Tăng cường huy động các nguồn điện
Trung tâm điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) cho biết, năm nay là năm nắng nóng, cực hạn. Hiện nền nhiệt toàn quốc duy trì mức cao, dẫn đến nhu cầu sử dụng điện khách hàng tăng cao. 3 tháng đầu năm 2024, tổng sản lượng điện sản xuất và nhập khẩu hệ thống điện quốc gia ước đạt khoảng 69,2 tỷ kWh, cao hơn 1,2 tỷ kWh so với kế hoạch năm 2024 và tăng trưởng 11,6% so với năm 2023. Điều này cho thấy, tiêu thụ điện năm 2024, đặc biệt vào mùa khô dự kiến sẽ tăng cao hơn so với kế hoạch.
Theo A0, lưu lượng nước về các hồ thủy điện trong 2 tháng đầu năm tương đương so với kế hoạch năm. Nhưng ước tính đến hết tháng 3/2024 lưu lượng nước về sẽ suy giảm mạnh trên phạm vi cả nước, đặc biệt là khu vực miền Bắc (chỉ đạt 61% so với kế hoạch năm). Lưu lượng nước về kém, một số hồ thủy điện vẫn phải đáp ứng nhu cầu cấp nước hạ du tăng cường dẫn đến mức nước các hồ thủy điện vẫn bị tụt giảm so với kế hoạch.
Trước tình hình này, trong tháng 3, A0 đã thực hiện nhiều giải pháp nhằm tích giữ nước các hồ thủy điện góp phần bảo đảm an ninh cung cấp điện các tháng mùa khô 2024, trong đó có chiến lược huy động tiết kiệm thủy điện, nỗ lực nâng mức nước cao hơn kế hoạch năm, chủ động làm việc với các UBND tỉnh để đề nghị phối hợp hỗ trợ điều tiết lưu lượng cấp nước hạ du phù hợp với nhu cầu phát điện của hệ thống điện.
Cùng với đó, từ ngày 8/3, A0 đã khai thác tối đa nhiệt điện và tuabin khí trên phạm vi toàn hệ thống để tiết kiệm thủy điện, bảo đảm tối đa mức công suất khả dụng của hệ thống điện trong mùa khô năm 2024. Đặc biệt, sẽ không bố trí lịch sửa chữa nguồn điện trong giai đoạn tháng 5 - 7 với hệ thống điện miền Bắc. Cụ thể, A0 đã khai thác tối đa các nguồn nhiệt điện than miền Bắc và truyền tải trên các cung đoạn đường dây 500kV Trung - Bắc, cung đoạn đường dây 500kV Hà Tĩnh - Nghi Sơn 2 - Nho Quan với mục tiêu giữ nước các hồ thủy điện miền Bắc.
Ông Võ Quang Lâm - Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cũng cho biết, EVN sẽ tăng huy động các nguồn điện giá cao và năng lượng tái tạo để bảo đảm “không thiếu điện”. Thủy điện, nhiệt điện và năng lượng tái tạo là ba nguồn điện chính của hệ thống điện quốc gia. So với 2023, hiện EVN tập trung huy động lớn nguồn nhiệt điện, với mục tiêu vừa bảo đảm điện cho kinh tế - xã hội, vừa bảo đảm nguồn nước cho sinh hoạt, sản xuất bởi dự kiến mùa khô năm nay kéo dài.
Theo ông Lâm, EVN phải huy động ngay nguồn điện đắt tiền là nhiệt điện vào đầu mùa khô. Trong đó, nguồn nhiệt điện sẽ huy động với mức tăng trưởng 145% so với 2023. Đồng thời, EVN sẽ huy động tối đa nguồn năng lượng tái tạo vào các ngày trong tuần, trừ thứ Bảy, Chủ nhật và ngày lễ với dự kiến mức tăng điện gió khoảng 25%, điện mặt trời khoảng 19% so năm ngoái. Dữ liệu của EVN cho thấy, năm ngoái giá mua nhiệt điện khoảng 2.100 đồng/kWh, cao hơn gần 40% so với thủy điện. Mức này tương đương giá từ các nhà máy điện mặt trời (9,35 cent/kWh).
Dịch chuyển giờ phát điện thủy điện nhỏ
Đại diện A0 cho biết, A0 đã gửi công văn đề nghị các nhà máy điện có kế hoạch khắc phục các tồn tại, rà soát, hiệu chỉnh thông số các hệ thống hoặc nâng cấp, thay thế các thiết bị để bảo đảm khả năng theo quy định; Đồng thời thông báo nhu cầu sử dụng than cho các đơn vị phát điện, chuẩn bị nhiên liệu bảo đảm vận hành mùa khô và cả năm 2024. Nhiều nhà máy nhiệt điện cũng cho biết, chuẩn bị trước cho cao điểm mùa khô (từ tháng 3 - 8) các nhà máy luôn trữ tồn kho lượng than ở mức cao hơn dự tính để bảo đảm công suất phát điện.
Trung tâm Điều độ hệ thống điện miền Bắc (A1) cũng đã thực hiện tính toán kiểm tra các chế độ, lập phương thức vận hành hệ thống điện miền Bắc mùa khô 2024 và tổ chức diễn tập sự cố định kỳ hàng tháng.
Đáng chú ý, A1 đề xuất, trong giai đoạn mùa khô (tháng 5 - 6) có thể dịch chuyển giờ phát điện cao điểm các thủy điện nhỏ trên hệ thống điện miền Bắc từ các khung giờ 9h30 - 11h30, 17h00 - 20h00 sang 12h30 - 15h30, 21h00 - 23h00 để tăng cường công suất khả dụng cho hệ thống điện miền Bắc. Theo đại diện A1, nếu dịch chuyển được thì hệ thống điện miền Bắc có thể cung cấp thêm khoảng 1700 - 2200MW. Việc này sẽ hạn chế tình trạng quá giới hạn truyền tải đường dây 500kV Hà Tĩnh - Nghi Sơn - Nho Quan (trong trường hợp chưa đóng điện đường dây 500kV mạch 3), giảm nguy cơ thiếu nguồn vào giờ cao điểm.
