Theo Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam, trong bài phát biểu tại đối thoại, ông Mattis đã chia sẻ toàn bộ chiến lược về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của chính quyền Tổng thống Donald Trump – chiến lược tán thành các nguyên tắc chung là củng cố khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và mở rộng cửa. “Sát cánh với Ấn Độ, ASEAN và các đồng minh cùng những đối tác khác, Mỹ muốn tạo dựng một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, thực hiện cam kết về tự do và thịnh vượng cho tất cả chúng ta”, ông Mattis nói.
Theo ông Mattis, để ủng hộ mạnh mẽ quan điểm này, các chiến lược an ninh quốc gia và bảo vệ quốc phòng mà Mỹ công bố gần đây đã thể hiện chủ nghĩa hiện thực dựa theo nguyên tắc của chính quyền Trump. Cả hai chiến lược đều khẳng định Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương rất quan trọng cho sự ổn định, an ninh và thịnh vượng tiếp nối của Mỹ.
“Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ là một tập hợp chiến lược an ninh rộng lớn hơn của chúng tôi, hệ thống hóa lực lượng khi Mỹ tiếp tục nhìn về phía tây của mình. Trong chiến lược này, chúng tôi xem các đồng minh và đối tác là ưu tiên, vai trò chủ chốt của ASEAN vẫn rất quan trọng, và hợp tác với Trung Quốc vẫn được chào đón khi có thể”, Bộ trưởng Mattis nói và khẳng định Mỹ sẽ vẫn tăng cường tham gia vào cơ cấu khu vực hiện tại.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ khẳng định Mỹ tìm kiếm sự cạnh tranh công bằng và nhất quán với các nguyên tắc của mình. “Chiến lược của Mỹ không công nhận bất cứ quốc gia nào có thể hay sẽ thống trị khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương”, ông nhấn mạnh. Người đứng đầu Lầu Năm Góc cũng cho biết Mỹ sẽ giúp các đối tác xây dựng khả năng hàng hải và thực thi luật pháp; khả năng cải thiện theo dõi và bảo vệ trật tự, lợi ích hàng hải.
Cùng với đó, Mỹ cũng sẽ thúc đẩy tài trợ và bán các thiết bị phòng vệ hàng đầu của nước này cho các đối tác an ninh khi Washington mở rộng huấn luyện quân sự chuyên nghiệp cho nhiều sĩ quan không chính thức và sĩ quan của quân đội Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Cũng trong phát biểu, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ khẳng định tiếp tục ủng hộ trung tâm ASEAN trong cấu trúc an ninh khu vực và trao quyền hơn nữa cho ASEAN. “ASEAN càng có tiếng nói chung thì chúng ta càng duy trì được khu vực không bị uy hiếp, một khu vực tồn tại bằng sự tôn trọng luật pháp quốc tế”, ông Mattis nhận định.
Nói về Trung Quốc, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho rằng chính sách của Trung Quốc tại Biển Đông tương phản hoàn toàn với sự cởi mở trong chiến lược của Mỹ và cũng đi ngược lại các tuyên bố của chính Trung Quốc. Người đứng đầu ngành quốc phòng Mỹ cho rằng việc Trung Quốc triển khai tên lửa chống tàu, tên lửa đất đối không, đài nhiễu điện tử và gần đây hơn là cho máy bay ném bom đáp xuống đảo Phú Lâm là các hành động quân sự hóa các thực thể tại Biển Đông. Vì những lý do này, Mỹ đã hủy lời mời Hải quân Trung Quốc tham gia cuộc Diễn tập Vành đai Thái Bình Dương 2018. Ông Mattis cũng nói rằng đây mới chỉ là phản ứng ban đầu của Mỹ đối với các động thái của Trung Quốc.
