Biển Đông phủ bóng đối thoại Mỹ - Trung

(PLO) - Đối thoại Chiến lược và Kinh tế Mỹ - Trung Quốc lần thứ 8 hôm qua (6/6) khai mạc tại thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc. Cả 2 bên đều có những phát biểu mang tính xoa dịu nhằm tìm cách giảm thiểu căng thẳng giữa 2 nước do vấn đề biển Đông. 
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Jacob Lew, Ngoại trưởng John Kerry, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, các Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Diên Đông và Uông Dương, Ủy viên Quốc vụ viện Dương Khiết Trì tại đối thoại
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Jacob Lew, Ngoại trưởng John Kerry, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, các Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Diên Đông và Uông Dương, Ủy viên Quốc vụ viện Dương Khiết Trì tại đối thoại

Theo AFP, phát biểu tại lễ khai mạc cuộc đối thoại, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho rằng Trung Quốc và Mỹ cần phải tăng cường tin tưởng lẫn nhau và kêu gọi giới chức 2 bên tăng gấp đôi các nỗ lực để quản lý các xung đột và tránh “xét đoán sai về mặt chiến lược”.

“Một số tranh chấp có thể không thể giải quyết được ở thời điểm này nhưng cả 2 bên cần phải có thái độ thực tế và mang tính xây dựng đối với những vấn đề này. Khu vực Thái Bình Dương rộng lớn nên là sân khấu cho quá trình hợp tác chứ không phải cạnh tranh” – ông Tập nói.

Về phía Mỹ, Ngoại trưởng nước này John Kerry kêu gọi một giải pháp ngoại giao cho vấn đề biển Đông. “Chúng tôi đang tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho tranh chấp trên biển Đông và phản đối bất kỳ nước nào tìm cách khẳng định các tuyên bố chủ quyền thông qua hành động đơn phương” – ông Kerry nêu rõ, đề cập đến việc Trung Quốc đang tăng cường các hoạt động xây dựng phi pháp ở biển Đông.

Các phát biểu trên của giới chức Mỹ - Trung Quốc được đưa ra sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter tại Đối thoại Shangri-La vừa kết thúc cảnh báo rằng hoạt động xây dựng của Trung Quốc có thể đưa đến việc Mỹ và các nước khác có hành động đáp trả. Phát biểu tại Mông Cổ ngày 5/6, ông Kerry cũng đã cảnh báo Trung Quốc không thiết lập một vùng nhận dạng phòng không ở biển Đông bởi ông coi đây là hành động gây hấn và gây mất ổn định.

Cuộc Đối thoại Chiến lược và Kinh tế Mỹ - Trung được cho là cuộc họp quan trọng nhất giữa 2 cường quốc về kinh tế và quân sự lớn nhất thế giới, là cơ hội để 2 bên tìm kiếm thỏa thuận và loại bỏ những tranh cãi về một loạt các vấn đề liên quan đến an ninh và kinh tế.

Cuộc đối thoại năm nay do Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, Bộ trưởng Tài chính Jacob Lew, Phó Thủ tướng Trung Quốc Uông Dương và Ủy viên Quốc vụ viện Dương Khiết Trì đồng chủ trì. Nội dung của các cuộc thảo luận dự kiến sẽ bao gồm một số vấn đề như biến đổi khí hậu, an ninh mạng, chống khủng bố, hợp tác thương mại và kinh tế, đối phó với vấn đề hạt nhân của Triều Tiên.

Giới chức Mỹ và Trung Quốc đều tuyên bố rằng cuộc họp lần này sẽ là cơ hội để 2 nước đạt được những tiến bộ trong một số vấn đề như sự nóng lên toàn cầu. Tuy nhiên, AFP cho rằng vấn đề biển Đông sẽ là nội dung chủ yếu, phủ bóng lên các cuộc đàm phán giữa giới chức 2 nước trong năm nay, đặc biệt là trong bối cảnh Trung Quốc đang đẩy mạnh hoạt động xây đảo nhân tạo vì mục đích quân sự, đưa đến việc Mỹ đáp trả bằng cách điều các tàu chiến đến gần các đảo này. 

Theo AP, trong ngày đầu của cuộc đối thoại, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Lew đã thúc giục Trung Quốc thực thi các chính sách để cắt giảm sản lượng thép dư thừa đang tràn ngập thị trường toàn cầu. Tại lễ khai mạc đối thoại, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cam kết hành động để giảm bớt tình trạng dư thừa thép nhưng không đưa ra sáng kiến mới nào. Ông Tập cũng nhấn mạnh Trung Quốc sẽ tăng gấp đôi nỗ lực để thúc đẩy công cuộc cải cách cơ cấu và tăng cường sự cởi mở với bên ngoài.