Tiềm năng du lịch thúc đẩy bất động sản tăng nhiệt
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Du lịch, lĩnh vực du lịch của Việt Nam thời gian qua liên tục đạt mức tăng trưởng ấn tượng, từ 30 - 40%/năm. Riêng năm 2017, lượng khách du lịch trong nước đã đạt trên 73 triệu lượt, lượng khách quốc tế đạt 12,9 triệu lượt, tăng gần 30% so với cùng kỳ năm 2016; tổng doanh thu ngành du lịch đạt gần 510.000 tỷ đồng. Chỉ riêng 7 tháng đầu năm 2018, Việt Nam đã đón 9 triệu lượt khách quốc tế, tăng 25,4% so với cùng kỳ năm trước.
Dự báo đến năm 2020, lượng khách trong nước và quốc tế đến Việt Nam sẽ cán mốc 100 triệu lượt. Trong đó, khoảng 20 triệu lượt khách quốc tế, đạt giá trị xuất khẩu du lịch trên 20 tỷ USD.
Cùng với sự tăng trưởng cao của ngành du lịch, hàng loạt các dự án khu nghỉ dưỡng, khách sạn, khu vui chơi giải trí lớn, hiện đại đã được đầu tư xây dựng tại các khu vực ven biển. Bất động sản (BĐS) du lịch biển đang trở thành một trong những lĩnh vực đầy triển vọng, nhận được sự quan tâm đặc biệt của cộng đồng các nhà đầu tư và đơn vị quản lý kinh doanh.
Báo cáo từ Công ty tư vấn Savills, trong giai đoạn từ 2017 -2019 sẽ có khoảng 27.000 – 29.000 căn hộ khách sạn được tung ra thị trường, trong đó tập trung ở khu vực ven biển, con số này còn lớn hơn cả nguồn cung phòng khách sạn mới.
Tuy nhiên, thị trường BĐS nghỉ dưỡng của Việt Nam cũng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Trong báo cáo mới đây của Hội Môi giới BĐS Việt Nam, thị trường này đang ghi nhận sự sụt giảm mạnh mẽ cả về nguồn cung và thanh khoản tại hầu hết các địa phương trọng điểm phát triển du lịch và BĐS nghỉ dưỡng ven biển như Đà Nẵng, Nha Trang, Quảng Ninh, Phú Quốc.
Bức tranh tương tự xảy ra tại phân khúc condotel, số liệu từ Công ty DKRA Việt Nam cho thấy, quý II/2018 là quý thứ 3 liên tiếp thị trường này ghi nhận sự giảm nguồn cung. Tại phân khúc condotel, trong quý II chỉ đón nhận nguồn cung từ 2 dự án, một dự án mới và một dự án mở bán giai đoạn tiếp theo với tổng số 2.100 căn hộ. Trong đó, riêng dự án ở Khánh Hòa đã cung cấp 2.000 căn với lượng tiêu thụ chiếm 63% toàn thị trường, còn lại các dự án khác, sức tiêu thụ rất khó khăn.
Khung pháp lý cần hoàn chỉnh, thống nhất
Trước thực tế trên, ông Nguyễn Mạnh Hà – Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho rằng, thị trường BĐS đang rất cần các chính sách điều tiết của Nhà nước để giữ ổn định như chính sách đất đai, thuế, tín dụng. Trong thời điểm nhạy cảm như hiện nay, sự thay đổi của các chính sách sẽ kích thích sự phát triển của thị trường BĐS.
Đặc biệt là đối với mô hình căn hộ khách sạn condotel, hiện vẫn chưa có hành lang pháp lý rõ ràng. Điều này ảnh hưởng rất lớn tới tâm lý của khách hàng và nhà đầu tư. Loại hình BĐS này vẫn chưa được pháp luật công nhận và cấp sổ đỏ khiến khách hàng lo ngại về rủi do khi quyết định đầu tư căn hộ. Chưa kể, việc bảo trì condotel trong BĐS nghỉ dưỡng như thế nào, chia sẻ lợi nhuận ra sao vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể trong các văn bản pháp lý của cơ quan Nhà nước.
