Đặc biệt, từ đầu năm 2016 đến nay tình hình mua bán phụ nữ, trẻ em gái qua biên giới Lào Cai có chiều hướng gia tăng và trở thành một điểm “nóng” về loại tội phạm này.
Gia tăng phức tạp
Đại tá Nguyễn Văn Thái - Trưởng phòng Ma túy và Tội phạm - Bộ đội Biên phòng Lào Cai - cho biết, từ đầu năm 2016 đến nay, tình hình tội phạm về mua bán người diễn ra trên địa bàn Lào Cai phức tạp hơn những năm trước. Phương thức thủ đoạn của các đối tượng ngày một đa dạng, tinh vi, xảo quyệt hơn và nạn nhân bị lừa bán cũng ở nhiều địa bàn, địa phương hơn.
Đối tượng tham gia các đường dây mua bán người bao gồm cả người Việt Nam, người nước ngoài là chủ kinh doanh mại dâm tại Hà Khẩu, Nàn Xi và các thành phố nội địa Trung Quốc. Chúng tạo lập thành các đường dây, ổ nhóm sử dụng công nghệ thông tin (chát qua mạng điện thoại) để làm quen, dụ dỗ, lừa gạt phụ nữ bằng thủ đoạn yêu đương, đưa đi thăm gia đình, đưa đi chơi, sau đó cùng đồng bọn đưa nạn nhân vào khu vực biên giới hẻo lánh ép buộc vượt biên.
Thậm chí, nhiều trường hợp nạn nhân đã bị lừa bán sang Trung Quốc từ những năm trước lại quay trở về nước tham gia các đường dây buôn bán người.
Nổi lên trong năm 2016 là hoạt động của nhóm đối tượng thanh niên người dân tộc thiểu số, lợi dụng mối quan hệ quen biết, sự nhẹ dạ, cả tin của phụ nữ, trẻ em, học sinh, sinh viên là người cùng dân tộc để dụ dỗ, lừa gạt bán sang biên giới. Nạn nhân chủ yếu là phụ nữ, trẻ em trong độ tuổi từ 15 -30 ở vùng sâu, vùng xa, vùng nông thôn, trình độ dân trí thấp, nhận thức xã hội, pháp luật còn hạn chế, thiếu việc làm, khó khăn về kinh tế. Một số là học sinh, sinh viên tại các trường trung học cơ sở, trung học chuyên nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai và các tỉnh lân cận.
3 vụ mỗi tháng
Trong gần 4 tháng đầu năm 2016, Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai đã phát hiện, xử lý 13 vụ, bắt 10 đối tượng và giải cứu cho 25 nạn nhân bị các đối tượng lừa bán. Trước đó, trong hai năm 2014 – 2015, lực lượng biên phòng cũng đã triệt phá 67 vụ, bắt 92 đối tượng, giải cứu và tiếp nhận 214 nạn nhân bị mua bán. Trong đó phải nói đến Chuyên án mang bí số 009A đã chặt đứt đường dây mua bán người xuyên quốc gia.
Trong gần một tháng xác minh, điều tra và phá án, Chuyên án 009A do Cục Phòng chống tội phạm ma tuý Bộ đội Biên phòng xác lập, đã kết thúc thắng lợi, chặt đứt một đường dây mua bán phụ nữ từ các tỉnh An Giang, Kiên Giang, Hậu Giang, Bình Thuận, Cần Thơ thoát khỏi cuộc sống “địa ngục trần gian” nơi đất khách quê người, giải cứu thành công, an toàn cho 15 nạn nhân trở về quê hương đoàn tụ với gia đình.
Điển hình gần đây nhất là ngày 4/3/2016, tại khu vực bờ sông biên giới thuộc tổ 9, phường Lào Cai, đội tuần tra Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lào Cai đã kịp thời ngăn chặn một vụ lừa bán 5 bé gái sang Trung Quốc. Đối tượng là Tẩn Tả Mẩy (dân tộc Dao, sinh năm 1993, trú tại xã Sin Suối Hồ, huyện phong Thổ, Lai Châu) đã khai nhận toàn bộ hành vi dụ dỗ trẻ em gái sang Trung Quốc bán.
