Đổi rồi mất luôn?
Báo PLVN đã có bài phản ánh việc ông Nguyễn Xuân Tế có anh trai là ông Nguyễn Văn Đới (SN 1928) tham gia quân chủ lực huyện Thái Thụy từ năm 1948. Trong quá trình tham gia chiến đấu, năm 1951, ông Đới bị giặc Pháp bắt và bị giam giữ tại nhà tù Côn Đảo. Năm 1953, ông Đới được trả tự do và trao trả tại cảng Sầm Sơn (Thanh Hóa). Sau đó, ông Đới tiếp tục tham gia bộ đội, thuộc biên chế của đơn vị E55. Cùng bị bắt đi tù và được trao trả với ông Đới lúc đó có ông Nguyễn Ngọc Tàm và ông Nguyễn Quốc Trung (cùng quê, hiện đang còn sống).
Tháng 5/1955, gia đình ông Tế đã nhận được Giấy báo tử cùng Bằng Tổ quốc ghi công (TQGC) do Phó Thủ tướng Võ Nguyên Giáp ký, trong đó ghi rõ: liệt sỹ Nguyễn Văn Đới, đơn vị E55 hy sinh ngày 6/2/1955 khi thi hành nhiệm vụ. Giấy báo tử ghi hài cốt được an táng tại Nghĩa trang liệt sĩ huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Năm 1976, mẹ liệt sỹ Đới được trợ cấp 6 tháng.
Theo ông Tế, đến cuối năm 1976, Nhà nước có chủ trương đổi Bằng TQGC. Khi đó, ông Vũ Văn Hộ, cán bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) xã đã đến nói chuyện với mẹ ông và thu lại bằng, giấy tờ để đổi mới. Cũng từ đó mẹ ông bị cắt mọi chế độ. Gia đình thắc mắc và đã làm đơn đề nghị đến nhiều nơi, nhưng chưa được giải quyết.
Để hoàn thành tâm nguyện của bố mẹ trước khi mất, năm 2006, ông Tế đã vào Thanh Hóa để tìm mộ anh trai. Tại nghĩa trang huyện Hoằng Hóa, ông đã tìm được mộ anh trai mình. Trên bia mộ ghi rõ: “Liệt sỹ Nguyễn Văn Đới hy sinh ngày 6/2/1995 đơn vị E55”. Sau đó, ông đã tới Phòng LĐ-TB&XH huyện Hoằng Hóa tìm danh sách thì được ông Nguyễn Đình Dục, (Phó Trưởng phòng) ký xác nhận: “Ông Nguyễn Xuân Tế trú tại Thụy Liên, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình đã đến Nghĩa trang huyện Hoằng Hóa nhận đúng mộ của anh trai là Liệt sỹ Nguyễn Văn Đới, hy sinh ngày 6/2/1995 đơn vị E55”. Liệt sỹ Nguyễn Văn Đới cũng có tên trong danh sách của Huyện đội Hoằng Hóa.
Ngày 02/03/2017, tại biên bản làm việc về việc đề nghị xác nhận liệt sỹ đối với ông Đới, UBND xã Thụy Liên cho rằng: “Ngoài nhân chứng là ông Nguyễn Ngọc Tàm và ông Nguyễn Quốc Trung (thôn Trung An, Thụy Liên), người cũng tham gia bộ đội tại đơn vị E55 với ông Nguyễn Văn Đới thì gia đình ông Tế và địa phương không còn bất cứ giấy tờ gì chứng minh ông Đới là liệt sỹ. Ông Hộ - cán bộ LĐ&TBXH xã trước đây là người trực tiếp thu, đổi Bằng TQGC của ông Đới (theo như đơn ông Tế trình bày) hiện nay đã chết. Danh sách quản lý liệt sỹ và chi trả trợ cấp cho gia đình liệt sỹ đối với ông Đới không có.
Về phần mộ liệt sỹ, trong danh sách do Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Thanh Hóa cấp, xác nhận phần mộ trong Nghĩa trang Hoằng Hóa không đủ căn cứ xác định, do không có thông tin quê quán của ông Đới nên không xác định được đó có phải là ông Nguyễn Văn Đới xã Thụy Liên, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình hay không? Đề nghị gia đình ông Tế đi giám định ADN để xác định danh tính liệt sỹ. Nếu có kết quả giám định ADN khẳng định phần mộ ở Nghĩa trang Hoằng Hóa là của ông Đới thì lập hồ sơ đề nghị cấp lại Bằng TQGC theo Thông tư 16/2014/TT-BLĐTBXH…”.
Cần xem xét, giải quyết thấu đáo
Ngày 20/3/2017, gia đình ông Tế đã làm đơn đề nghị xét nghiệm ADN gửi lên Sở LĐ-TB&XH tỉnh Thái Bình. Ngày 29/3/2017, ông Nguyễn Văn Bái Giám đốc Sở này đã ký Công văn số 360/SLĐTBXH-NCC đề nghị Cục Người có công (Bộ LĐ-TB&XH) cho phép giám định ADN phần mộ liệt sỹ Nguyễn Văn Đới, an táng tại Nghĩa trang liệt sỹ huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa để xác định danh tính, quê quán của liệt sỹ”.
Tuy nhiên, ngày 10/4/2017, Cục Người có công có Văn bản số 631/NCC-TTLS cho rằng: “Theo Quyết định số 150/QĐ-TTg ngày 14/1/2013 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án xác định hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin, việc giám định ADN chỉ thực hiện đối với việc xác định hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin. Trường hợp của ông Nguyễn Văn Đới chưa được công nhận là liệt sỹ, do đó, chưa đủ cơ sở để thực hiện giám định ADN”.
Báo PLVN đề nghị Bộ LĐ- TB&XH chỉ đạo xem xét, rà soát lại toàn bộ hồ sơ, nhân chứng mà theo phản ánh của ông Nguyễn Xuân Tế là anh trai ông đã được Phó Thủ tướng Võ Nguyên Giáp ký Bằng TQGC và Giấy báo tử ghi rõ: Liệt sỹ Nguyễn Văn Đới hy sinh ngày 6/2/1955, đơn vị E55 khi thi hành nhiệm vụ.