“Một trong những vấn đề gây trở ngại cho sự phát triển của thị trường là các chính sách liên quan đến BĐS du lịch nghỉ dưỡng. Tính tới thời điểm hiện tại, việc sở hữu condotel nghỉ dưỡng đã được doanh nghiệp kiến nghị rất nhiều và Hiệp hội BĐS Việt Nam cũng đã nhiều lần đề xuất tuy nhiên kết quả vẫn chưa có sự cải thiện” – ông Hà cho biết.
Ở góc độ quản lý, ông Nguyễn Mạnh Khởi – Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường BĐS (Bộ Xây dựng) cũng cho rằng, tiềm năng và cơ hội để tham gia vào BĐS du lịch biển là rất lớn. Kể từ 2015 đến nay, Bộ Xây dựng đã thẩm định sơ bộ 25.000 căn condotel, officetel. Chưa kể hàng chục nghìn căn do địa phương thẩm định. Tập trung vào Hà Nội, TP.HCM, các tỉnh ven biển như Quảng Ninh, Đà Nẵng, Nha Trang…
Song theo ông Khởi, BĐS du lịch biển cũng đặt ra nhiều vấn đề cần giải quyết. Thứ nhất, về cơ sở pháp lý, riêng đối với loại hình BĐS condotel hiện chưa có quy định rõ ràng.
Thứ hai, về vấn đề đất đai, được sử dụng đất ổn định lâu dài hay không? Theo luật đất đai đã là đất ở thì được sử dụng lâu dài nhưng condotel thì không? Đây là loại hình BĐS du lịch nhưng nó có một phần lưu trú nên dẫn đến vấn đề thiếu vắng một số cơ sở pháp lý.
“Đó chính là lý do vì sao vừa qua có một số tranh chấp giữa chủ đầu tư với người mua, cùng với đó phát sinh một số thắc mắc của chủ đầu tư đối với cơ quan quản lý như việc cấp sổ đỏ…” – ông Khởi nói.
Tiếp theo, một vấn đề được quan tâm nữa là việc quản lý vận hành condotel. Việc quản lý vận hành sẽ như thế nào, có thành lập ban quản trị hay không, có phải đóng phí bảo trì hay không?
Về việc hoàn thiện cơ sở pháp lý du lịch và BĐS du lịch biển phát triển bền vững, ông Khởi cho biết, Bộ Xây dựng hoàn toàn đồng tình vì đây là nhu cầu tất yếu, góp phần thúc đẩy kinh tế, bộ mặt của đất nước.
“Bộ đang nghiên cứu trong thời gian tới sẽ ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn đối với loại hình condotel. Đồng thời nghiên cứu ban hành văn bản về quản lý vận hành condotel, tránh những mâu thuẫn có thể xảy ra về sau. Dự kiến cuối năm 2018 hoặc đầu năm 2019 sẽ có một số văn bản phân định rõ ràng về loại hình này” – ông Khởi nói.
Bất động sản nghỉ dưỡng cần “đòn bẩy” từ hạ tầng
Bà Dương Thùy Dung – Giám đốc cấp cao CBRE Việt Nam cho rằng: “Việc kết nối thông qua đường hàng không là một yếu tố quan trọng để xác định một thị trường BĐS nghỉ dưỡng tiềm năng. Đi từ Bắc vào Nam, thị trường Quảng Ninh sắp có sân bay Vân Đồn. Đây sẽ là một cú huých cho BĐS ở đây. Quảng Ninh hiện đã có một lượng khách quốc tế rất lớn, tuy nhiên chủ yếu đến bằng đường bộ…
Bên cạnh đó, các thị trường du lịch nghỉ dưỡng khác là Quy Nhơn, Phú Yên đang bị thiệt thòi vì sân bay hiện nay chưa phải là sân bay quốc tế. Thậm chí, sân bay ở Phú Yên có giờ bay muộn nhất trong ngày là 16h vì đường điện không đủ tiêu chuẩn. Có thể thấy, mặc dù có nhiều tiềm năng nhưng hai thị trường này vẫn chưa phát triển được… Một thị trường BĐS nghỉ dưỡng tiềm năng để phát triển thì không thể thiếu cơ sở hạ tầng kết nối”.