Bình Liêu là huyện miền núi, biên giới, có tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 96%, xuất phát điểm thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) rất thấp. Tất cả các xã, thôn, bản trên địa bàn huyện đều thuộc diện có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn; tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo trên 60%.
Sau hơn 10 năm thực hiện chương trình NTM, đến nay, Bình Liêu đã mang một diện mạo mới. Hết năm 2023, huyện có 6/6 xã trên địa bàn huyện đạt chuẩn nông thôn mới; trong đó có 2 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, thị trấn Bình Liêu đạt đô thị văn minh. Huyện đạt chuẩn 9/9 tiêu chí, 36/36 chỉ tiêu theo Bộ tiêu chí huyện nông thôn mới giai đoạn 2021 – 2025. Diện mạo nông thôn vùng DTTS có nhiều khởi sắc, đời sống nhân dân không ngừng cải thiện. Thu nhập bình quân đầu người năm 2023 đạt trên 65 triệu đồng/năm, tăng 22,9 triệu đồng so với năm 2020.
Toàn huyện không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo Trung ương. Cơ cấu kinh tế từng bước chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ trọng công nghiệp, dịch vụ. Hình thành và phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ngày càng đồng bộ, hiện đại, liên thông, tổng thể kết nối các vùng, địa phương. Cơ cấu cây trồng, vật nuôi chuyển dịch theo hướng tích cực, phát huy nội lực, “đánh thức” tiềm năng vùng DTTS và miền núi, phát triển sản xuất, kinh doanh theo chuỗi cung ứng có hiệu quả, gắn với nhiều mô hình kinh tế lâm nghiệp, phát triển du lịch cộng đồng.
Với những kết quả đạt được trong 13 năm qua, huyện Bình Liêu vinh dự được Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận đạt chuẩn nông thôn mới năm 2023, và là huyện miền núi, biên giới, dân tộc đầu tiên trong toàn quốc được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới theo bộ tiêu chí giai đoạn 2021 - 2025.
 Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bí thư tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký trao Quyết định công nhận huyện Tiên Yên đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. |
Cùng ngày, tại Trung tâm Văn hóa dân tộc Sán Chỉ xã Đại Dực, huyện Tiên Yên long trọng tổ chức Lễ đón nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Tiên Yên bước vào thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới với xuất phát điểm thấp, với 4 xã và 18 thôn thuộc diện dặc biệt khó khăn (ĐBKK); tỷ lệ hộ nghèo chiếm 11,9%; thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt 18 triệu đồng/người/năm. Song với sự vào cuộc quyết liệt, các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể từ huyện đến xã, tới từng thôn, bản và mỗi người dân, huyện Tiên Yên đã đoàn kết, nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức và đạt được những kết quả tích cực, rất đáng tự hào.
Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất bình quân đạt trên 16,2%/năm. Cơ cấu các ngành kinh tế chuyển dịch đúng hướng. Đời sống nhân dân không ngừng cải thiện. Thu nhập bình quân đầu người năm 2023 toàn huyện đạt trên đạt 76,92 triệu đồng/người, riêng khu vực nông thôn đạt 74,02 triệu đồng/người, tăng 1,45 lần so với năm 2019 khi huyện hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Huyện không còn hộ nghèo theo tiêu chí chuẩn nghèo Trung ương.
Hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được đầu tư, xây dựng mới đồng bộ, kết nối giữa các xã với trung tâm huyện và các đô thị của tỉnh. Hạ tầng trường học, trạm y tế, trụ sở làm việc, các thiết chế văn hoá, thể thao được đầu tư đồng bộ hiện đại. Diện mạo nông thôn có sự thay đổi rõ nét, ngày càng khang trang, sáng, xanh, sạch, đẹp; trật tự an toàn xã hội được đảm bảo. Trên địa bàn huyện đã xuất hiện nhiều mô hình điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực, nhất là mô hình phát triển kinh tế thủy sản ứng dụng công nghệ cao. Khu vực nông thôn ngày càng có nhiều hộ giàu, kinh tế khá giả, góp phần quan trọng vào việc giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới ngày càng văn minh, tiến bộ.
 Làn điệu Soóng Cọ của người Sán Chỉ, tỉnh Quảng Ninh biểu diễn tại buổi lễ. |
Tiên Yên cũng là địa phương có nhiều điểm sáng trong phong trào thi đua yêu nước, phong trào chung sức xây dựng nông thôn mới, phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá. Đồng thời, có nhiều tiêu chí, chỉ tiêu vượt so với bộ tiêu chí, chỉ tiêu theo quy định của Trung ương và của tỉnh ở mức cao như các chỉ tiêu về tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch, về thu nhập bình quân đầu người, giảm hộ nghèo…
Ghi nhận sự nỗ lực liên tục và hiệu quả suốt 14 năm qua của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Tiên Yên, ngày 6/2/2024, huyện Tiên Yên vinh dự được Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận huyện đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2023, về đích trước 2 năm so với mục tiêu đề ra, với 6/10 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và 4/10 xã đạt chuẩn NTM nâng cao…
Nhân dịp này, các huyện: Bình Liêu, Đầm Hà, Ba Chẽ, Tiên Yên và TP Móng Cái – nơi có Hội hát Soóng Cọ của người Sán Chỉ đã đón nhận Quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận nghệ thuật trình diễn dân gian hát Soóng Cọ của người Sán Chỉ tỉnh Quảng Ninh là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Làn điệu Soóng Cọ là một loại hình dân ca đã được thực hành và gìn giữ suốt nhiều thế hệ, trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người Sán Chỉ. Thời gian gần đây, làn điệu Soóng Cọ của người Sán Chỉ đã được các địa phương phục dựng và duy trì tổ chức thường niên, bài bản, quy mô. Qua đó, góp phần gìn giữ một di sản văn hóa tinh thần quý báu, thể hiện truyền thống tốt đẹp và bản sắc riêng của tộc người Sán Chỉ ở Quảng Ninh; đồng thời tạo nên sản phẩm văn hóa độc đáo, phục vụ khách đến tham quan, du lịch.
