Cây đa do Cố Tổng bí thư Trường Chinh trồng lưu niệm trong trong khu di tích Kim Liên đang chống chọi với hiện tượng rụng lá, khô cành, rễ cây bị thối…
[links()]
 |
| Cây đa được chống đỡ và nuôi dưỡng những rễ phụ từ thân xuống để lấy chất dinh dưỡng. |
Trước tình trạng nguy cấp này, UBND tỉnh Nghệ An vừa phối hợp với Bộ Nông nghiệp và PTNT, đại diện Bộ KHCN, Viện phát triển KHCN cao và nhiều cơ quan tổ chức hội nghị tìm ra giải pháp để cứu chữa bệnh cho cây đa Kim Liên.
Cây đa này được cố Tổng Bí thư Trường Chinh trồng lưu niệm trong khu di tích Kim Liên (Nam Đàn, Nghệ An) từ năm 1976 trong đợt về thăm và chúc tết nhân dân tại tỉnh Nghệ An. Từ năm 1976 đến nay cây đa được Khu di tích Kim Liên trực tiếp chăm sóc cũng như bảo quản.
Nằm trong Dự án Bảo tồn Di tích lịch sử văn hóa Kim Liên gắn với phát triển du lịch, đã tiến hành thi công các hạng mục công trình. Trong đó có hạng mục công trình tôn tạo chăm sóc cây đa Cố Tổng bí thư Trường Chinh trồng lưu niệm. Năm 2010, Dự án đã hoàn thành lát sân đường khu tưởng niệm, xây bồn hoa, ghép đá bu-val cho gốc cây đa. Thời gian Ban dự án xây dựng và đắp đất, cây đa có hiện tượng rụng lá, khô cành, không phát triển mà có biểu hiện lụi dần.
Khu di tích Kim Liên đã hợp đồng với Công ty Huy Hiệp chăm sóc, bằng biện pháp kỹ thuật và khoa học công ty đã chăm sóc vườn hoa cây cảnh xanh tốt. Riêng cây đa của Cố Tổng bí thư Trường Chinh trồng có chế độ chăm sóc đặc biệt. Khu di tích cùng với Công ty Huy Hiệp đã mời các nhà khoa học của Trung ương, trong đó có các giáo sư, kỹ sư đầu ngành đã từng chăm sóc, phục hồi hiệu quả cây đa Tân Trào (Tuyên Quang) về chăm sóc cây đa từ năm 2010 đến nay.
Dưới sự hướng dẫn của Thạc sỹ khoa học Nguyễn Anh Kết – Chủ tịch HĐQT – TGĐ Công ty CP Thanh Hà các kỹ thuật viên và công nhân công Công ty Huy Hiệp đã tiến hành cắt tỉa cành, phun kích thích ra lá (chế phẩm sinh học), sau đó cây ra lá nhiều hơn. Tiến hành nuôi 5 rễ từ thân xuống đất, đào rãnh bỏ phân vi sinh, phân hữu cơ để nuôi dưỡng thân cây.
Tuy nhiên hiện cây đa vẫn còn rất yếu, tại hội nghị nhiều ý kiến được đưa ra để thảo luận với mục đích tìm ra phương pháp tối ưu nhất để làm cây đa xanh lại, ra rễ và sống khỏe mạnh trong thời gian sớm nhất.
 |
| Đoàn khảo sát nghiên cứu về những chứng bệnh của cây đa tìm gải pháp “điều trị” |
Qua quá trình khảo sát tại hiện trường đã xác định được có hai nguyên nhân chính gây nên tình trạng trên là: Cây đa đang bị nghẹn rễ khiến rễ cây thiếu ô xi không thể hô hấp và vận chuyển chất được. Một nguyên nhân cũng được đưa ra ở đây có thể là do đất được đắp lên khu xây dựng bu-val không đảm bảo dịnh dưỡng làm cho rễ cây không thể phát triển được.
Các chuyên gia đã thảo luận, đưa ra nhiều giải pháp phục hồi sức khỏe của cây đa.
Theo đó, trước mắt sử dụng biện pháp thủ công lấy bớt đất trên mặt, chống nghẹn rễ tạo không khí cho rễ cây phát triển; Tiến hành kiểm tra các thông số kỹ thuật về chất đất, thực trạng bộ rễ, cành khô, rễ khô… để có giải pháp tốt nhất; Tiếp tục dùng các chế phẩm sinh học AH, NH, KH của công ty Thanh Hà sản xuất mà Thạc sỹ khoa học Nguyễn Anh Kết hướng dẫn để nuôi cành và mầm cây; Tiến hành cắt bỏ những cành khô để cây tiếp tục để mần ra nhánh non. Dùng lưới che nắng cho cây dưới thời tiết nắng nóng gió Lào như thời gian qua đã diễn ra. Dùng dây rớ quấn cành và mầm để tạo bộ rễ và biểu bì cho cây…
UBND tỉnh cũng chỉ đạo GĐ Sở VHTT&DL tỉnh Nghệ An đứng ra tổ chức thực hiện phối hợp với BQL Dự án, đại diện Sở KHCN, đồng thời giao cho Sở KHCN nghiên cứu thành lập dự án để tiến hành lâu dài việc chăm sóc bảo vệ cây đa.
Được biết, chế phẩm sinh học AH;NH;KH của công ty Thanh Hà đã từng phục hồi thành công cây đa Tân Trào, dịch lúa vàng lùn tại nhiều địa phương, trẻ hóa cà phê già, cà phê tái cảnh ở Tây Nguyên.
Ngô Toàn
