Vẫn đảm bảo tiêu chí… kín đáo
Trước khi chính thức diễn ra, với thông tin là cuộc triển lãm ảnh khỏa thân công khai đầu tiên tại Việt Nam, triển lãm mang tên Tạo tác của nghệ sĩ nhiếp ảnh Hạo Nhiên đã thu hút sự quan tâm của không chỉ giới nhiếp ảnh mà của cả người dân thành phố. Buổi triển lãm khai mạc vào ngày 15/9, tuy diễn ra khá giản dị, không hoành tráng, quy mô nhưng đã thu hút được đông đảo người tham gia, tham quan.
Là một nghệ sĩ xuất thân từ múa, Hạo Nhiên có thế mạnh trong việc nắm bắt được sự mềm mại và vẻ đẹp của cơ thể người phụ nữ, và ảnh đã thể hiện gần như trọn vẹn điều đó trong các bức ảnh của mình. 50 bức ảnh đen trắng, là 50 góc chụp về vẻ đẹp cơ thể phụ nữ đã được phô bày tại buổi triển lãm. Các bức ảnh của nhiếp ảnh gia Hạo Nhiên đều dùng kĩ thuật sáng – tối để phô bày những gì cần thấy – các nét đẹp, đường cong ẩn hiện, và khuất vào bóng tối những chi tiết, những gì dung tục… Nên người xem chỉ thấy được cái đẹp của đường nét, hình khối, xem bằng sự hình dung và trí tưởng tượng, để bức ảnh biểu đạt cái đẹp ẩn chứa, chứ không “đập vào mắt” sự lồ lộ của hình ảnh khỏa thân.
Và cũng bởi tính chất “ẩn dụ”, nửa kín nửa hở của hình ảnh, nên đánh giá chung của người xem, các tác phẩm của Hạo Nhiên tuy là ảnh khỏa thân nhưng còn… kín đáo lắm. Là ảnh khỏa thân nhưng còn “hiền lành” và vẫn nằm trong giới hạn của sự an toàn, không một tấm nào có tính chất bứt phá ra khỏi “vòng cương tỏa”. Nhiều ý kiến chung từ giới nhiếp ảnh lẫn người xem cho rằng Tạo tác chưa đáp ứng hết các kì vọng và chưa thực sự tạo được sự “bùng nổ” như mong muốn. Bởi với lần đầu tiên ảnh chụp khỏa thân được “cởi trói” và công khai trưng bày, thì nên có một cái gì đó táo bạo, đột phá đúng với chất “khỏa thân”, giúp người xem “mãn nhãn” hơn.
Có lẽ, tuy rằng đây là buổi trưng bày công khai đầu tiên của ảnh khỏa thân, nhưng thực tế, trước đến nay, ảnh khỏa thân đã quá phổ biến trên mạng, các sách ảnh với mức độ táo bạo, thế nên, chuyện những bức ảnh ý nhị của Hạo Nhiên chưa đáp ứng kì vọng của người xem và còn gây hụt hẫng bởi khỏa thân “chưa tới” là chuyện không có gì khó hiểu!
Nghệ thuật đúng nghĩa sẽ lên ngôi
Tuy nhiên, một buổi triển lãm nghệ thuật bất kì, chuyện khen chê, ý kiến khác nhau là đương nhiên. Ngoài nhận xét về sự “lành tính” và chưa thực sự táo bạo thì giới nhiệp ảnh cũng đánh giá cao về chất lượng các bức ảnh được trưng bày: rất ổn về kĩ thuật, bố cục và cả thông điệp. Cần nhìn nhận, với một cuộc triển lãm ảnh khỏa thân công khai đầu tiên nhưng nhận nhiều ý kiến đánh giá cao, không xảy ra một sự cố nào “ngoài ý muốn”, không điều tiếng, không bị chỉ trích và bế mạc trong an toàn, đó là cả một nỗ lực của nghệ sĩ nhiếp ảnh.
Trước Tạo tác, đã có rất nhiều nghệ sĩ xin cấp phép ảnh khỏa thân nhưng bị từ chối. Năm nào cũng có đơn xin cấp phép, và năm nào cũng chỉ nhận được cái lắc đầu. Chuyện người mẫu chụp ảnh khỏa thân một thời gian dài cũng là vấn đề nóng, bàn đi bàn lại bao nhiêu lần, rút cục mới có quyết định “cởi trói”. Một câu chuyện khác về khỏa thân, là cách đây hai tháng, cuộc triển lãm tranh vẽ khỏa thân diễn ra tại Hà Nội, với nhiều bức tranh khá “táo bạo”, cũng đã gặp không ít khó khăn khi xin cấp phép.
Không đơn giản để có một buổi triển lãm như Tạo tác, một cuộc triển lãm mang tính chất mở đường, sau bao nỗ lực của giới nhiếp ảnh. Chính vì thế, việc nghệ sĩ nhiếp ảnh thận trọng và không muốn có bất cứ điều tiếng gì là dễ hiểu. Tác giả Hạo Nhiên thổ lộ, sau Tạo tác, anh còn muốn có những cuộc triển lãm khác, táo bạo, đột phá và tiệm cận với nghệ thuật ảnh khỏa thân hơn.
Hy vọng rằng, sau bước đi đầu tiên đầy thận trọng nhưng không kém phần thành công này, sẽ có nhiều cuộc triển lãm khỏa thân khác được cấp phép, để người dân có thể tiếp cận với nghệ thuật khỏa thân một cách đúng nghĩa, và ảnh khỏa thân thực sự được “cởi trói” hoàn toàn, chứ không lưng chừng.