Trước Tết Bính Thân 2016 Tẩn Tả Mẩy nhận được điện thoại của mẹ đẻ là Tẩn San Mẩy, sinh năm 1974 đang sinh sống và lấy chồng bên Trung Quốc từ năm 2012 điện về. Bà Mẩy bảo con gái đi tìm các bé gái để đưa sang Trung Quốc và sẽ trả 5 triệu đồng/một người. Với thủ đoạn dụ dỗ tinh vi, Tẩn Tả Mẩy đã lừa được 5 cháu gái đang là học sinh lớp 9 đều là dân tộc Dao ở xã Sin Suối Hồ, huyện phong Thổ, tỉnh Lai Châu, trong đó có 3 em sinh năm 2001 và 2 em sinh năm 2000.
Bình yên “Ngôi nhà nhân ái”
Địa chỉ tiếp nhận các nạn nhân trong những vụ buôn bán người là “Ngôi nhà nhân ái” của Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội (Sở LĐ-TB&XH Lào Cai). Đây là nơi tiếp nhận và giúp đỡ những nạn nhân bị mua bán trở về, đây là ngôi nhà chung của những nạn nhân bị lừa bán, được lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai giải cứu. Hầu hết các nạn nhân được giải cứu về đây còn rất trẻ, nhiều em chỉ mới 14, 15 tuổi, còn đang cắp sách tới trường. Bởi nhẹ dạ cả tin mà bị kẻ xấu lừa bán sang bên kia biên giới, được giải cứu, các em thoát khỏi nanh vuốt của bọn buôn người.
Về với “Ngôi nhà nhân ái”, các em được hòa nhập với cuộc sống yên bình, được chăm lo, học tập, học nghề, trang bị những kiến thức, kỹ năng trong cuộc sống. Trong số những nạn nhân được giải cứu tại đây có em Vàng Thị Thu, sinh năm 1998 dân tộc Mông, trú tại xã Nậm Cang, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai. Thu bị chính người bạn trai của mình lên kế hoạch để lừa bán em và một người bạn cùng thôn. Sau khi được giải cứu, em không thể tin nổi kẻ lừa bán em chính là người mà em đã đem lòng yêu thương, hắn là Nông Văn Uyên, trú tại thôn Tượng 1, xã Hợp Thành, thành phố Lào Cai.
Ông Nguyễn Tường Long, Chi cục trưởng Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội - Sở LĐ-TB&XH Lào Cai cho biết, từ năm 2010 đến nay, “Ngôi nhà nhân ái” của Chi cục đã tiếp nhận hàng trăm trường hợp bị lừa bán sang Trung Quốc. Sau khi tiếp nhận, các cán bộ của Chi cục đã hỗ trợ ban đầu cho các em, dạy nghề, dạy chữ và quan trọng hơn cả là giúp các em sớm ổn định tinh thần sau những ngày tháng bị lừa bán sang Trung Quốc. Nhiều nạn nhân được đưa về đây đã như được sinh ra lần thứ hai sau những ngày phải sống ở nơi được coi là “địa ngục trần gian” và nhiều em đã tái hòa nhập tốt để trở lại với gia đình.
Với tinh thần kiên quyết đấu tranh trấn áp các loại tội phạm, nhất là tội phạm mua bán phụ nữ và trẻ em trên tuyến biên giới, những năm qua, các lực lượng chức năng trên dọc tuyến biên giới Lào Cai đã phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an Biên phòng Vân Nam, Trung Quốc, đấu tranh triệt phá thành công nhiều chuyên án, vụ án buôn bán phụ nữ.
Cùng với việc đẩy mạnh công tác đấu tranh, triệt phá những đường dây tội phạm mua bán người qua biên giới, lực lượng chức năng của Lào Cai còn làm tốt công tác tuyên truyền, vận động giúp đồng bào nâng cao nhận thức đối với loại tội phạm này, nhất là đối với chị em phụ nữ để không bị mắc mưu kẻ xấu, hoặc bị dụ dỗ lừa gạt.