Sức khỏe yếu là... ngất (?!)
Nhận xét về 14 đề thi minh họa cho các môn thi, các thầy cô cho rằng đề thi tuy hay nhưng nếu học sinh không làm quen với đề thi trắc nghiệm, không có kỹ năng làm bài thi dạng này thì rất khó đạt được 5 điểm vì không đủ thời gian làm bài. Trong khi đó, kiến thức lại nhiều, nếu là học sinh trung bình sẽ khó nhận biết câu dễ hay khó để phân bổ thời gian làm bài hợp lý, các em sẽ làm tuần tự thì càng tốn thời gian hơn.
Đồng thời, phần đa giáo viên tỏ ra băn khoăn về việc bài thi tổ hợp khoa học xã hội và khoa học tự nhiên có quá nhiều câu hỏi, có thể tạo tâm lý mệt mỏi cho thí sinh dẫn đến hiệu quả làm bài không tốt. Theo thầy Nguyễn Văn Toàn, giáo viên một trường THPT Hà Nội thì trong tổ hợp môn tự nhiên và xã hội, mỗi môn thi có 40 câu, thời gian làm bài 50 phút. Như vậy, bài thi tổ hợp có tới 120 câu và thời gian làm bài chỉ 150 phút là quá áp lực, căng thẳng cho học sinh. Bởi nếu đọc cho được 120 câu hỏi, mỗi câu lại có 4 phương án thì nhiều khả năng là chỉ những câu đầu thí sinh làm bài tốt, những câu sau khi bắt đầu mệt mỏi thì chất lượng làm bài sẽ không cao. Bộ GD-ĐT nên xem xét lại số câu hỏi trong mỗi bài thi, thầy Toàn bày tỏ.
Đồng quan điểm này, hiệu trưởng một trường THPT cho biết với cấu trúc đề thi như Bộ công bố, những bài thi tổ hợp sẽ tạo thêm nhiều áp lực cho học sinh. Chẳng hạn như một em lựa chọn tổ hợp thi truyền thống Toán, Lý, Kóa thì những câu hỏi lý, hóa về độ dài và mức độ câu hỏi cũng không kém môn Toán bao nhiêu. Bộ nói học sinh chỉ phải thi 4 bài nhưng thực chất, các em phải thi ít nhất đến 6 môn để vừa xét tốt nghiệp vừa xét tuyển vào ĐH, CĐ. Một buổi sáng phải thi đến 3 môn thì làm khó các em quá và rất áp lực, vị hiệu trưởng này cho biết.
Cụ thể hơn, thầy Nguyễn Văn Tấn - Hiệu trưởng THPT chuyên Lê Thánh Tông (Quảng Nam) băn khoăn: “Chúng tôi cũng chưa rõ cơ cấu đề thi của bài thi tổng hợp ra sao, nếu 150 câu của cả 3 môn trong một bài thi thì sẽ khác mà từng môn thi sẽ khác. Ví dụ, nếu hết một môn lại thu bài và phát đề của môn tiếp theo thì Bộ GD-ĐT phải tính thật kỹ về tính khoa học và đảm bảo thời gian làm bài thực có của mỗi môn thi. Giám thị phát đề mỗi môn cũng phải mất khoảng 15 phút, hết giờ một môn lại nộp bài, thì khâu thu bài cũng rất phức tạp và mất rất nhiều thời gian. Nếu gộp cả khâu phát đề, thu bài mỗi môn như vậy thì 150 phút cho 120 câu hỏi của 3 môn làm sao đủ thời gian làm bài vì tối thiểu từ xưa tới nay thi một môn cũng phải là 60 phút?”.
Ngoài ra, thầy Tấn cũng chung lo lắng về áp lực đối với các em khi làm bài phải làm liền một lúc cả 3 môn thi. Bởi nếu là bài thi tích hợp sẽ khác còn khi chúng ta chỉ ghép cơ học 3 môn vào một bài thi thì áp lực sẽ lớn hơn rất nhiều lần. Việc thi liền một lúc cả 3 môn là bất lợi cho tâm lý và sức khỏe của thí sính. Học sinh mà có học lực bình thường, sức khỏe không tốt lắm, thi xong 3 môn cũng ngất xỉu luôn...
