Theo đó, thực hiện Quyết định số 782/QĐ-TTg ngày 27/5/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phòng ngừa, giảm thiểu trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, hưởng ứng ngày Thế giới phòng, chống lao động trẻ em năm 2025 (ngày 12/6) với chủ đề nhấn mạnh tính cấp bách của việc đẩy nhanh tiến độ xóa bỏ lao động trẻ em: “Progress is clear, but there's more to do: let's speed up efforts!” (dịch nghĩa: “Tiến bộ dù đã rõ ràng, nhưng vẫn còn nhiều việc cần phải làm: Hãy thúc đẩy nhanh nỗ lực chấm dứt lao động trẻ em!”), Cục Bà mẹ và Trẻ em gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương các thông điệp truyền thông cho Ngày Thế giới chống Lao động trẻ em năm 2025 như: “Phòng chống lao động trẻ em vì một thế hệ an toàn và khoẻ mạnh”; “Phòng chống lao động trẻ em hôm nay, nền tảng cho nguồn nhân lực chất lượng trong tương lai”; “Đừng để trẻ em làm việc quá sức, hãy để trẻ em nuôi dưỡng ước mơ”;“Chấm dứt lao động trẻ em trong chuỗi cung ứng: Trách nhiệm của tất cả chúng ta”…
Cục Bà mẹ và Trẻ em đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường truyền thông, sử dụng, nhân bản tài liệu (đính kèm) để phục vụ công tác truyền thông về phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em tại địa phương.
 |
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan phát biểu tại Lễ phát động Tháng hành động vì trẻ em năm 2025 với chủ đề: “Ưu tiên nguồn lực hoàn thành các mục tiêu vì trẻ em”. Nguồn BYT |
Báo cáo Quốc gia về lao động trẻ em năm 2020 của Bộ LĐ-TB&XH (cũ) cho thấy, có khoảng hơn 1 triệu trẻ em đang tham gia vào các hoạt động lao động. Trong số này, phần lớn trẻ em làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp, xây dựng và dịch vụ. Trẻ em phải lao động sớm tập trung nhiều ở các vùng nông thôn và miền núi phía Bắc, Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long, nơi điều kiện kinh tế kém phát triển hơn và cơ hội tiếp cận giáo dục còn hạn chế. Theo báo cáo của Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNICEF), tỷ lệ lao động trẻ em ở khu vực nông thôn cao hơn gần 4 lần so với khu vực thành thị.
Để giảm bớt tình trạng lao động trẻ em, Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản pháp luật hoàn thiện khung pháp lý nhằm bảo vệ quyền trẻ em và ngăn chặn tình trạng này. Luật Trẻ em 2016 và Bộ luật Lao động 2019 đều có những quy định nghiêm ngặt về lao động trẻ em.
Luật Trẻ em 2016 quy định rõ về quyền của trẻ em, bao gồm quyền được bảo vệ khỏi lao động trẻ em và các hình thức bóc lột khác. Luật cũng đề xuất các biện pháp xử lý nghiêm khắc đối với những hành vi vi phạm quyền trẻ em.
Bộ luật Lao động 2019 cấm hoàn toàn việc sử dụng lao động trẻ em dưới 15 tuổi, trừ một số công việc nhẹ nhàng không ảnh hưởng đến sức khỏe và học tập của trẻ. Đối với trẻ em từ 15 đến 18 tuổi, luật cũng có những quy định chặt chẽ về thời gian làm việc, loại hình công việc và điều kiện lao động...
Chính phủ Việt Nam đã ký kết và phê chuẩn nhiều công ước quốc tế về quyền trẻ em và chống lao động trẻ em, như Công ước 138 và 182 của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO). Bên cạnh đó, các chương trình quốc gia như Chương trình phòng ngừa, giảm thiểu trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030 đang được triển khai để giảm thiểu tình trạng này, bao gồm các biện pháp hỗ trợ giáo dục, đào tạo nghề và cải thiện điều kiện sống cho gia đình nghèo.
Chính phủ cũng triển khai nhiều chương trình hỗ trợ giáo dục cho trẻ em nghèo, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa. Mỗi năm đã có hàng ngàn học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, mồ côi được cấp học bổng và hỗ trợ học phí giúp các em có cơ hội tiếp tục học tập…
