Đó là quan điểm của ông Lưu Bình Nhưỡng, Phó trưởng Ban Dân nguyện - Ủy ban Thường vụ Quốc hội khi chia sẻ với PLVN về các phương pháp và kỹ năng nắm bắt, giải quyết các vấn đề trên không gian mạng hiện nay.
Cán bộ không được “thoát ly” khỏi mạng xã hội
Đánh giá về việc nắm bắt, xử lý thông tin qua mạng xã hội (MXH) của các cơ quan chức năng thời gian qua, ông Lưu Bình Nhưỡng cho rằng, việc làm này hiện mới ở giai đoạn bước đầu. Quy mô của việc sử dụng MXH chưa rộng rãi.
Chúng ta vẫn đang hình dung MXH là cái gì đó xấu, nhìn nhận chưa công bằng; chưa thực sự có biện pháp tổ chức toàn diện, khách quan để xử lý những vấn đề có liên quan đến MXH mà mới chỉ tìm cách đi rào giậu, bắt những “con sâu”, “con bọ” để diệt. Đặc biệt, chúng ta chưa tìm cách nuôi dưỡng những cái đẹp, cái thực sự khoa học trên MXH.
Theo ông Nhưỡng, thiếu sót này liên quan đến vai trò của quản lý truyền thông và các nhà tham mưu, hoạch định đường lối, chính sách pháp luật. Bởi vậy, các cán bộ quản lý nhà nước không được “thoát ly” khỏi MXH.
Thậm chí, các Ủy viên Trung ương cũng nên dùng Facebook để được “chà xát”, tương tác và có thêm thông tin, hoặc mỗi Ủy viên Trung ương có một tài khoản Fanpage riêng để thu thập thông tin trên MXH. Trước đây, Trang Fanpage của Bộ Y tế do Bộ trưởng Bộ này chỉ đạo đã thu thập được rất nhiều thông tin hữu ích, từ đó giúp công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân được tốt hơn.
“Tôi cho rằng cần phải để các nhà lãnh đạo tiếp cận với MXH, vấn đề quan trọng là chúng ta quy định như thế nào về hành vi, thái độ cũng như trách nhiệm khi sử dụng MXH mà những người lãnh đạo khi đã ở cương vị đó phải giữ gìn. Ngay như Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng thường xuyên sử dụng Twitter.
Những vấn đề ông ấy nêu ra có thể được ủng hộ hoặc không, nhưng qua đó ông ấy nắm bắt được dư luận để điều chỉnh chính sách và giành được nhiều lợi thế so với các nhà lãnh đạo khác... Điều quan trọng là làm sao để chúng ta tận dụng được những lợi thế từ MXH đem lại, giống như khi nhìn thấy con sóng to có thể dìm con thuyền thì chúng ta sẽ chủ động, tận dụng được con sóng đó để chèo lái con thuyền nhanh hơn”.
 |
| Ông Lưu Bình Nhưỡng. |
Khẳng định việc có rất nhiều cán bộ, công chức hiện nay đang sử dụng MXH để tương tác xã hội, ông Nhưỡng cho biết: Các cán bộ dân cử như chúng tôi cũng phải sử dụng MXH để nắm thông tin và cũng có những vấn đề tôi bình luận, định hướng xã hội, qua đó tìm sự phản ứng từ xã hội đối với vấn đề mà tôi phát biểu.
Tôi mong muốn mọi người cung cấp cho tôi những ý kiến chân thực nhất về quan điểm của họ; có ý kiến đồng tình, có quan điểm ngược lại, nhưng qua đó tôi đánh giá được vấn đề đó nên như thế nào.
Trong việc xử lý các vi phạm pháp luật trên MXH phải hết sức thận trọng. “Nếu biết đó là thế lực thù địch, là đối tượng xấu thì ngoài biện pháp tuyên truyền, chúng ta phải phối hợp với các biện pháp xử lý khác. Chẳng hạn như công bố cụ thể ngày, tháng, năm các đối tượng xấu có hành vi xuyên tạc, chống phá Đảng và Nhà nước, đồng thời nêu rõ hành vi này vi phạm điều gì? Hiện nay đã được xử lý ra sao?”- ông Nhưỡng nêu vấn đề.
Tránh tư duy “chụp mũ”
Trừ một số ít đối tượng rắp tâm làm điều xấu, còn đại đa số những người tham gia MXH đều mong muốn điều có lợi, không chỉ cho bản thân mà cho đất nước. Họ cũng sẵn sàng nói lên sự không đồng tình với một số hành vi của các cán bộ, công chức thoái hóa biến chất...
Điều đó rất có lợi cho công tác xây dựng Đảng nói chung và việc điều chỉnh hành vi của cán bộ, công chức nói riêng. Trong xem xét, xử lý thông tin cần đánh giá thật sự khách quan, công tâm, không để tồn tại tư duy “chụp mũ”, cho rằng người nào nói xấu cán bộ là nói xấu chế độ, mà cần phân biệt rạch ròi trắng đen, phải trái...
Cũng theo Phó Ban Dân nguyện, chúng ta không thể duy ý chí để đòi hỏi, hay đặt ra mục tiêu chỉ có thông tin tích cực trên không gian mạng. Bởi nhiều khi những thông tin tiêu cực cũng có giá trị, giúp cho các nhà quản lý và xây dựng chính sách phải kiểm tra, rà soát lại; giúp người dân nhìn lại bản thân mình, từ đó tác động trở lại tính tích cực của con người, “Thậm chí, có những thông tin tiêu cực trên MXH làm thức tỉnh con người”- ông Nhưỡng cho hay.
