánh TPHCM kiêm Giám đốc Xuất nhập khẩu) về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” theo khoản 3 điều 356 Bộ luật Hình sự.
Theo kết luận điều tra, năm 2005, để đối phó với dịch cúm A (H5N1), Chính phủ giao Bộ Y tế thực hiện kế hoạch dự trữ thuốc Tamiflu và sản xuất thuốc Oseltamivir. Cty CP dược phẩm Cửu Long là một trong những doanh nghiệp được Bộ Y tế chọn ký hợp đồng sản xuất thuốc Oseltamivir với số lượng 5 triệu viên, đơn giá 27.765 đồng/viên, tổng giá trị hơn 145 tỉ đồng.
Từ tháng 2/2006 đến tháng 4/2006, Cty CP dược phẩm Cửu Long nhập 520 kg nguyên liệu Oseltamivir với giá 9,1 triệu USD của Công ty Mambo (Singapore), đã thanh toán 5,25 triệu USD, còn lại hơn 3,84 triệu USD được trả chậm. Cty CP dược phẩm Cửu Long đã sản xuất 2,5 triệu viên thuốc, còn lại lưu trữ dưới dạng nguyên liệu là 257 kg.
Sau đó, Công ty Mambo cho giảm giá số tiền 3,84 triệu USD chưa thanh toán do giá nguyên liệu giảm. Tuy nhiên, bị can Hóa không báo cáo sự việc cho Bộ Y tế và vẫn đòi tính đúng, tính đủ số tiền như thỏa thuận ban đầu.
Đến giữa năm 2006, Bộ Y tế đã nhiều lần thanh toán cho Cty CP dược phẩm Cửu Long với tổng số tiền hơn 143 tỉ đồng, trừ đi khoản gia công nguyên liệu chưa sản xuất. Đến năm 2009, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) mới phát hiện ra sự việc và yêu cầu Cty CP dược phẩm Cửu Long thanh toán số tiền trên nhưng đến nay vẫn chưa thu hồi được khoản tiền hơn 3,84 triệu USD.
Theo cơ quan chức năng, trong quá trình ký hợp đồng với Cty CP dược phẩm Cửu Long cũng như việc thanh toán, thanh lý hợp đồng và giải quyết hậu quả, các bị can tại Bộ Y tế đã thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao, không phát hiện được số tiền bị doanh nghiệp “ém” lại.
Từ năm 2009, bị can Cao Minh Quang khi đó với nhiệm vụ được giao đã phát hiện ra sự việc nhưng không có biện pháp xử lý thu hồi tài sản về cho nhà nước. Chính vì thế, cùng với các bị can tại Cty CP dược phẩm Cửu Long, các bị can nguyên là lãnh đạo, cán bộ thuộc Bộ Y tế cũng phải liên đới chịu trách nhiệm về khoản tiền hơn 3,84 triệu USD, là khoản thiệt hại của nhà nước trong vụ án.
