Bổ sung thủ tục thực hiện đề nghị cấp hộ chiếu phổ thông qua giao dịch điện tử
Theo Bộ Công an, để triển khai thực hiện mục tiêu cải cách thủ tục hành chính giai đoạn 2021 - 2030, Bộ đã ban hành Quyết định số 10695/QĐ-BCA phê duyệt danh mục dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 cung cấp trên Cổng dịch vụ công Bộ Công an năm 2022.
Qua nghiên cứu, rà soát cho thấy để đảm bảo cơ sở pháp lý thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến xuất cảnh, nhập cảnh (XC, NC) ở mức độ 4 cần phải sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật XC, NC của công dân Việt Nam.
Cụ thể, tại khoản 1 Điều 15 Luật XC, NC quy định: “Người đề nghị cấp hộ chiếu nộp tờ khai theo mẫu đã điền đầy đủ thông tin, 2 ảnh chân dung và giấy tờ liên quan theo quy định tại khoản 2 Điều này; xuất trình Chứng minh nhân dân, Thẻ căn cước công dân hoặc hộ chiếu còn giá trị sử dụng”. Như vậy, theo quy định trên thì người đề nghị cấp hộ chiếu phổ thông ở trong nuớc phải trực tiếp thực hiện đề nghị cấp hộ chiếu tại cơ quan quản lý xuất nhập cảnh. Do vậy, để thực hiện việc cấp hộ chiếu phổ thông cho công dân ở dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 cần bổ sung quy định về hình thức, trình tự và thủ tục thực hiện đề nghị cấp hộ chiếu phổ thông qua giao dịch điện tử.
Hiện theo luật hiện hành quy định, trong thời hạn 48 giờ kể từ khi phát hiện hộ chiếu phổ thông bị mất, người bị mất hộ chiếu trực tiếp nộp hoặc gửi đơn báo mất theo mẫu cho Cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh nơi thuận lợi, cơ quan Công an nơi gần nhất hoặc đơn vị kiểm soát xuất nhập cảnh tại cửa khẩu hoặc cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nơi thuận lợi. Như vậy, cũng cần nghiên cứu bổ sung quy định về hình thức, trình tự và thủ tục thực hiện báo mất hộ chiếu phổ thông qua giao dịch điện tử để đảm bảo cơ sở pháp lý thực hiện.
Còn tại Điều 32 Luật XC, NC của công dân Việt Nam nêu, người đề nghị khôi phục giá trị sử dụng hộ chiếu phổ thông trực tiếp nộp tờ khai và hộ chiếu tại cơ quan quản lý xuất nhập cảnh. Do đó, để tạo điều kiện cho công dân trong việc thực hiện đề nghị khôi phục giá trị sử dụng của hộ chiếu phổ thông qua giao dịch điện tử cần nghiên cứu, bổ sung quy định này vào Luật XC, NC của công dân Việt Nam.
Đơn giản hóa thủ tục hành chính và phân cấp giải quyết thủ tục hành chính
Theo Bộ Công an, việc xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật XC, NC của công dân Việt Nam cũng nhằm thực hiện theo chủ trương của Quốc hội tại Nghị quyết 76/2022/QH15 về việc bổ sung thông tin nơi sinh trong hộ chiếu. Vì vậy, việc sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 6 Luật XC, NC theo hướng bổ sung thông tin về nơi sinh là thông tin cơ bản trong giấy tờ xuất nhập cảnh là cần thiết.
Về việc trình báo mất hộ chiếu phổ thông, theo Quyết định 1015/QĐ-TTg về phê duyệt phương án phân cấp trong giải quyết thủ tục hành chính thuộc phạm vi quản lý của các bộ, cơ quan ngang bộ, thủ tục trình báo mất hộ chiếu phổ thông sẽ được phân cấp giải quyết từ cấp Cục Quản lý xuất nhập cảnh về Công an cấp tỉnh, từ Công an cấp tỉnh về Công an cấp huyện, từ Công an cấp huyện về Công an cấp xã. Vì vậy, cần thiết phải nghiên cứu sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 28 Luật XC, NC của công dân.
Đồng thời, việc Bộ Công an ban hành Quyết định 5714/QĐ-BCA-V03 theo đó, bãi bỏ quy định nộp bản chụp Chứng minh nhân dân hoặc Thẻ căn cước công dân đối với trường hợp có sự thay đổi thông tin về nhân dân so với thông tin trong hộ chiếu đã cấp lần gần nhất và bãi bỏ quy định nộp Bản sao giấy khai sinh hoặc trích lục khai sinh đối với người chưa đủ 14 tuổi, do đó cần sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 15 Luật XC, NC cho phù hợp.
Ngoài ra, thời gian qua nhiều cá nhân đề nghị cấp hộ chiếu nhưng khi đến hẹn nhận kết quả thì không đến nhận dẫn đến nhiều khó khăn trong công tác trả hộ chiếu cho công dân, cũng như việc quản lý hộ chiếu đã cấp cho công dân mà không đến nhận. Từ đó, Bộ Công an đề xuất bổ sung quy định về việc hủy hộ chiếu đối với các trường hợp đã được cấp hộ chiếu mà không đến nhận kết quả để đảm bảo hiệu quả công tác cấp giấy tờ xuất nhập cảnh nói riêng, công tác quản lý xuất nhập cảnh của công dân Việt Nam nói chung…
Bộ Công an nhấn mạnh dự án Luật sửa đổi, bổ sung sẽ tập trung vào 2 chính sách, cụ thể gồm: Chính sách cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực xuất nhập cảnh của công dân Việt Nam, bao gồm thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, đơn giản hóa thủ tục hành chính và phân cấp giải quyết thủ tục hành chính. Chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho công dân trong lĩnh vực xuất nhập cảnh; nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực XC, NC của công dân Việt Nam và đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.
Bộ Công an dự kiến thời gian trình Quốc hội khóa XV bổ sung Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 vào Kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023) và thông qua dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật XC, NC của công dân Việt Nam vào Kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2023) của Quốc hội khóa XV.