Áo bà ba - tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống Nam Bộ
Nhắc đến áo bà ba người ta nghĩ ngay đến sự duyên dáng, thuần hậu, đáng yêu của những cô gái Nam Bộ. Chiếc áo bà ba luôn ghi dấu ấn đậm nét trong đời sống con người, vùng đất Nam Bộ. Chiếc áo đã gắn liền với các bậc tiền nhân từ thuở mang gươm đi mở cõi, khai phá vùng đất phương Nam. Dù trải qua bao thăng trầm lịch sử, áo bà ba đều gắn bó với các bà, các mẹ, các chị từ trong chiến trận, ra đến công trường, đi vào công sở và xã hội hiện đại ngày nay.
 |
Áo bà ba là nét văn hóa đặc trưng của vùng đất Nam Bộ. (Ảnh: Đình Thương) |
Không biết cơ duyên nào mà trong bài hát “Chiếc áo bà ba” của nhạc sĩ Trần Thiện Thanh lại đặt chiếc áo dung dị này gắn liền với quê hương Hậu Giang: “Chiếc áo bà ba trên dòng sông thăm thẳm/ Thấp thoáng con xuồng bé nhỏ mong manh/ Nón lá đội nghiêng tóc dài con nước đổ/ Hậu Giang ơi em vẫn đẹp ngàn đời”. Và Hậu Giang đã có việc làm thiết thực để quảng bá, nâng tầm giá trị áo bà ba đến với bạn bè quốc tế thông qua Festival Áo Bà Ba Hậu Giang năm 2023.
Festival Áo bà ba Hậu Giang 2023 là sự kiện văn hóa tạo ra nguồn tiềm năng vô tận để cải thiện sức khỏe tinh thần và phát triển một xã hội thịnh vượng, văn minh. Đồng thời, gìn giữ những nét đẹp truyền thống, biến Hậu Giang trở thành điểm đến của du khách, nhà đầu tư Việt Nam và quốc tế.
Lễ hội diễn ra với nhiều hoạt động ý nghĩa và giá trị: Khu ẩm thực chế biến các món ăn từ khóm Cầu Đúc, cá thát lát Hậu Giang; Thi vẽ tranh bằng công nghệ AI cho học sinh tiểu học và THCS với chủ đề: “Hậu Giang của em”; Giao lưu văn hóa “Áo Bà Ba xưa và nay - Những cung bậc cảm xúc”; Giao lưu trổ tài biểu diễn chế biến cá thát lát và lươn của đầu bếp nổi tiếng người Nhật Bản; Triển lãm tranh với chủ đề: Chiếc Áo Bà Ba xưa và nay; trình diễn Áo Bà Ba trên sông; đặc biệt là chương trình nghệ thuật: “Nụ cười Hậu Giang” với những chiếc áo bà ba được dệt và may từ tơ khóm.
 |
Ngài Saadi Salama, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Nhà nước Palestine tại Việt Nam thích thú với nét văn hóa đặc trưng của Nam Bộ. (Ảnh: Đình Thương) |
Những nét văn hóa Tây Nam Bộ nói chung và những đặc sản, lợi thế, tiềm năng của Hậu Giang nói riêng đều được lồng ghép khéo léo và trình diễn chuyên nghiệp trên những tà áo bà ba dân dã, thuần hậu. Hòa vào không khí chung của lễ hội, hầu hết quan khách, người tham gia lễ hội đều mặc áo bà ba để hòa chung, hưởng ứng cho sự kiện ý nghĩa này.
 |
Đặc sản Cá Thát Lát và nhiều sản phẩm đặc trưng khác của Hậu Giang được giới thiệu, quảng bá tại Lễ hội. (Ảnh: Đình Thương) |
Trang phục áo bà ba lại càng được tô điểm khi kết hợp với các họa tiết và chất liệu đặc trưng của Hậu Giang. Trong chương trình nghệ thuật “Nụ cười Hậu Giang” du khách đã được chiêm ngưỡng trình diễn nhiều bộ sưu tập (BST) áo bà ba lấy ý tưởng từ các sản vật địa phương: BST Nụ cười Hậu Giang; BST Khăn rằn; BST Lúa; BST Cá Thát Lát; BST Đan lát; BST Tranh thiếu nhi; BST Trầu; BST Hoa Sen…
Trong đó, phải kể đến BST áo bà ba lấy ý tưởng từ trái khóm qua cách nhìn của nhà thiết kế người Tây Ban Nha Laura Chula được may từ tơ lá cây khóm. “Tôi rất vui và thấy mình thật thân quen với người dân bản địa khi được mặc áo bà ba”, nhà thiết kế Laura Chula chia sẻ.
