Reuters dẫn thông tin từ CSIS cho biết những hình ảnh được chụp ngày 8/9 cho thấy hoạt động xây dựng đang được tiến hành ở đá Vành Khăn (tên quốc tế là Mischief Reef) - một trong 7 đảo nhân tạo mà Trung Quốc đã xây dựng trái phép ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Cụ thể, theo ông Poling, những hình ảnh mà AMTI nhận được cho thấy một bức tường chắn xung quanh một khu vực có chiều dài khoảng 3.000m, tương tự như các công trình mà Trung Quốc đã xây dựng trái phép ở đá Xu Bi và đá Chữ Thập – 2 bãi ngầm cũng thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ông Poling cho rằng, nhiều khả năng công trình này được xây lên để chuẩn bị cho việc xây dựng một đường băng trên đá Vành Khăn.
Vẫn theo Giám đốc AMTI Poling, những hình ảnh vệ tinh được chụp từ tuần trước cho thấy Trung Quốc đang đẩy mạnh việc xây dựng trái phép trên đá Xu Bi – nơi “chúng ta nhìn thấy rõ ràng sẽ có một đường băng dài khoảng 3.000m và một số công trình khác được xây dựng làm các cơ sở cảng biển phục vụ cho việc tiếp nhận các tàu”. Bên cạnh đó, ông Poling cho biết thêm rằng, hình ảnh từ vệ tinh được chụp từ cuối tháng 6 vừa qua cũng cho thấy Trung Quốc đã gần như hoàn thiện một đường băng dài 3.000m ở đá Chữ Thập.
Các chuyên gia về an ninh cho rằng, những đường băng 3.000m sẽ đủ dài để hầu hết các máy bay quân sự của Trung Quốc có thể hạ cánh, giúp Bắc Kinh có thể kiểm soát nhiều hơn vùng biển ở trung tâm Đông Nam Á. Còn ông Poling thì cho rằng, 3 đường băng này khi được hoàn thành sẽ là các cơ sở hạ tầng để Trung Quốc đe dọa tất cả các hoạt động không lưu ở bầu trời phía trên những thực thể mà Trung Quốc đã cải tạo trái phép ở biển Đông. Ông Poling cũng cho rằng tình hình sẽ đặc biệt đáng lo ngại nếu Trung Quốc thiết lập các hệ thống phòng không tiên tiến ở khu vực này.
Trung Quốc trong năm ngoái đã đẩy mạnh hoạt động xây dựng trái phép các đảo nhân tạo ở biển Đông, bất chấp phản đối của các nước trên thế giới, trong đó có Mỹ. Các thông tin của CSIS được đưa ra trong bối cảnh Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong tuần tới sẽ có chuyến thăm tới Washington. Các nguồn tin cho biết, quan ngại của Mỹ về các hoạt động trái phép của Trung Quốc nhằm khẳng định các tuyên bố chủ quyền vô lý của nước này ở biển Đông sẽ là một trong các trọng tâm trong chương trình nghị sự của lãnh đạo 2 nước.
Trước các thông tin do ông Poling đưa ra, Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ Bill Urban một lần nữa nhắc lại kêu gọi dừng hoạt động cải tạo đất, xây dựng và quân sự hóa các tiền đồn ở biển Đông nhằm hạ nhiệt căng thẳng và tạo không gian cho việc tìm kiếm các giải pháp ngoại giao. “Các ý đồ của Trung Quốc và việc tiếp tục hoạt động xây dựng của nước này sẽ không giảm thiểu căng thẳng hay đưa đến một giải pháp ngoại giao có ý nghĩa” – ông Urban nói thêm./.