Cuộc khủng hoảng HIV/AIDS vẫn đang tiếp diễn nghiêm trọng ở Philippines

(PLO) - Philippines đã có một con số kỷ lục về số người bị nhiễm HIV mới, điều này đã khiến cho các nhà vận động phải kêu gọi các cơ quan chức năng của nước này nỗ lực hơn nữa để chiến đấu với căn bệnh quái ác mà ai nghe tới cũng phải khiếp sợ. 
Tư vấn cho người nhiễm HIV ở Philippines
Tư vấn cho người nhiễm HIV ở Philippines

Tỷ lệ nhiễm HIV tăng vọt 

Reuters dẫn thông tin mới nhất từ Bộ Y tế của Philippines trong tuần vừa qua, có tổng cộng 841 trường hợp được ghi nhận là mắc HIV trong tháng 6, có thể nói đây là tháng có số người nhiễm bệnh cao nhất kể từ năm 1984. Được biết, hơn 90%, tức là 777  số người nhiễm HIV có nguyên nhân xuất phát qua đường tình dục, phần lớn trong số họ là quan hệ đồng tính nam. Người mắc bệnh qua tiêm chích ma túy chiếm 60 trường hợp và 4 trường hợp còn lại là lây nhiễm từ mẹ sang con. 

Trong một báo cáo của Chương trình Phối hợp của Liên Hợp quốc về HIV/AIDS (UNAIDS), có thể thấy số lượng người nhiễm bệnh tăng gấp đôi từ năm 2001-2012. Đến năm 2013 thì căn bệnh này còn lan rộng ra các nước Indonesia và Pakistan. Báo cáo chỉ ra rằng, mối lo ngại của nguy cơ tăng số lượng người nhiễm HIV là do dùng chung kim tiêm, không sử dụng hoặc sử dụng bao cao su có chất lượng thấp dẫn đến tỷ lệ sinh con cao...

Được biết, Philippines là một trong 3 nước ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương được mô tả là “ổ dịch” của HIV/AIDS. Tỷ lệ nhiễm HIV đang ngày một suy giảm trên toàn cầu, nhưng Philippines là một trong 9 quốc gia trên thế giới có tỷ lệ nhiễm HIV tiếp tục gia tăng. Cùng với Bangladesh, Indonesia và Sri Lanka, tỷ lệ nhiễm HIV của Philippines tăng hơn 25% từ năm 2001-2011.

Theo con số mới nhất, số lượng người nhiễm HIV được chẩn đoán mỗi ngày càng tăng lên qua các năm, năm 2008 là 1 người/ngày, năm 2010 là 4 người/ngày, năm 2012 là 9 người/ngày, năm 2014 lên đến 17 người/ngày. Và đến năm 2015, chỉ trong vòng 1 tháng (tháng 7), 682 trường hợp được chẩn đoán là nhiễm HIV tăng 17%  so với cùng kỳ năm trước, một con số đáng kinh ngạc.  

Trong số 682 trường hợp nhiễm bệnh thì có đến 94% là nam giới có độ tuổi trung bình là 27. Không chỉ dừng lại tại đó, càng ngày càng có rất nhiều người bị suy giảm miễn dịch mà chuyển từ HIV sang AIDS ở Philippines, đi ngược với xu hướng của quốc tế. 

Phụ nữ cũng có nguy cơ lây nhiễm cao 

Theo UNAIDS, ước tính rằng 50 triệu phụ nữ có nguy cơ lây nhiễm HIV qua đường tình dục. Những người phụ nữ bị nhiễm HIV không phải là vì hành vi quan hệ tình dục của mình, nhưng vì đối tượng quan hệ cùng họ có hành vi không an toàn như mua dâm hay tiêm chích ma túy nên mới dẫn đến tình trạng lây nhiễm HIV. Được biết, hơn 90% trong số 1,7 triệu phụ nữ sống chung với HIV ở châu Á là bị lây nhiễm từ chồng và bạn trai. 

