Theo các chuyên gia y tế, các dấu hiệu và triệu chứng của vi rút Zika khá mơ hồ và có thể kéo dài tới một tuần. Chẩn đoán vi rút thường được khẳng định bằng xét nghiệm máu. Các triệu chứng của vi rút Zika gồm sốt, phát ban, đau khớp; viêm kết mạc (đau mắt đỏ), đau cơ, đau đầu, đau phía sau mắt, nôn…
Tuy nhiên, theo Tổ chức Y tế Bắc Mỹ (PAHO ), chỉ 1/4 số người nhiễm vi rút có triệu chứng. Đặc biệt, các chuyên gia lo ngại rằng có mối liên quan giữa nhiễm virus Zika ở người mẹ và tật đầu nhỏ ở đứa con (trẻ sơ sinh có vòng đầu nhỏ hơn trung bình).
Đặc biệt, Brazil đã chứng kiến sự tăng vọt số trẻ bị tật đầu nhỏ từ tháng 5/2015, ở mức được báo cáo là cao gấp 10 lần so với những năm trước. Những trẻ này đã được xét nghiệm với kết quả khác nhau - một số dương tính và một số âm tính với vi rút Zika. Vi rút này đã được xác nhận có mặt trong hai mẫu nước ối của trẻ bị tật đầu nhỏ.
Ngoài ra, các chuyên gia cho hay vi rút Zika có thể lây truyền qua đường máu nhưng không phải là phổ biến. Bởi vậy, việc hiến máu và truyền máu cần được tuân thủ các quy trình chuẩn để đảm bảo an toàn. Các bằng chứng về việc truyền bệnh từ mẹ sang con cũng đã được nghĩ tới, thậm chí là sự lây lan dịch bệnh qua đường sữa mẹ.
Trung tâm Phòng chống dịch bệnh (CDC) Mỹ cho biết hiện không có thuốc điều trị vi rút. Vì vậy, CDC khuyến cáo những người bị nhiễm vi rút cần phải: Nghỉ ngơi, tăng lượng nước để phòng mất nước, giảm đau và giảm sốt bằng các thuốc như acetaminophen hoặc paracetamol.
Do nguy cơ xuất huyết, CDC khuyến cáo không dùng aspirin hoặc các thuốc chống viêm không steroid khác cho đến khi loại trừ được chẩn đoán bệnh sốt xuất huyết.
Trước tình hình dịch do vi rút Zika diễn biến phức tạp, lây lan nhanh tại nhiều nước trên thế giới, Bộ Y tế thường xuyên liên hệ với WHO tại Việt Nam để nắm tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng chống; đồng thời có văn bản chỉ đạo các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur tiến hành giám sát và xét nghiệm xác định sự lưu hành của vi rút Zika tại Việt Nam.
Đến nay, tuy chưa có báo cáo ghi nhận sự lưu hành của vi rút này tại Việt Nam, tuy nhiên nguy cơ xâm nhập vi rút Zika vào nước ta là hoàn toàn có thể do Việt Nam lưu hành loại muỗi Aedes truyền bệnh sốt xuất huyết đồng thời sự giao lưu thương mại, du lịch, lao động giữa Việt Nam và các nước trên thế giới.
Để chủ động phòng chống bệnh do vi rút Zika xâm nhập và lây lan tại nước ta, Cơ quan đầu mối IHR – Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp phòng bệnh: Loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá...; người nhập cảnh về từ các quốc gia có lưu hành vi rút Zika chủ động tự theo dõi sức khỏe trong vòng 14 ngày, nếu có biểu hiện sốt đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị; người mắc bệnh không tự ý điều trị tại nhà; đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.
Ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày; tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hóa chất diệt muỗi để phòng, chống dịch. Đặc biệt, CDC khuyến cáo các thai phụ đamg trong giai đoạn 3 tháng đầu của thai kỳ nên cân nhắc việc hoãn các hành trình tới những khu vực vi rus Zika đang lây lan và bùng phát.
