Tại Hội nghị, bà Nguyễn Thị Hạnh Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự- hành chính, Bộ Tư pháp đã giới thiệu những nội dung cơ bản, khái quát theo quy định của Luật Tiếp cận thông tin năm 2016 cùng các văn bản hướng dẫn ban hành kèm theo như danh mục thông tin cần công khai; nội dung, hình thức và thời điểm công khai, công khai thông tin trên trang, cổng thông tin điện tử, trên phương tiện thông tin đại chúng, nội dung thông tin công khai có điều kiện.
Ngoài ra, các đại biểu cũng được hướng dẫn cụ thể về những khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai thực hiện các quy định của pháp luật về tiếp cận thông tin gắn với tiêu chí tiếp cận thông tin cũng như trách nhiệm của cán bộ, công chức khi thực hiện công khai thông tin, cung cấp thông tin theo yêu cầu và các trường hợp được từ chối cung cấp thông tin…
Bên cạnh đó, trong buổi chiều cùng ngày, bà Nguyễn Thị Thạo, Trưởng phòng Quản lý công tác Tiếp cận pháp luật và Tổng hợp, Vụ phổ biến giáo dục pháp luật cũng giới thiệu tới các đại biểu những nội dung cơ bản và điểm mới của Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg ngày 22/7/2021 của Thủ tướng chính phủ quy định về xã, phường đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.
Trong đó, bà Nguyễn Thị Thạo nhấn mạnh: Nhiệm vụ tại Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg được xác định là nhiệm vụ quan trọng, triển khai thực hiện thường xuyên, liên tục, hàng năm, gắn với thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, tăng cường dân chủ ở cơ sở, vận động nhân dân thực hiện chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của các cơ quan, đơn vị, địa phương mà trước hết và trực tiếp là chính quyền cấp xã.
 |
Bà Nguyễn Thị Thạo, Trưởng phòng Quản lý công tác Tiếp cận pháp luật và Tổng hợp, Vụ phổ biến giáo dục pháp luật, Bộ Tư pháp |
Việc đánh giá, công nhận xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật thông qua 05 tiêu chí và 20 chỉ tiêu của Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg đã tạo cơ sở pháp lý cho việc xem xét, đánh giá mức độ hoàn thành trách nhiệm của chính quyền cấp xã trong thực hiện các nhiệm vụ được được giao, nhất là những lĩnh vực trực tiếp gắn với quyền, lợi ích của người dân. Qua đó bảo đảm tính nghiêm minh, tính gương mẫu, thượng tôn pháp luật trong quản lý nhà nước, quản lý xã hội của chính quyền cấp xã, nâng cao vai trò, trách nhiệm của cấp hành chính gần dân nhất, hiểu dân nhất để phục vụ, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân.
Kết thúc buổi tập huấn, ông Phan Hồng Nguyên, Phó vụ trưởng, Vụ Phổ biến giáo dục Pháp luật cũng chia sẻ thêm: Hội nghị tập huấn lần này được xem là dịp để Bộ Tư pháp cùng các cơ quan, địa phương tìm thấy sự thống nhất trong cách áp dụng cũng như trao đổi những khó khăn vướng mắc trong việc triển khai Luật tiếp cận thông tin. Thông qua việc nắm bắt thực trạng, triển khai luật tiếp cận thông tin ở cơ sở, Bộ cũng sẽ tiếp thu những tồn tại hạn chế để có giải pháp cụ thể trong việc chỉ đạo hướng dẫn, đưa luật này vào cuộc sống.
 |
Ông Phan Hồng Nguyên, Phó Vụ trưởng Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật, Bộ Tư pháp |
Qua đây, ông Phan Hồng Nguyên cũng mong muốn công tác tiếp cận thông tin tại cơ sở sẽ được các cấp trên địa bàn tỉnh Khánh Hoà quan tâm, triển khai tích cực. Từ đó, giúp công tác tiếp cận thông tin sớm được triển khai sâu rộng đến nhân dân trên địa bàn tỉnh, đảm bảo mọi người dân được tiếp cận thông tin một cách công khai, minh bạch từ các cơ quan nhà nước.