Một nữ hộ sinh tên Hilary Overton cho biết, những người phụ nữ có rất ít kiến thức về HIV. Tất cả bọn họ đều sợ hãi và bối rối sau khi biết kết quả xét nghiệm của mình. Họ không hề nghi ngờ hay nghĩ rằng mình mắc căn bệnh quái ác này, bởi họ không hoạt động mại dâm hay chơi ma túy, tất cả là do những người đàn ông.

Theo một dữ liệu của bệnh viện điều trị HIV Hub Sotto ở thành phố Cebu, Philippines, bệnh viện này đã điều trị cho 42 phụ nữ mang thai nhiễm HIV từ năm 2010, 60% trong số đó là người nội trợ. Chỉ đến khi đi khám thai, những người phụ nữ này mới phát hiện mình bị nhiễm bệnh, họ không có cơ hội phát hiện cũng như phòng ngừa bởi những người chồng, đối tượng quan hệ tình dục với họ không hề tiết lộ việc họ bị nhiễm HIV”. 

Thiếu nhận thức

Trong nhiều thập kỷ qua, Philippines đã né tránh việc phòng chống căn bệnh chết người AIDS. Mặc dù hiện nay chính phủ đã có nhiều thay đổi, đã có những biện pháp ngăn chặn cũng như tuyên truyền nhận thức cho người dân, nhưng có vẻ như tình hình vẫn không được khả quan. 

Xét về nguyên nhân lây bệnh thì phổ biến nhất vẫn là quan hệ tình dục (663 trường hợp) và 86% các trường hợp lây qua đường tình dục có quan hệ đồng tính nam. Còn lại, dùng chung bơm kim tiêm có 17 trường hợp và lây từ mẹ sang con có 2 trường hợp. Họ không sử dụng biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục cũng bởi định kiến và sự xấu hổ. Họ bắt đầu quan hệ tình dục từ sớm nhưng lại ngại ngùng khi phải đi mua bao cao su, sợ cảm thấy xấu hổ trước ánh mắt kỳ thị của người khác.

Đồng tính là hợp pháp, nhưng luật lại quy định những người dưới 18 tuổi muốn đi xét nghiệm HIV hoặc nhận bao cao su phải có được bố mẹ đồng ý. Chính việc làm này đã khiến nhiều người trẻ không có các phương pháp để tự bảo vệ mình. 

Có một hiện trạng rằng, đại bộ phận thanh, thiếu niên đều thiếu nhận thức về tình dục và HIV/AIDS. Một nghiên cứu của Bộ Y tế về hành vi tình dục đồng tính nam cho biết, giới trẻ hiện nay đang sử dụng các tài khoản mạng xã hội và các trang web để tìm và gặp gỡ đối tượng cho mình. Theo kết quả nghiên cứu, từ năm 2011-2015,  số trường hợp được chẩn đoán nhiễm HIV chủ yếu là những nam thanh niên trẻ tuổi và người chuyển giới quan hệ tình dục với đàn ông. 

Nghiêm trọng hơn là những thanh niên trẻ tuổi này sử dụng hành vi tình dục để đối lấy việc được chơi trò chơi trực tuyến. Ông Cris Pablo, Giám đốc sáng tạo của Dự án Lovelife, một tổ chức nâng cao nhận thức về HIV cho biết, những nam thanh niên buông thả này thường chơi trò chơi điện tử trực tuyến thâu đêm suốt sáng, dĩ nhiên là có cá cược và rất nhiều thanh niên mất hết tiền vì cá cược.

Từ nguyên do đó, bán dâm nhanh chóng trở thành biện pháp hiệu quả. Họ thực hiện hành vi tình dục ngay ở những góc tối bên ngoài các cửa hàng internet, đằng sau xe tải, hoặc bất kỳ một nơi nào đó kín đáo để trao đổi. Họ không hề nhận thức được hành động nguy hiểm mà họ đang làm, hoặc dù có nhận thức được nhưng vẫn nhắm mắt làm liều. 

Cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục

Được biết, Quezon, thành phố lớn nhất ở thủ đô Manila là một trong những nơi có tỷ lệ lây nhiễm HIV phát triển nhất cả nước đã bắt đầu có những chiến dịch phòng, chống và ngăn chặn HIV/AIDS khá hiệu quả. Các cơ sở y tế của thành phố đã phát động một chiến dịch xét nghiệm miễn phí và thiết lập phòng khám mở cửa đến 11 giờ đêm, với mong muốn mang lại sự riêng tư và tiện lợi để người dân có thể bớt ngại ngùng khi đi xét nghiệm HIV.

Ngoài ra, tại một trung tâm giải trí, nơi học sinh thường hay đi chơi sau giờ học, họ tuyên truyền những điều cần biết về HIV và phát bao cao su. Chính quyền cũng đã vào cuộc, một chương trình giáo dục giới tính dành cho học sinh lớp 8 đang được thử nghiệm trên 3.000 học sinh, sinh viên trên toàn thành phố Quezon. Chương trình sẽ có sự thay đổi và chỉnh sửa sao cho phù hợp nhất với các em học sinh. 

Ông Gerald Santos, một thành viên trong Dự án Ruy Băng Đỏ (dự án dành cho những người chung sống với HIV) nói với hãng Reuters: “Trên thực tế số lượng người nhiễm HIV cao hơn rất nhiều, nhưng chính phủ không thể thống kê hết. Bởi, sự kỳ thị về căn bệnh này khiến cho nhiều người không đi làm xét nghiệm và nhận điều trị”. Ông cho biết thêm: “Chính phủ phải càng ngày càng nỗ lực hơn nữa, nỗ lực gấp đôi, gấp ba, thậm chí gấp 10 lần để tuyên truyền nhận thức về HIV trước khi quá muộn”. 

Tiến sĩ Joven Cuanang, nhà thần kinh học và là giám đốc của một bệnh viện tư nhân ở Philippines cho rằng, do tỷ lệ ngày càng tăng của HIV ở Philippines, cộng đồng y tế cho rằng nâng cao nhận thức của công chúng về vấn đề này là cấp thiết. Ông Cuanang giải thích, trong bệnh viện của ông có 3 biến chứng thần kinh hàng đầu của HIV là nhiễm trùng hệ thống thần kinh trung ương, khối u ác tính và u lympho.

Các biến chứng khác liên quan đến HIV bao gồm mất trí nhớ, nhiễm virus và các bệnh thần kinh khác. Do đó, để ngăn chặn những điều kinh khủng này tiếp tục diễn ra, cần phải tuyên truyền giáo dục kiến thức về chăm sóc sức khỏe, sự nguy hiểm mà HIV đem lại cho loài người. 

Trong khi cuộc khủng hoảng sức khỏe ngày càng gia tăng, Quốc hội Philippines gần đây đã loại bỏ tài trợ tránh thai trong ngân sách quốc gia năm 2016. Việc cắt giảm hỗ trợ này gây ảnh hưởng đến những người có thu nhập thấp, không có đủ khả năng chi trả các dịch vụ khám và tránh thai. Theo ông Cuanang, việc cắt giảm ngân sách trong việc hỗ trợ hoặc miễn phí khám và tránh thai sẽ rất có thể là nguyên nhân gây bùng nổ thêm nữa vấn nạn này. Nó đe dọa đến sức khỏe của bà mẹ và tỷ lệ tử vong của trẻ sơ sinh. 

Quỹ Dân số Liên Hợp quốc cũng đã lên tiếng chỉ trích hành động của Quốc hội Philippines, việc cắt giảm ngân sách sẽ là một mối đe dọa về “quyền cơ bản của con người về vấn đề sức khỏe cũng như quyền sinh sản”. Với tình hình hiện nay, Philippines rất có thể trở thành đất nước có nguy cơ dịch  HIV/AIDS hoành hành nghiêm trọng nhất trong khu vực cũng như trên thế giới. 

Trước tình hình trên, chính phủ Philippines cần phải làm nhiều hơn nữa bằng cách nâng cao nhận thức của người dân, cải thiện giáo dục cộng đồng, tuyên truyền vận động người dân biết cách phòng chống nhiễm bệnh, có thêm nhiều chính sách để giúp đỡ người dân, tiếp tục phân phát bao cao su miễn phí, đặc biệt là đối với người nghèo... 

Đọc thêm