Do đó, những nhà quản lý phải có phương pháp, cách thức để chiếm lĩnh “mặt tiền” của MXH. Khi chiếm được phần đất tốt trên không gian mạng để sử dụng thì sẽ giảm dư địa của thông tin xấu, độc. Không nên lấy quyền hành chính để áp đặt, xử lý. Điều này là rất cần thiết.
Tuy nhiên, đan xen những mặt tốt, MXH cũng có những hạn chế, thậm chí có những rủi ro. Chúng ta không thể trách người dân mà phải kiểm điểm lại các cơ quan chức năng, rằng thông tin đưa ra đã đủ liều lượng chưa? Có đảm bảo tính định hướng, hiệu quả tuyên truyền không?
Vậy bằng cách nào để nhà quản lý và cơ quan chức năng nắm bắt thông tin trên MXH? Theo ông Nhưỡng, hiện nay chúng ta đã có Trung tâm đánh giá dư luận xã hội, nhưng chỉ một trung tâm thì chưa đủ mà phải có nhiều trung tâm. Bởi mỗi một lĩnh vực cần có những đánh giá riêng, phải nắm được thông tin cốt lõi về lĩnh vực đó cũng như các thông tin liên quan thông qua MXH.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cần có phương pháp quản lý phù hợp với sự phát triển của công nghệ thông tin và xử lý các vấn đề liên quan đến MXH bằng nhiều phương pháp, trong đó phải dựa trên cơ sở của khoa học, kỹ thuật, công nghệ và đặc biệt dựa trên nền tảng của chính sách pháp luật; tránh sự phản ứng ngược từ xã hội.
Khi đã bị phản ứng ngược thì có nghĩa là dư luận không đồng tình, mà khi dư luận đã không đồng tình thì các chủ trương, chính sách đề ra sẽ khó đi vào đời sống nếu không nói là thất bại. Đặc biệt là với những điểm nút quan trọng để tập trung sự lãnh đạo, quản lý, như phòng chống dịch Covid-19 hoặc trước các kỳ đại hội, bầu cử... Qua đó, chúng ta làm cho quá trình cung cấp thông tin trên MXH lành mạnh và mang lại lợi ích chung.
“Ngoài ra, lực lượng báo chí cũng rất quan trọng, họ là những người thâm nhập, có kỹ năng nắm bắt thông tin nhanh nhạy, những nhà bình luận chuyên nghiệp. Vì thế các nhà báo vừa là người cung cấp thông tin cho MXH nhưng cũng là người kiểm chứng, có những định hướng về tư tưởng cho dư luận. Do đó, việc sử dụng lực lượng báo chí rất có ý nghĩa trong việc định hướng, nắm bắt dư luận nhân dân trên không gian mạng”- Phó trưởng Ban Dân nguyện nói.
(còn nữa)
Mạng xã hội tạo áp lực đối với cơ quan chức năng
“Qua MXH, người dân không chỉ cung cấp thông tin, bày tỏ tâm tư, nguyện vọng, tham gia giám sát, phản biện mà còn tạo ra những áp lực đối với cơ quan chức năng… MXH là một kênh có tác động đến công tác dân vận khá nhanh nhạy, nếu biết phát huy thì sẽ rất hiệu quả, song cũng ẩn chứa nhiều vấn đề phức tạp.
Điều này tạo nên những phương thức mới đối với công tác dân vận, với hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, đòi hỏi công tác dân vận cần có những tiếp cận mới.
Phải tổ chức các hình thức tiếp cận linh hoạt, phù hợp để nắm bắt kịp thời tình hình nhân dân, trong đó chú ý theo dõi những vấn đề mà người dân và dư luận xã hội quan tâm, những diễn biến trên MXH để có hình thức giải quyết phù hợp. Trong giải quyết, phải quan tâm đến lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân. Cần phải xem MXH là môi trường hoạt động của công tác dân vận, phát huy những yếu tố tích cực của MXH để làm công tác dân vận”.
(Ông Dương Văn An, Phó Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận)
Cần phương pháp tuyên truyền phù hợp
Để tuyên truyền và nắm bắt dư luận trên không gian mạng đạt hiệu quả thì các cơ quan chức năng phải có phương pháp phù hợp. Có thể xây dựng phần mềm (công cụ) quản lý MXH để thông tin đến người dân một cách nhanh nhất qua nhiều kênh.
Ví dụ, thông qua MXH, cơ quan quản lý nhà nước “kết bạn” với những người có uy tín, am hiểu pháp luật (có đông lượng người theo dõi) hoặc các già làng, trưởng bản, những người có ảnh hưởng lớn tới xã hội để tuyên truyền, vận động, thuyết phục nhân dân. Nhưng với giới trẻ, cần có thêm nhiều hình thức tuyên truyền khác thông qua các nhóm nội dung khác nhau, có thể qua các thần tượng, người nổi tiếng...
Ngoài ra, chúng ta cần xây dựng các giải pháp kỹ thuật mang tính chủ động, kịp thời nhằm nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý nhà nước trên cơ sở các dự báo khoa học về sự phát triển của MXH để xử lý hiệu quả các vấn đề nảy sinh.
(Luật sư Lê Tú, Đoàn Luật sư TP Hà Nội)
