| |
| Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Hội nghị. Ảnh: AP |
Cụ thể, bản Tuyên bố Chủ tịch nêu rõ các nhà lãnh đạo ASEAN chia sẻ quan ngại sâu sắc của các Lãnh đạo về việc tôn tạo, bồi đắp đang diễn ra ở Biển Đông, làm xói mòn lòng tin, sự tin cậy và phương hại đến hòa bình, an ninh và ổn định ở Biển Đông.
“Do đó, chúng tôi chỉ đạo các Bộ trưởng Ngoại giao khẩn cấp xử lý vấn đề này một cách xây dựng thông qua các khuôn khổ của ASEAN như quan hệ ASEAN -Trung Quốc cũng như nguyên tắc về cùng chung sống hòa bình” – Bản tuyên bố cho biết.
Theo Tuyên bố Chủ tịch, các nhà lãnh đạo ASEAN đã khẳng định lại tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.
“Chúng tôi nhấn mạnh các bên cần bảo đảm việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả toàn vẹn Tuyên bố về Ứng xử của các bên (DOC) ở Biển Đông: nhằm xây dựng, duy trì và tăng cường lòng tin và sự tin cậy lẫn nhau; thực hiện kiềm chế trong các hành động; không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực; các bên liên quan giải quyết những khác biệt và tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982”, bản Tuyên bố có đoạn.
Các nhà lãnh đạo ASEAN ghi nhận tiến triển trong tham vấn về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), nhưng cũng yêu cầu tăng cường tham vấn hơn nữa để bảo đảm nhanh chóng xây dựng được một Bộ quy tắc COC hiệu quả.
Trước đó, tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 26, trong phát biểu tại Lễ khai mạc Hội nghị, Thủ tướng nước chủ nhà Malaysia Najib Razak đã nhấn mạnh rằng, trong khi tiếp tục thúc đẩy quan hệ hợp tác với các nước ngoài khu vực, ASEAN cần phải xử lý các bất đồng một cách hòa bình, kể cả việc giải quyết các tuyên bố chủ quyền biển chồng lấn, mà không làm căng thẳng thêm tình hình, rằng ASEAN cần phải tích cực, chủ động giải quyết những diễn biến này với tinh thần xây dựng.
Thủ tướng Najib nhấn mạnh, tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS phải là cơ sở của các quy định về can dự và các hoạt động ở Biển Đông. Là Chủ tịch ASEAN, Thủ tướng Najib cho hay, Malaysia hy vọng ASEAN sẽ đạt tiến triển trong nỗ lực sớm hoàn tất COC.