Hiện nay, nội dung và cách thức đánh giá xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật được triển khai thực hiện theo Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg ngày 22/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ về xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Để tạo cơ sở thực hiện đánh giá các tiêu chí tiếp cận pháp luật thống nhất trên cả nước, ngày 15/8/2022, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã ký Quyết định số 1723/QĐ-BTP ban hành Hướng dẫn tiêu chí huyện đạt chuẩn tiếp cận pháp luật thuộc Bộ tiêu chí quốc gia về huyện nông thôn mới, tiêu chí tiếp cận pháp luật thuộc Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021 - 2025 và tiêu chí quận, thị xã, thành phố đạt chuẩn tiếp cận pháp luật thuộc tiêu chí quận, thị xã, thành phố thuộc cấp tỉnh đạt chuẩn đô thị văn minh.
Tiêu chí cấp huyện đạt chuẩn tiếp cận pháp luật
Tiêu chí cấp huyện đạt chuẩn tiếp cận pháp luật gồm 5 chỉ tiêu tương ứng với 100 điểm tập trung vào một số nhiệm vụ thuộc chức năng, trách nhiệm của chính quyền huyện trong các lĩnh vực xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật; triển khai công tác tiếp cận thông tin; phổ biến, giáo dục pháp luật; tổ chức tiếp công dân, tiếp nhận, giải quyết kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo; tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính. Cụ thể như sau:
- Ban hành các văn bản theo thẩm quyền để tổ chức và bảo đảm thi hành pháp luật trên địa bàn.
- Công khai, cung cấp thông tin kịp thời, chính xác, đầy đủ, đúng quy định pháp luật về tiếp cận thông tin.
- Ban hành, tổ chức thực hiện Kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở, đánh giá, công nhận đạt chuẩn tiếp cận pháp luật hàng năm đúng quy định pháp luật về phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở, chuẩn tiếp cận pháp luật và hướng dẫn của cơ quan cấp trên.
- Tổ chức tiếp công dân, tiếp nhận, giải quyết kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo đúng quy định pháp luật về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo.
- Tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính đúng quy định pháp luật về giải quyết thủ tục hành chính.
Nội dung, cách tính điểm, tài liệu đánh giá của từng chỉ tiêu được hướng dẫn chi tiết tại Phụ lục kèm theo Quyết định số 1723/QĐ-BTP kế đảm bảo gọn nhẹ, định lượng, phù hợp, khả thi.
Điều kiện công nhận cấp huyện đạt chuẩn tiếp cận pháp luật
Điều kiện công nhận cấp huyện đạt chuẩn tiếp cận pháp luật được xác định dựa trên kết quả đạt chuẩn tiếp cận pháp luật của các đơn vị cấp xã trên địa bàn và kết quả thực hiện nội dung tiêu chí thuộc trách nhiệm của cấp huyện. Đồng thời, tương thích với điều kiện công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh đạt chuẩn đô thi văn minh cũng như xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Theo đó, cấp huyện được công nhận đạt chuẩn tiếp cận pháp luật phải đáp ứng đủ 04 điều kiện:
(i) Có 100% xã, phường, thị trấn trên địa bàn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.
(ii) Tổng số điểm của các chỉ tiêu đạt từ 90 điểm trở lên.
(iii) Tổng số điểm của từng chỉ tiêu đạt từ 50% số điểm tối đa trở lên.
(iv) Trong năm đánh giá, không có cán bộ, công chức là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền cấp huyện bị xử lý kỷ luật hành chính do vi phạm pháp luật trong thi hành công vụ hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Mô hình điển hình về phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở hoạt động hiệu quả
Để đạt các yêu cầu theo nội dung 16.1 của tiêu chí 16 “Tiếp cận pháp luật” tại Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021 – 2025, xã phải có đồng thời mô hình điển hình về phổ biến, giáo dục pháp luật và mô hình điển hình về hòa giải ở cơ sở hoạt động hiệu quả.
