Trước khi lên đường: Bạn nên chuẩn bị sẵn nhiều ảnh 4 x 6 nền trắng và tuyệt đối không kẹp chung với hộ chiếu mà phải chia ra để nhiều nơi khác. Ngoài ra, bạn cần chuẩn bị sẵn bản photo hộ chiếu, giấy chứng minh nhân dân để tiện cho việc làm lại hộ chiếu nếu bị mất.
Bạn cần ghi nhớ địa chỉ và số điện thoại của đại sứ quán, lãnh sự quán Việt Nam tại nước chuẩn bị đến.
Nếu có điều kiện, hãy mua bảo hiểm du lịch trước khi lên đường bởi trong những trường hợp đau ốm, mất mát, tai nạn... bảo hiểm sẽ khá hữu ích. Quan trọng không kém là bạn cần chuẩn bị một vài câu ngoại ngữ giao tiếp cơ bản để sử dụng trong trường hợp bị mất hộ chiếu.
Trong chuyến đi: Bạn nên để hộ chiếu trong một chiếc túi đeo nhỏ, chứa ít đồ và luôn mang theo bên người. Không nên để hộ chiếu chung với balo quần áo, đồ đạc lỉnh kỉnh để tránh trường hợp hộ chiếu bị rơi khi lấy đồ ra khỏi túi. Nếu đeo balo thì tuyệt đối chỉ cởi balo ra khi về đến phòng khách sạn.
Luôn cất tiền và thẻ tín dụng (nếu có từ 2 cái trở lên) ở nhiều nơi khác nhau đề phòng trường hợp bị mất hộ chiếu cùng với bóp, giỏ, ba lô… Trường hợp cần thiết, bạn có thể dùng số tiền dự phòng ấy để cầm cự cho đến khi lấy lại được hộ chiếu.
Khi bị mất hộ chiếu: Mọi chuyện sẽ khá đơn giản nếu như bạn đi du lịch tour hoặc du lịch theo nhóm, đoàn. Chỉ cần người đi cùng đoàn xuất trình hộ chiếu cá nhân, xác nhận bạn là thành viên của đoàn thì bạn sẽ được cấp Thông hành về nước trong vòng 24 giờ.
Trường hợp đi một mình, trước hết, bạn hãy bình tĩnh nghĩ lại xem mình có thể bị mất ở đâu, trong hoàn cảnh nào. Nếu đang ở gần địa điểm nghi ngờ, hãy đến đó tìm kiếm. Nếu không tìm thấy, bạn hãy đến trình báo với đồn cảnh sát gần nhất.
Ở một số nước phát triển, hệ thống pháp luật và ý thức của người dân rất cao nên bạn có thể may mắn tìm lại được tài sản của mình.
Sau khi trình báo ở đồn cảnh sát gần nhất, bạn cần liên lạc ngay với đại sứ quán hoặc lãnh sự quán gần nhất để được hướng dẫn thủ tục xin cấp đổi hộ chiếu mới và cách tìm đến văn phòng đại sứ, lãnh sự.