Thầy Nguyễn Trường Giang - Hiệu trưởng THPT chuyên Lào Cai cũng cho rằng Bộ cần có hướng dẫn cụ thể về thời gian, cách thức làm bài thi tổ hợp. Khi mà với tính chất của kỳ thi THPT, nhiều loại học sinh khác nhau mà áp lực làm bài liên tục sẽ không tránh được căng thẳng đối với một bộ phận học sinh có học lực trung bình trở xuống.
Không xuất hiện bài “đánh đố”
Đánh giá về đề thi minh họa Toán kỳ thi THPT quốc gia 2017 vừa được Bộ GD-ĐT công bố, TS Lê Thống Nhất cho rằng, với ưu thế về số câu ở hình thức trắc nghiệm nên các kiến thức toán lớp 12 có trong đề được phủ rộng hơn so với đề tự luận. Mặt khác, với 50 câu nên các dạng bài có tính “đánh đố” đã không xuất hiện mà tất cả đều là các câu liên quan tới các kiến thức toán cơ bản trong chương trình từ mức độ kiểm tra kiến thức tới mức độ vận dụng sự hiểu biết.
Tỷ lệ các câu kiểm tra kiến thức cơ bản ở mức độ cho mục tiêu tốt nghiệp THPT nhiều hơn những câu đòi hỏi vận dụng kiến thức nhằm tới việc dùng kết quả để tuyển sinh đại học (đối với những trường không đòi hỏi cao về năng lực toán học). Cấu trúc đề thi có thể thấy gồm 7 nội dung đúng theo 7 chương trong chương trình toán lớp 12, với mỗi nội dung được sắp thứ tự theo mức độ cao dần để học sinh có thể dễ lựa chọn nhanh về thứ tự làm các câu dễ ở từng nội dung.
Ở đây cũng cần nhắc lại thời gian trung bình dành cho mỗi câu, kể cả đọc câu hỏi, nhớ lại kiến thức cơ bản và thực hiện việc lựa chọn đáp án dù là bằng cách sử dụng máy tính cầm tay hay kiểm thử các đáp án sẽ chỉ là 1, 2 phút đều đòi hỏi tốc độ cao của học sinh khi tái hiện kiến thức hay quyết định hướng làm bài. Các đáp án đưa ra cho học sinh lựa chọn nhằm tới những sai lầm thường mắc của học sinh học các khái niệm hay định lý toán trong chương trình. Bởi vậy khi dạy cho học sinh, các thầy cô cần phân tích những sai lầm hay gặp phải để học sinh tránh được những đáp án có tính chất “bẫy” học sinh vào lựa chọn đáp án sai.
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga cho biết, đề minh họa của tất cả các môn thi được thiết kế dựa trên nguyên tắc bảo đảm khoảng 60% kiến thức cơ bản và 40% kiến thức nâng cao. Nội dung kiến thức kỳ thi THPT 2017 không có gì thay đổi so với những gì thí sinh đã định hướng và đã học trong 3 năm THPT.
Về 2 bài thi tổ hợp, Thứ trưởng Bùi Văn Ga cho hay, thời gian làm bài trọn vẹn của thí sinh là 150 phút cho 3 môn, mỗi môn 50 phút. Hết thời gian của từng môn, thí sinh sẽ phải nộp bài và được phát đề để làm môn tiếp theo nhằm đảm bảo sự công bằng, khách quan trong mục tiêu xét tuyển. Bộ sẽ có hướng dẫn cụ thể về tổng thời gian cho bài thi tổ hợp, trong đó nêu rõ thời gian để phát đề và thu bài. Thí sinh chỉ cần biết rằng 50 phút cho mỗi môn trong bài thi tổ hợp là chỉ để làm bài thi. Thứ trưởng Ga khẳng định: Trong bộ đề minh họa, bài thi tổ hợp khoa học tự nhiên và khoa học xã hội được phân thành các môn riêng. Do đó, từ nay đến tháng 5/2017, Bộ sẽ hoàn thiện ngân hàng đề thi đủ lớn để phục vụ cho kỳ thi.