Nhiều vụ án dân sự hiện nay, sau khi định giá tài sản, các bên đương sự khiếu nại quyết liệt vì cho rằng hội đồng định giá không sát giá thị trường, gây ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của các bên.
Cũng có thể lý giải nguyên nhân xuất phát từ hiện nay, theo quy định của BLTTDS, thì Hội đồng định giá do Tòa án quyết định thành lập để định giá tài sản. Tuy nhiên, theo Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình thì việc định giá ở nhiều Tòa án địa phương rất khó khăn, phức tạp, mất nhiều thời gian, đặc biệt ở những nơi các thành viên của Hội đồng định giá không tham gia. Cơ quan chuyên môn không cử người tham gia Hội đồng định giá, từ chối làm Chủ tịch Hội đồng định giá theo quy định.
Vì lý do đó, theo dự thảo sửa đổi Bộ luật Tố tụng dân sự, TANDTC trình phương án giao đại diện cơ quan tài chính làm Chủ tịch Hội đồng định giá để đảm bảo tính khách quan khi tiến hành định giá. Đa số ý kiến của Ủy ban Tư pháp đồng ý với quy định của dự thảo Luật về Hội đồng định giá do Tòa án thành lập gồm Chủ tịch Hội đồng định giá là đại diện cơ quan tài chính và thành viên là đại diện các cơ quan chuyên môn có liên quan.
Theo Ủy ban này, quy định như dự thảo Luật sẽ bảo đảm tính khách quan trong quá trình giải quyết vụ án, đồng thời cũng bảo đảm được sự phù hợp về chuyên môn của Chủ tịch Hội đồng định giá. Nếu Thẩm phán là Chủ tịch Hội đồng định giá sẽ dẫn đến tình trạng Thẩm phán vừa là Chủ tịch Hội đồng định giá vừa là người trực tiếp xét xử vụ án đó, nếu có yêu cầu Hội đồng định giá làm rõ những vấn đề liên quan đến việc định giá và biên bản định giá mà Chủ tịch Hội đồng định giá lại là Thẩm phán chủ tọa phiên tòa thì sẽ không bảo đảm tính khách quan.
Hơn thế, thẩm phán có thể giỏi về xét xử, nhưng việc nắm bắt giá thị trường chắc chắn sẽ không bằng cơ quan chuyên môn (tài chính). Nếu giao thẩm phán làm chủ tịch hội đồng, dù bên cạnh có đủ các thành viên đi nữa thì cũng khó lòng thực hiện đầy đủ trách nhiệm của người “cầm chịch” (vì không có chuyên môn sâu). Bởi vậy, nếu giao tài chính làm chủ tịch Hội đồng sẽ giảm bớt các khiếu nại bởi định giá không chuẩn.
P.V.