Bộ Tài chính cho biết, Luật Quản lý thuế (QLT) số 38/2019/QH14 có hiệu lực từ năm 2020 đến nay. Trong giai đoạn này hệ thống DN lớn đã có bước phát triển mạnh mẽ đòi hỏi công tác QLT và hoàn thuế cũng cần có sửa đổi, bổ sung phù hợp. Căn cứ Quyết định 1968/QĐ-BTC ngày 8/10/2021 thì Cục Thuế DN lớn là cơ quan QLT trực tiếp đối với các DN lớn được Bộ Tài chính phân công quản lý.
Tuy nhiên, tại Điều 72 Luật QLT quy định: “Cơ quan thuế quản lý trực tiếp người nộp thuế (NNT) tiếp nhận hồ sơ hoàn thuế đối với các trường hợp được hoàn thuế theo quy định của pháp luật về thuế”; khoản 1 Điều 76 Luật QLT về thẩm quyền quyết định hoàn thuế đang quy định: “Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định việc hoàn thuế đối với trường hợp hoàn thuế theo quy định của pháp luật về thuế”.
Với quy định nêu trên đã phát sinh những vướng mắc trong công tác hoàn thuế đối với các DN lớn là các Tập đoàn, Tổng công ty do Cục Thuế DN lớn quản lý. Điển hình như khi phát sinh yêu cầu hoàn thuế GTGT, khối DN lớn này phải chuyển hồ sơ về Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quản lý để giải quyết thay vì Cục Thuế DN lớn xử lý. Điều này đã dẫn đến việc hoàn thuế đối với khối các DN lớn có những thời điểm bị chậm trễ.
Theo đó, Bộ Tài chính cho rằng cần bổ sung thẩm quyền về hoàn thuế cho Cục Thuế DN lớn quản lý để từ đó tạo điền kiện thuận lợi trong xử lý hồ sơ hoàn thuế của khối DN lớn cùng các tổ chức, cá nhân có liên quan.
Tương tự đối với trường hợp NNT do Chi cục Thuế trực tiếp quản lý thì hồ sơ hoàn thuế do Chi cục Thuế tiếp nhận nhưng Chi cục trưởng Chi cục Thuế lại không có thẩm quyền quyết định hoàn thuế. Điều này đã phát sinh những bất cập khi phải ra quyết định hoàn thuế cho các hồ sơ hoàn thuế của NNT không thuộc Cục Thuế quản lý trong khi Chi cục Thuế là cơ quan thuế quản lý trực tiếp sẽ thực hiện kiểm tra tại trụ sở NNT để xác định số thuế GTGT chưa được khấu trừ hết đủ điều kiện được hoàn và số thuế nộp thừa tại thời điểm chuyển đổi sở hữu, chuyển đổi DN, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động.
Để khắc phục những điểm bất cập, Bộ Tài chính đã đề xuất sửa đổi quy định về thẩm quyền quyết định hoàn thuế theo hướng bổ sung thêm thẩm quyền quyết định hoàn thuế của Cục trưởng Cục Thuế DN lớn, Chi cục trưởng Chi cục Thuế và Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực.
Theo đó, cơ quan thuế nào quản lý trực tiếp NNT sẽ có trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ và trực tiếp giải quyết, quyết định hoàn thuế nhằm tạo điều kiện cho NNT được giải quyết hồ sơ hoàn thuế nhanh chóng.
Đề xuất này được cộng đồng DN và NNT đánh giá là những bước tiến quan trọng trong lộ trình chiến lược cải cách hệ thống thuế. Bên cạnh đó, việc phân cấp thẩm quyền sẽ góp phần nâng cao hiệu quả QLT, tháo gỡ vướng mắc, từ đó góp phần tạo đà thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế; xây dựng môi trường thuận lợi, thân thiện, tạo dựng niềm tin cho NNT theo đúng phương châm “Lấy người nộp thuế làm trung tâm phục vụ, thực sự trở thành đối tác đồng hành tin cậy với người nộp thuế” mà toàn ngành Thuế luôn đồng lòng hướng tới.
