Trong những ngày vừa qua, tình trạng ít mưa, nắng nóng gay gắt đã diễn ra trên phạm vi cả nước, nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 370C đến 390C, có nơi trên 420C; cháy rừng liên tiếp xảy ra ở nhiều địa phương, như: Hà Giang, Lào Cai, Sơn La, Yên Bái, Khánh Hòa, Đắk Nông, Lâm Đồng, Gia Lai, Kon Tum, Kiên Giang, An Giang...
Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, do tác động của biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, trong những ngày tới, nắng nóng gay gắt sẽ tiếp tục diễn ra ở nhiều địa phương, tâm điểm là khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ, Nam Bộ, nhiều khả năng kỷ lục về nhiệt độ cao sẽ bị phá vỡ. Nắng nóng kéo dài kèm theo thiếu hụt lượng mưa, dẫn đến nguy cơ xảy ra cháy rừng là rất cao, gây thiệt hại về rừng, ảnh hưởng đến môi trường, sức khỏe, tài sản, tính mạng và đời sống của người dân.
Để chủ động phòng cháy, chữa cháy rừng, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do cháy rừng gây ra, ngày 4/4, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành công điện về việc chủ động, tăng cường các biện pháp cấp bách phòng cháy, chữa cháy rừng. Thủ tướng Chính phủ đánh giá cao các bộ, ngành, địa phương đã tích cực, chủ động triển khai có hiệu quả công tác phòng cháy, chữa cháy rừng.
Tại tỉnh Hà Giang, trong những ngày qua, thời tiết nắng nóng kéo dài, trên 400C; trong ngày 26 tháng 4 năm 2024, cháy rừng đã xảy ra tại khu vực giáp ranh 3 xã: Phương Tiến, Lao Chải, Xín Chải, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang làm thiệt hại nhiều hec-ta rừng, ảnh hưởng đến môi trường sinh thái và đời sống của nhân dân trên địa bàn. Đặc biệt, vụ cháy rừng nêu trên đã làm 2 cán bộ Kiểm lâm của Hạt Kiểm lâm huyện Vị Xuyên và Hạt Kiểm lâm rừng đặc dụng Phong Quang - Tây Côn Lĩnh bị tử vong trong quá trình tham gia làm nhiệm vụ chữa cháy rừng.
Thay mặt Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang gửi lời thăm hỏi, chia buồn sâu sắc nhất đến thân nhân các gia đình các cán bộ Kiểm lâm bị nạn tại tỉnh Hà Giang; yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng các cơ quan thuộc Chính phủ; Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tăng cường chỉ đạo, quyết liệt triển khai các biện pháp cấp bách phòng cháy, chữa cháy rừng và tập trung khắc phục hậu quả sau cháy rừng.
Trong đó, giao Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang tổ chức thăm hỏi, động viên, hỗ trợ các gia đình có người bị nạn; chỉ đạo cơ quan chức năng khẩn trương thực hiện các chế độ, chính sách theo đúng quy định của pháp luật đối với các cán bộ Kiểm lâm bị tử vong trong quá trình tham gia chữa cháy rừng; tiếp tục tăng cường các biện pháp cấp bách phòng cháy, chữa cháy rừng trên địa bàn.
Các Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Công an, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công Thương, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Thông tin và Truyền thông, Lao động, Thương binh và Xã hội, theo chức năng quản lý nhà nước được giao, chủ động chỉ đạo các cơ quan chức năng, chính quyền cấp cơ sở tiếp tục triển khai các biện pháp cấp bách phòng cháy, chữa cháy rừng; phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang thực hiện các chế độ, chính sách theo đúng quy định của pháp luật đối với các cán bộ Kiểm lâm bị tử vong trong quá trình tham gia chữa cháy rừng.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tiếp tục tổ chức thực hiện nghiêm các công điện, kết luận, chỉ thị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng và các văn bản chỉ đạo có liên quan; kịp thời biểu dương, khen thưởng những tổ chức, cá nhân tích cực tham gia phòng cháy, chữa cháy rừng; chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ nếu để xảy ra cháy rừng trên diện rộng và gây thiệt hại lớn về rừng trên địa bàn thuộc phạm vi quản lý.
Ngày 26/4, tại khu vực rừng đặc dụng Phong Quang - Tây Côn Lĩnh, giáp ranh của 3 xã Lao Chải, Xín Chải, Phương Tiến của huyện Vị Xuyên xảy ra cháy lớn. Sau khi nhận tin báo, các lực lượng chức năng đã huy động hơn 1.000 người tham gia chữa cháy.
Đến khoảng 13h30 cùng ngày, sau khi đám cháy được khống chế thì gió thổi mạnh làm đám cháy rừng bùng phát trở lại, 2 cán bộ kiểm lâm (gồm 1 nam và 1 nữ) thuộc Hạt Kiểm lâm Vị Xuyên và Hạt Kiểm lâm rừng đặc dụng Phong Quang - Tây Côn Lĩnh không chạy kịp và hy sinh.
Đến sáng ngày 27/4, các đám cháy trên địa bàn 3 xã cơ bản được khống chế, tuy nhiên trong điều kiện nắng nóng, gió to, các đám cháy có thể vẫn đang âm ỉ trong lớp thực bì nên nguy cơ bùng phát cháy trở lại rất cao. Nguyên nhân xảy ra đám cháy đang được điều tra, làm rõ.