Cùng dự khai mạc Hội nghị còn có Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long - Chủ tịch ASEAN năm 2018, Tổng thống Indonesia Joko Widodo, Thủ tướng Campuchia Samdech Techo Hun Sen, Thủ tướng Lào Thongloun Sisoulith, Cố vấn Nhà nước Myanmar Aung San Suu Kyi, Thủ tướng Sri Lanka Ranil Wickremesinghe, Phó Thủ tướng Trung Quốc Hồ Xuân Hoa và Phó Thủ tướng Thái Lan Prajin Juntong.
Hội nghị cũng thu hút sự tham dự của khoảng 50 bộ trưởng và cấp tương đương của các nước, lãnh đạo các tổ chức quốc tế và gần 1.000 lãnh đạo các doanh nghiệp hàng đầu thế giới và khu vực, giới học giả và truyền thống quốc tế. Tổng Thư ký Liên Hợp quốc (TTK LHQ) Antonio Guterres đã cử Trợ lý TTK LHQ về điều phối chiến lược làm Đặc phái viên đọc thông điệp của TTK LHQ gửi đến Hội nghị.
Đây là một cử chỉ rất đặc biệt, lần đầu tiên có tại Hội nghị WEF ASEAN năm nay; khẳng định sự ủng hộ và quan tâm của LHQ quốc nói riêng và cộng đồng quốc tế nói chung đối với vị thế, vai trò của ASEAN và Việt Nam.
ASEAN có cơ hội rất lớn trong CMCN 4.0
Với chủ đề “ASEAN 4.0: Tinh thần doanh nghiệp và Cách mạng công nghiệp lần thứ 4”, tại phiên khai mạc, các nhà lãnh đạo đã có nhiều ý kiến đánh giá, nhận định về phát triển và hội nhập của các nước ASEAN trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (CMCN 4.0), khẳng định nỗ lực chung của ASEAN tranh thủ cơ hội của cuộc Cách mạng này để hiện thực hóa Tầm nhìn 2025 về xây dựng Cộng đồng ASEAN đoàn kết, vững mạnh, đóng vai trò trung tâm trong các cơ chế khu vực; bày tỏ tin tưởng các nước ASEAN phát triển nhanh hơn, bền vững hơn, tự cường, sáng tạo hơn.
Đánh giá về cơ hội, thách thức của CMCN 4.0 đối với các nước ASEAN trong phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh bên cạnh thách thức về giải quyết việc làm, gia tăng bất bình đẳng thu nhập, các nước ASEAN có cơ hội rất lớn trong CMCN 4.0 như tạo đột phá về năng suất trong một số ngành công nghiệp quan trọng, thúc đẩy tăng trưởng bao trùm hơn hướng tới Mục tiêu Phát triển bền vững (SDG) của LHQ trên cơ sở kết nối và chia sẻ các giá trị và sự sáng tạo mới, đi tắt trong chính sách công nghiệp hóa bằng cách mạnh dạn phát triển và ứng dụng công nghệ mới của CMCN 4.0.
Thủ tướng đưa ra nhiều sáng kiến hợp tác để thúc đẩy ASEAN tranh thủ tốt cơ hội của CMCN nhằm thực hiện thành công Tầm nhìn ASEAN 2025. Về kết nối và chia sẻ dữ liệu, Thủ tướng đề nghị các nước ASEAN tăng cường “kết nối số” trong tổng thể kết nối ASEAN, trong đó chú trọng phát triển thương mại điện tử, thanh toán điện tử, chính phủ điện tử… Thủ tướng đã đưa ra sáng kiến về xây dựng các Quy tắc của ASEAN về hợp tác chia sẻ dữ liệu nhằm tạo khuôn khổ cho chia sẻ và sử dụng hiệu quả dữ liệu.
Hài hòa hóa pháp luật giữa các thành viên ASEAN
Về môi trường kinh doanh, nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng cường kết nối ở phạm vi khu vực đối với các hạ tầng nền tảng về tài chính, ngân hàng, thị trường, truyền thông, logistics, Thủ tướng đề nghị cần xây dựng Cơ chế hài hòa môi trường kinh doanh nhằm hài hòa hóa pháp luật, quy định giữa các thành viên ASEAN để các doanh nghiệp ASEAN phát huy được lợi thế hiệu quả nhờ quy mô, nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu.
