Chống tham nhũng, lãng phí phải chịu sự giám sát của nhân dân
-Thưa Chủ tịch Trần Thanh Mẫn, năm 2018 được xem là năm thành công của Mặt trận khi đã tạo nên nhiều dấu ấn mới trong hoạt động của mình. Theo ông, đâu là những dấu ấn quan trọng nhất?
Tại Hội nghị Chính phủ với địa phương ngày 28 tháng 12 vừa qua, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu: Năm 2018, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể quần chúng có nhiều cố gắng trong đổi mới tổ chức và hoạt động; chủ động, tích cực tham gia vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Đặc biệt là đã có nhiều đóng góp thiết thực, hiệu quả trong việc phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tham gia phản biện xã hội, thực hiện các chính sách xã hội, phong trào xoá đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới…
Đây là sự ghi nhận, động viên của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đối với hệ thống MTTQ Việt Nam cả nước. Kết quả hoạt động, công tác được thể hiện trên một số nội dung cụ thể như sau:
Năm qua dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng Mặt trận các cấp đã nỗ lực thực hiện hiệu quả Chương trình phối hợp thống nhất hành động năm 2018 đã đề ra, nhiều nơi hết sức chủ động, có cách làm sáng tạo, rõ việc, rõ kết quả, góp phần tích cực vào việc chăm lo tốt hơn đời sống nhân dân, thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của mỗi địa phương và trong cả nước.
Xác định nhiệm vụ trọng tâm năm 2019 là công tác tổ chức Đại hội Măt trận các cấp nên mặt trận các cấp đã chủ động ban hành đầy đủ, kịp thời hướng dẫn về tổ chức Đại hội với quyết tâm là phải đánh giá sâu sắc hoạt động nhiệm kỳ qua, nghiên cứu lý luận, thực tiễn sát thực để đề ra nhiệm vụ, giải pháp đúng đắn, phù hợp nhất và quyết tâm đổi mới trong nhiệm kỳ tới.
Mặt trận đã tổ chức thành công, thiết thực, ý nghĩa sâu sắc các hoạt động Kỷ niệm 70 năm Ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi thi đua ái quốc. Tổ chức hiệu quả các hoạt động ủng hộ người nghèo, kịp thời thăm hỏi đồng bào bị thiên tai, Chương trình “Cả nước chung tay vì người nghèo” năm 2018 thành công tốt đẹp, góp phần tích cực cùng Đảng, Nhà nước chăm lo tốt hơn đời sống Nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội.
Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư năm nay đã có bước phát triển mới cả về bề rộng và chiều sâu, hơn 95% khu dân cư trong cả nước tổ chức Ngày Hội; nhiều các đồng chí lãnh đạo ở Trung ương và địa phương đã về dự, chung vui Ngày hội cùng nhân dân ở khắp mọi miền đất nước. Tôi thật sự xúc động khi được chứng kiến, hoà chung không khí vui tươi, cùng các đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước và bà con chung chóe rượu cần, cùng hát chung bài hát kết đoàn.
các hoạt động giám sát, phản biện xã hội tiếp tục từng bước triển khai đồng bộ, nền nếp, thực chất hơn. Việc lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân tiến bộ hơn, Báo cáo kiến nghị cử tri tại kỳ họp thứ 5, thứ 6 Quốc hội khóa XIV được dư luận nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao.
-Là cầu nối giữa nhân dân với Đảng, Nhà nước, là ngôi nhà chung của các tầng lớp xã hội, theo ông, MTTQ Việt Nam sẽ làm gì để không ngừng củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc?
