76% người nghiện dưới 35 tuổi
Đêm 16/9 vừa qua, 12 thanh niên nhập viện cấp cứu sau nhạc hội Công viên nước Hồ Tây, trong đó 7 người tử vong, 5 người khác đang được điều trị tích cực, sức khỏe tiên lượng xấu. Điều tra ban đầu của Công an Hà Nội cho thấy, các thanh niên này đã dương tính ma túy. Có bệnh nhân nhập viện trong tình trạng hôn mê, suy thận và truỵ tim mạch, kiểm tra kết quả dương tính với cả 3 loại ma túy đá, cần sa và thuốc lắc. Điều này gióng lên hồi chuông cảnh báo về việc sử dụng chất kích thích dễ dàng ở những không gian biểu diễn âm nhạc tập trung đông người.
Cùng với đó, việc mua – bán các chất kích thích hiện nay vẫn quá dễ dàng, chưa nhận được nhiều sự quản lý, kiểm soát triệt để của các cơ quan chức năng. Đơn cử, tại một số quán cafe ở Xã Đàn, phường Phương Liên, cứ vào khoảng 20h30phút mỗi tối lại tập trung rất đông học sinh, sinh viên đến uống cafe và sử dụng bóng cười. Mỗi quả bóng cười ở đây được bán với giá 50.000 đồng.
Đáng nói, mặc dù UBND TP Hà Nội đã có quy định nghiêm cấm việc kinh doanh shisha, bóng cười tại các quán cafe, bar, karaoke… và sẽ xử lý nghiêm nếu phát hiện vi phạm. Tuy nhiên, hiện nay tình trạng quán cafe kinh doanh các chất kích thích này vẫn diễn ra một cách công khai. Hầu hết tất cả vị trí ngồi của khách đều được sắp xếp trên đoạn vỉa hè trước cửa quán.
Đồng thời, trong những năm gần đây người sử dụng các chất ma tuý đặc biệt là ở một bộ phận giới trẻ có xu hướng chuyển sang dùng ma túy tổng hợp, phổ thông nhất là ma túy đá, thuốc lắc, cỏ Mỹ,... Trong đó có rất nhiều loại mạnh, cực độc gây hôn mê, ảnh hướng xấu đến tâm thần cho người sử dụng.
Theo báo cáo của Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội (Bộ LĐTB&XH), tính đến tháng 11/2017, nước ta có trên 222.000 người nghiện có hồ sơ quản lý, trong đó gần 50% có sử dụng chất kích thích dạng Amphetamine (ATS) và chất hướng thần.
Đặc biệt, tại một số địa phương từ năm 2016, tỷ lệ sử dụng ATS và chất hướng thần mới phát hiện rất cao như Đồng Nai (87%), Đà Nẵng (85%), Trà Vinh (90,7%). Ngoài ma túy truyền thống, ATS thì các loại ma túy khác như cần sa, “cỏ Mỹ”,... cũng xuất hiện ngày càng nhiều.
Giai đoạn 1994 - 2014, số người nghiện có hồ sơ quản lý tăng hơn 3 lần, trung bình tăng hơn 6.400 người/năm, giai đoạn 2015 -2017 trung bình tăng hơn 9.000 người/năm. Tỷ lệ người nghiện ma túy bình quân cả nước năm 1995 là 0,086% thì đến năm 2017 kết quả điều tra của Tổng cục Thống kê tại 6 tỉnh, TP cho thấy: Tỷ lệ người nghiện khoảng 0,38% dân số trong độ tuổi điều tra, trong đó tỷ lệ có hồ sơ quản lý khoảng 0,23% dân số trong độ tuổi điều tra; số người nghiện chưa có hồ sơ quản lý bằng khoảng 65% số có hồ sơ quản lý. Người nghiện ở tất cả các địa phương, có ở mọi thành phần, mọi lứa tuổi song chủ yếu ở lớp trẻ: 0,1% dưới 16 tuổi, 76% dưới 35 tuổi.
Báo cáo của Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội (Bộ LĐTB&XH) cũng chỉ ra khoảng 1.600 người tử vong do sốc quá liều hàng năm; khoảng 50% người nghiện có các vấn đề về sức khỏe tâm thần. Tệ nạn nghiện ma túy phát triển theo các luồng di cư lao động, đặc biệt là di cư lao động tự do đến các đô thị, khu công nghiệp, dịch vụ và từ đó dịch chuyển trở lại nông thôn.
Đe dọa tính mạng, gia tăng phạm tội
Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Phụ trách Trung tâm Chống độc (BV Bạch Mai) cho biết: Trung tâm đã cấp cứu nhiều trường hợp bệnh nhân bị sốc ma túy thế hệ mới. Các bệnh nhân thường nhập viện trong tình trạng co giật, kích thích, vật vã không kiểm soát được. Nhiều người còn xuất hiện triệu chứng nhiễm độc thần kinh, tim mạch, loạn nhịp tim, tăng huyết áp, suy thận, đe dọa đến tính mạng. Đa phần bệnh nhân phải điều trị hồi sức tích cực và cấp cứu. Số ca tử vong chủ yếu do sử dụng ma túy đá.
Theo báo cáo của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, hiện nay, gần 2/3 thanh niên nghiện ma túy không có việc làm hoặc có việc làm nhưng không ổn định, đây là bài toán nan giải trong việc giải quyết tình trạng nghiện và giải quyết việc làm cho thanh niên trong bối cảnh dư thừa lao động hiện nay. Nghiện ma túy là tác nhân chủ yếu làm thanh niên vi phạm pháp luật. Tỷ lệ vi phạm pháp luật trong thanh niên nghiện ma túy khoảng 50% và gấp hơn 100 lần so với nhóm thanh niên không nghiện. Tỷ lệ phạm nhân phạm tội về ma túy trong các trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ là hơn 41%, tỷ lệ phạm nhân có tiền sử nghiện ma túy là hơn 28%.
Lý giải việc giới trẻ thích sử dụng ATS, nhiều chuyên gia cho biết, ma túy tổng hợp còn được gọi là “ma túy lễ hội” gây kích thích mạnh lên hệ thần kinh trung ương, gây phấn khích cực độ, do đó khi tham gia hội hè, tụ tập đông đảo, thanh niên càng thích sử dụng để tăng độ hưng phấn hơn.
Ngoài việc ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tinh thần, sử dụng ma túy tổng hợp còn bị ảo giác, rối loạn tâm thần, gây nên những hành vi nguy hiểm cho cộng đồng, xã hội. Những vụ việc giết người man rợ xảy ra thời gian qua bởi các đối tượng bị “ngáo đá” là minh chứng rõ nét cho hệ lụy khó lường của tình trạng này.