Thủ tướng cũng cho biết tại Hội nghị WEF ASEAN, ở cấp Bộ trưởng và doanh nghiệp, Việt Nam sẽ đưa ra các sáng kiến mới về hòa mạng di động một giá cước toàn ASEAN, hợp tác an ninh mạng, hợp tác đào tạo nhân lực công nghệ thông tin chất lượng cao…
“Tại Hội nghị này có 80 nhà khởi nghiệp tham gia, điều đó hứa hẹn sẽ có nhiều hợp tác tốt đẹp trong tương lai. Chính phủ Việt Nam mong muốn được nhìn thấy nhiều hơn nữa những hợp tác như thế, để nói với toàn thế giới rằng không khí hợp tác khởi nghiệp đang thực sự lan tỏa trong ASEAN”, Thủ tướng nói.
Về đổi mới sáng tạo, Thủ tướng đề nghị xây dựng Khuôn khổ kết nối các vườn ươm sáng tạo quốc gia vào mạng lưới vườn ươm rộng lớn hơn của cả khu vực; xây dựng Chiến lược ươm mầm các tài năng của các nước ASEAN; hình thành Kết nối mạng lưới giáo dục và xây dựng hệ thống học tập suốt đời ở các nước ASEAN nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, năng động, sáng tạo, đáp ứng yêu cầu của CMCN 4.0.
Trong bối cảnh lan tỏa của CMCN 4.0, môi trường khu vực và toàn cầu đang biến chuyển phức tạp, Thủ tướng đề nghị các nước ASEAN cùng các đối tác trong và ngoài khu vực xây dựng một ASEAN hòa bình, ổn định và tự cường, dựa trên luật lệ, hướng tới người dân, lấy người dân làm trung tâm; tiếp tục nỗ lực khẳng định vai trò trung tâm ở khu vực, cùng các đối tác duy trì hòa bình và ổn định và phát triển khu vực thịnh vượng.
Phát biểu của Thủ tướng Chính phủ được lãnh đạo nhiều nước, nhiều doanh nghiệp ASEAN và toàn cầu đồng tình và đánh giá cao. Các đề xuất, sáng kiến Thủ tướng Chính phủ nêu tại khai mạc Hội nghị đã khẳng định tầm nhìn về một Cộng đồng ASEAN đoàn kết, tự cường và sáng tạo, phát huy sức mạnh nội khối, tăng cường kết nối, chủ động và tích cực tranh thủ CMCN 4.0, cũng như khẳng định vai trò, vị thế và đóng góp tích cực, có trách nhiệm của Việt Nam vào xây dựng Cộng đồng ASEAN trong bối cảnh CMCN 4.0.
Sau phiên Khai mạc, Hội nghị WEF ASEAN 2018 tiếp tục diễn ra trong hai ngày 12-13/9 với hơn 60 phiên họp, hoạt động thảo luận nhiều vấn đề chính trị, kinh tế, công nghệ, môi trường, xã hội thiết thực với các nước ASEAN.
Sáng cùng ngày, trong khuôn khổ Hội nghị WEF ASEAN 2018, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có buổi đối thoại với lãnh đạo một số tập đoàn toàn cầu về tiềm năng phát triển của kinh tế Việt Nam và triển vọng hợp tác.
Phát biểu tại đối thoại, Thủ tướng khẳng định Việt Nam kiên trì giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, cải thiện căn bản và tạo chuyển biến mạnh mẽ môi trường kinh doanh, năng lực cạnh tranh, tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu kinh tế, cổ phần hóa và thoái vốn tại các doanh nghiệp nhà nước theo các nguyên tắc thị trường, công khai, minh bạch.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh quyết tâm xây dựng Chính phủ “kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, hiệu quả” và đẩy mạnh hội nhập quốc tế, thực hiện nghiêm túc cam kết WTO và các FTA đã có hiệu lực.
Tại buổi đối thoại, lãnh đạo một số tập đoàn toàn cầu như Apple, Google, Standard Chartered, Facebook, General Electrics, Hitachi, Thaibev, Temasek, Novatis, Bloomberg đều đánh giá cao triển vọng phát triển kinh tế của Việt Nam cũng như các nỗ lực của Chính phủ trong việc bảo đảm môi trường kinh doanh ổn định, thuận lợi và khẳng định cam kết đầu tư, kinh doanh lâu dài tại Việt Nam.