Tôi cho rằng, việc đầu tiên là mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân tộc trên cơ sở tích cực phối hợp đồng bộ với cả hệ thống chính trị tham gia xây dựng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm thể chế hóa và cụ thể hóa các quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về chính sách đại đoàn kết toàn dân tộc. Đảm bảo hài hòa các lợi ích chung của các giai cấp, tầng lớp khác nhau trong xã hội như: lợi ích cá nhân và lợi ích tập thể; lợi ích gia đình và lợi ích xã hội; lợi ích giai cấp và lợi ích dân tộc; lợi ích quốc gia và lợi ích quốc tế... trên cơ sở lấy lợi ích xã hội, lợi ích tập thể đặt lên trên lợi ích cá nhân; tôn trọng và đề cao lợi ích cá nhân nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng, gắn lợi ích với trách nhiệm, nghĩa vụ của mỗi công dân.
 |
| Chủ tịch UBTW MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn thăm và tặng quà cho người nghèo tại Thái Nguyên nhân dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi. |
Đồng thời, tôn trọng những điểm khác biệt, không trái với lợi ích chung của quốc gia - dân tộc; phát huy những yếu tố tương đồng, quy tụ sức mạnh của các bộ phận cấu thành dân tộc bao gồm mọi người dân đang sinh sống ở trong nước và ở nước ngoài có nguồn gốc là người Việt Nam, không phân biệt là dân tộc thiểu số hay đa số, theo hoặc không theo tín ngưỡng, tôn giáo; không phân biệt giàu hay nghèo, nam hay nữ, già hay trẻ, nếu “Ai có tài, có đức, có sức, có lòng phụng sự Tổ quốc và phục vụ nhân dân thì ta đoàn kết với họ” nhằm mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, độc lập, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, vì “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Thứ hai, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc trên cơ sở phát huy dân chủ, giữ vững kỷ luật, kỷ cương trong đời sống xã hội trên tất cả các lĩnh vực nhằm xây dựng khối đại đoàn kết thực sự bền vững. Mặt trận và các tổ chức thành viên phải là “cầu nối” vững chắc giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân để nhân dân tin tưởng, chủ động phản ảnh, góp ý kiến, tham gia bàn bạc những vấn đề quan trọng của đất nước, bảo đảm tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân.
Mặt trận các cấp phải chủ động phối hợp với chính quyền giải quyết triệt để những vấn đề xã hội bức xúc chính đáng của nhân dân trên cơ sở tin dân và tôn trọng dân. Đồng thời tham gia xây dựng góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật để đảm bảo nhân dân thực sự làm chủ, được bày tỏ nguyện vọng của mình thông qua MTTQ và các đoàn thể nhân dân. Phát huy vai trò của nhân dân trong việc xây dựng Đảng, chính quyền vững mạnh, tạo sự đồng thuận xã hội.
Thứ ba, tăng cường vai trò giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận và các tổ chức đoàn thể trên cơ sở thực hiện tốt mối quan hệ phối hợp giám sát giữa kiểm tra, giám sát của Đảng, giám sát, kiểm tra, thanh tra, kiểm toán của Nhà nước và giám sát xã hội của Mặt trận và các tổ chức đoàn thể để tạo sự đồng thuận, nhất trí cao, ổn định xã hội, phát triển toàn diện và bền vững đất nước. Mặt trận Tổ quốc phải là chủ thể tích cực phát huy vai trò của báo chí và nhân dân trong tổ chức lấy ý kiến đóng góp cho các chủ trương, chính sách của Đảng và của cấp ủy, chính quyền các địa phương, nhất là những vấn đề hệ trọng, liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích chính đáng của quần chúng nhân dân.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tiếp tục làm tốt vai trò chủ trì hiệp thương, phân công, phối hợp các tổ chức thành viên trong thực hiện giám sát và phản biện xã hội; huy động tối đa các nhà khoa học, những chuyên gia đầu ngành liên quan đến từng lĩnh vực để lấy ý kiến phản biện, đóng góp ý kiến, bổ sung, sửa đổi các văn bản, hoàn thiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước cho phù hợp với quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân.
Thứ tư, phát huy vai trò của Mặt trận các cấp trong công tác phối hợp tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân tích cực tham gia đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí. Chống tham nhũng, lãng phí trong cán bộ, đảng viên trên cơ sở phải chịu sự giám sát chặt chẽ của nhân dân, phát huy vai trò gương mẫu của người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, tổ chức, đơn vị.
MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên cần tăng cường hiệu quả của công tác tuyên truyền để mọi tầng lớp nhân dân nhận thức rõ những âm mưu thâm độc của các thế lực thù địch đang lợi dụng những khuyết điểm, hạn chế của một bộ phận cán bộ, đảng viên ở một số địa phương, lợi dụng lòng yêu nước của một bộ phận quần chúng nhân dân để kích động, xuyên tạc, phá hoại sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân tộc.
Thứ năm, thông qua các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước để tập hợp nhân dân, động viên, tuyên truyền, vận động nhân dân đoàn kết, tương trợ giúp đỡ nhau, nỗ lực vươn lên để xây dựng gia đình hạnh phúc, khu dân cư sáng, xanh, sạch, đẹp; đó chính là góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Hoàn thiện các cơ chế, chính sách phát huy vai trò của nhân dân
- Thưa ông, một trong những điểm nổi bật và cũng là nhiệm vụ rất quan trọng của MTTQ Việt Nam là giám sát, phản biện xã hội. Trong thời gian tới, MTTQ Việt Nam sẽ làm gì để thực hiện tốt hơn nhiệm vụ trên?
Nghị quyết đại hội Đảng lần thứ XII khẳng định: “Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ và các đoàn thể nhân dân để tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện tốt dân chủ, giám sát, phản biện xã hội, tăng cường đồng thuận xã hội, tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối ngoại nhân dân, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc”.
Để nâng cao chất lượng công tác giám sát và phản biện xã hội, phát huy vai trò của của MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị- xã hội, cần phải thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu là:
Tiếp tục phát huy vai trò chủ thể, chủ động, tích cực làm tốt việc xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch giám sát, phản biện xã hội hằng năm; tuyên truyền, nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và nhân dân về công tác giám sát và phản biện xã hội. Làm tốt nhiệm vụ đề xuất thể chế qui định những nội dung cần giám sát, phản biện xã hội; hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa các lực lượng trong tổ chức thực hiện.
Bên cạnh đó, rà soát các quy định còn bất cập để đề xuất phương hướng nhiệm vụ công tác giám sát, phản biện xã hội trong tình hình mới. Tiếp tục đề xuất thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng về đại đoàn kết toàn dân tộc; phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”, mối quan hệ “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ”; hoàn thiện và thực hiện có hiệu quả các cơ chế, chính sách phát huy vai trò của nhân dân trong quyết định những vấn đề lớn của đất nước.
 |
| Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký UBTW MTTQ Việt Nam Hầu A Lềnh thăm và tặng quà cho người nghèo tại tỉnh Yên Bái. |
Hằng năm, bồi dưỡng, tập huấn sâu theo từng chuyên đề giám sát, phản biện xã hội. Kết hợp liên thông ba nhiệm vụ: giám sát, phản biện, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; tăng giám sát vụ việc qua giám sát giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, thực hiện ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân; công khai kết luận thanh tra, tính khách quan của các chỉ số hài lòng; cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh; vấn đề báo chí dư luận đang quan tâm, nhân dân đang bức xúc, góp phần phòng chống tham nhũng, lãng phí, ngăn chặn các biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến” “tự chuyển hóa”, tăng đồng thuận xã hội trong thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ.
Sự quan tâm của cấp ủy quyết định đến hiệu quả hoạt động giám sát, phản biện xã hội. Việc quan tâm của cấp ủy phải bằng những việc làm cụ thể: bố trí cán bộ có năng lực, trình độ, phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị cho Mặt trận và các tổ chức chính trị- xã hội để có đủ khả năng thực hiện công tác giám sát, phản biện xã hội. Định kỳ nghe và góp ý kiến vào báo cáo kết quả giám sát, chỉ đạo Ủy ban nhân dân, các cơ quan thực hiện các kiến nghị của Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội sau giám sát...