Lan tỏa giá trị áo bà ba và Hậu Giang đến bạn bè quốc tế
Điểm nhấn của Festival Áo bà ba Hậu Giang năm 2023 chính là sự tham gia hào hứng, hưởng ứng nhiệt tình của những khách mời quốc tế đến từ nhiều quốc gia. Đó là những ngài Đại sứ, Tổng lãnh sự các nước, những CEO của các tập đoàn, công ty và các giảng viên, nhà khoa học nước ngoài. Mỗi bộ sưu tập đều có sự tham gia của những vị khách nước ngoài. Du khách và khán giả vô cùng hào hứng và phấn khởi khi những vị khách nước ngoài lại khoác trên mình và trình diễn áo bà ba của Việt Nam một cách chuyên nghiệp, duyên dáng.
 |
Danh ca Hương Lan duyên dáng với trang phục Áo bà ba khi trình diễn. (Ảnh: Đình Thương) |
Ngài Saadi Salama, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Nhà nước Palestine tại Việt Nam xuất hiện trước sân khấu cùng với bộ sưu tập áo bà ba bằng vải Khăn rằn của nhà thiết kế Huệ Thi. Ngài chia sẻ, “chiếc khăn rằn Nam Bộ có những điểm tương đồng với chiếc khăn Kefiah của Palestine. Sự kiện hôm nay mọi thứ đều tuyệt vời”. Được biết, trước đó, ngài Saadi Salama đã có mặt tại buổi họp báo sự kiện. Ngài đã thưởng thức các món ăn dân dã, tham quan vườn khóm Cầu Đúc và dành nhiều thiện cảm với đất và người Hậu Giang.
Ngài Hynek Kmonicek, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng Hòa Czech cùng phu nhân và con trai rạng rỡ và hào hứng trình diễn áo bà ba. Điểm nhấn ấn tượng trên chiếc áo hai vị khách này là những hình ảnh, địa danh nổi tiếng của Cộng Hòa Czech. Tương tự ông Kouteili Adib và bà Kouteili Rima Issa - hai vị CEO đến từ Canada trình diễn áo bà ba với những họa tiết hình ảnh lá phông biểu tượng của Canada.
 |
Ông Kouteili Adib và bà Kouteili Rima Issa - CEO đến từ Canada bày tỏ tình yêu đối với đất và người Hậu Giang. (Ảnh: Đình Thương) |
Không những thế, tiết mục trình diễn bộ sưu tập Áo bà ba tranh thiếu nhi bên cạnh sự tham gia của 45 em học sinh Hậu Giang đoạt giải trong cuộc thi vẽ tranh AI (Trí tuệ nhân tạo) còn có sự tham gia trình diễn của ông Mr. Ethan C. Brown - Tiến sĩ tâm lý học Đại học Minnesota, Hoa Kỳ, ông David Emmanuel Pederson, Cô Jasmin N.A - Giảng viên ngành Văn học (Faculty Member in Literature), Đại học Fulbright Việt Nam (Fulbright University Vietnam).
Dù xã hội đang ngày càng phát triển theo hướng hiện đại thì chiếc áo bà ba mộc mạc vẫn luôn được gìn giữ để gắn kết giữa quá khứ với hiện tại và tương lai. Trang phục này xứng đáng được lưu giữ như một di sản văn hóa và vẻ đẹp đó cần được gìn giữ, phát huy vì nó chính là hồn cốt văn hóa Nam Bộ để tạo ra sức mạnh cho sự phát triển văn hóa, xã hội và kinh tế.
 |
Festival Áo bà ba Hậu Giang 2023 góp phần khẳng định thương hiệu Hậu Giang với bạn bè quốc tế. (Ảnh: Đình Thương) |
Bà Hồ Thu Ánh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang cho biết, Festival Áo bà ba - Hậu Giang 2023 là sự kiện văn hóa góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, tích hợp nét đẹp của văn hóa truyền thống để thu hút khách du lịch và nhà đầu tư trong và ngoài nước. Đây không chỉ là trình diễn thời trang, mà tôn vinh giá trị văn hóa mang đậm bản sắc Nam Bộ. Từ sự kiện lần này, Hậu Giang kỳ vọng sẽ được biết đến nhiều hơn, mở ra nhiều cơ hội để Hậu Giang khai thác tiềm năng, lợi thế để phát triển.