Tăng cường tổ chức Hội nghị đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy đảng, chính quyền với Nhân dân, tập trung góp ý vào việc lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền trong việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội, những vấn đề “nóng” mà nhân dân địa phương quan tâm.
Đối với chính quyền: có chương trình phối hợp cụ thể hằng năm với MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp. Tạo điều kiện để MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện chức năng giám sát, phản biện xã hội của mình. Hướng dẫn sử dụng kính phí, bảo đảm các điều kiện vật chất cho hoạt động giám sát, phản biện xã hội. Tiếp thu, trả lời kịp thời những kiến nghị của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội.
Ủy ban MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội tiếp các cấp tục nghiên cứu, xây dựng quy trình tập hợp ý kiến nhân dân, phát huy tốt nhất vai trò và trí tuệ của các vị ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam, các vị nhân sĩ, trí thức, các giới, dân tộc, tôn giáo, các nhà khoa học, các chuyên gia, người uy tín, đoàn viên, hội viên và sự ủng hộ của nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền.
- Trước thềm năm mới 2019, ông có nhắn nhủ gì đối với đồng bào chiến sỹ nhất là đội ngũ cán bộ Mặt trận các cấp?
Trong thời khắc chuyển giao năm cũ sang năm mới, điều đầu tiên tôi mong muốn là người người, nhà nhà yên vui, tràn đầy tình yêu thương hạnh phúc; gia đình nào cũng ấm no. Con cháu giành thời gian về sum họp gia đình, chăm lo cho cha mẹ, làm ấm áp thêm tình cảm gia đình, bạn bè, làng xóm, quê hương.
Tôi mong muốn và hy vọng toàn dân hãy đoàn kết, thống nhất chặt chẽ cùng Đảng, Nhà nước, vững chắc niềm tin vào Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, MTTQ Việt Nam, không có thế lực nào có thể lay chuyển được niềm tin bất diệt đó để xây dựng đất nước ngày một phồn vinh.
Nhân dịp này, tôi cũng xin trân trọng cảm ơn về sự quan tâm lãnh đạo của Đảng, sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan Nhà nước đã tạo điều kiện để MTTQ các cấp, các tổ chức thành viên của Mặt trận thực hiện ngày càng tốt hơn vai trò, vị trí của mình trong hệ thống chính trị và trong đời sống xã hội.
Tôi cũng xin gửi lời thăm hỏi thân thiết nhất tới các chiến sỹ nơi biên cương, hải đảo đang chắc tay súng bảo vệ vùng trời, vùng biển, bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc và gửi lời thăm hỏi tới gia đình nhiều cán bộ, chiến sỹ đang thầm lặng bảo vệ an ninh trật tự xã hội, mang lại sự bình yên cho mỗi người, mỗi nhà.
Tôi cũng gửi những tình cảm thân thiết tới kiều bào ta ở nước ngoài; xin chia sẻ cùng kiều bào nơi xa xôi, nhiều người đã lâu chưa có điều kiện về thăm người thân, nhất là trong dịp tết đến Xuân về.
Nhân dịp năm mới, tôi xin gửi tới các vị Ủy viên Ủy ban, các tổ chức thành viên, các Hội đồng tư vấn, Ban tư vấn và toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động cơ quan Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp và Ban công tác Mặt trận ở các khu dân cư trong cả nước lời chúc sức khoẻ, gia đình luôn hạnh phúc, an khang, thịnh vượng.
Tôi ghi nhận, đánh giá cao và trân trọng cảm ơn sự cố gắng, nỗ lực của các vị, các đồng chí trong năm qua. Ngay trong những ngày này, tôi đề nghị MTTQ các cấp, các tổ chức thành viên phối hợp với các cấp chính quyền rà soát, chăm lo Tết Nguyên đán Kỷ Hợi cho các gia đình có công với nước, hộ nghèo, những người hoàn cảnh khó khăn, hoạn nạn, người không có nơi nương tựa... được ấm lòng, có điều kiện đón Tết vui Xuân.
