Những sáng kiến ý nghĩa
Với sáng kiến “Ngày hội trứng”, cô Trần Thị Thanh Tú - Phó Hiệu trưởng Trường Mầm non Cát Linh đã làm nên những kì tích bất ngờ. Từ nguyên liệu đơn giản, gần gũi hàng ngày, cô Tú cùng đồng nghiệp đã mạnh dạn tổ chức “Ngày hội trứng” thu hút sự tham gia của gần 500 học sinh và phụ huynh Mầm non Cát Linh.
Trong ngày hội này, các bé từ 24 tháng đến 5 tuổi được trải nghiệm các công việc với quả trứng theo một quy trình liên hoàn. Các bé 24-36 tháng tuổi sẽ tham gia hoạt động bóc trứng. Trứng sau khi được bóc sẽ được các bé tự vận chuyển lên khối lớp 3-5 tuổi. Các bé khối lớp 3-5 tuổi sẽ thực hiện làm món ăn và trang trí món ăn từ trứng; hoạt động thí nghiệm (trứng hoa văn, trứng cao su…) và hoạt động tạo hình với trứng (trứng lăn nhũ, vẽ lên vỏ trứng, khảm trứng…). Tất cả các hoạt động này sẽ giúp trẻ có thêm nhiều kỹ năng thực hành trong cuộc sống, tham gia hoạt động tập thể một cách có trách nhiệm và gắn kết giữa các thành viên.
Trước sáng kiến này, TS. Nguyễn Tùng Lâm - Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục Hà Nội cho rằng: “Đối với trẻ mầm non việc học chủ yếu qua chơi, qua trải nghiệm rất hiệu quả, phù hợp với khoa học giáo dục hiện đại. Từ quả trứng, học sinh được trải nghiệm, sáng tạo ra nhiều thứ, trải nghiệm nhiều công đoạn phù hợp với từng lứa tuổi như: bóc trứng, làm và trang trí món ăn từ trứng, làm thí nghiệm với trứng, trình diễn thời trang, tạo hình… Vì vậy, tôi đánh giá cao sáng kiến này”.
Ở khối THCS, cô Nguyễn Thị Mai - Trường THCS Cầu Giấy và thầy Đàm Bạch Long, Trường THCS Thụy Phương được đánh giá cao bởi những đồ dùng tự chế dành cho học sinh. Không muốn học sinh mặc định môn Vật lý khô khan, khó nhằn, cô giáo Nguyễn Thị Mai đã nghiên cứu và thiết kế ra hệ thống phối hợp các máy cơ đơn giản, bộ thí nghiệm nghiên cứu lực điện từ, bộ thí nghiệm chưng cất nước… để phục vụ cho các bài học cụ thể. Điều đặc biệt, nguyên liệu của những sản phẩm này đều được tận dụng từ những đồ dùng cũ, đồ phế liệu và đồ có sẵn trong gia đình.
Bên cạnh đó, thông qua các phương pháp dạy học mới, cô cũng tạo cơ hội cho học sinh tự chế tạo ra các sản phẩm để khơi dậy tiềm năng sáng tạo của các em. Một loạt các sản phẩm như: kính tiềm vọng, ròng rọc vận chuyển nước từ tầng 2 lên tầng 3 của trường; nhạc cụ cùng các buổi biểu diễn âm nhạc; các sản phẩm trong dự án tác dụng của dòng điện... của học sinh đã cho thấy sự thành công của cô trong hành trình truyền lửa đam mê cho các em.
Và phía sau vẻ ngoài hiền khô, ăn nói mộc mạc, thầy Đàm Bạch Long đã gây bất ngờ với sản phẩm “Máy chiếu vật thể đa năng”. Thế nên, sau nhiều năm trăn trở nghiên cứu, gia công và cải tiến, chiếc máy này đã được dùng trong tất cả các trường Tiểu học và THCS quận Bắc Từ Liêm và nhiều trường khác. Đồ dùng này cũng đã mang lại cho thầy Long giải Nhì trong cuộc thi sáng tạo đồ dùng dạy học của ngành Giáo dục Hà Nội.
 |
| Thầy giáo Phạm Thế Mạnh, Trường THPT Yên Hòa: “Một khi lên lớp, cần bỏ lại tất cả những khó khăn ngoài cửa lớp” |
Truyền cảm hứng cho học sinh
Môn Văn từ lâu đã khiến học sinh căng thẳng, lo sợ và chán nản bởi nhiều cơn cớ: thầy cô giảng máy móc, chấm bài theo barem quá chặt… Và các em không thích học môn Văn ngày càng nhiều cũng là điều dễ hiểu. Chính bởi thế, cô giáo Phạm Thị Thu Hà, THCS Chu Văn An đã “lôi kéo” học sinh không quay lưng lại với môn Văn bằng việc xây dựng chương trình “Văn vui vẻ” theo format chương trình cùng tên của kênh VTV7 Đài Truyền hình Việt Nam.
Đồng thời, cô cũng là người khuyến khích và tập huấn cho học sinh tham gia chương trình này. Đến nay, học sinh của cô đã cởi mở hơn khi học Văn. “Học sinh cởi mở và thấy môn Văn đáng yêu hơn, với tôi, đó là hạnh phúc. Tôi không dám nhận mình là người có công khiến học trò của tôi trở nên yêu thích môn Văn. Tôi chỉ là người kích hoạt niềm đam mê của các em đối với môn Văn, từ đó, các em có nền tảng, tâm thế thoải mái nhất để tiếp nhận kiến thức của môn học này”, cô Hà bộc bạch.
Tương tự là cô giáo Nguyễn Kim Anh, Trường THPT Phan Huy Chú bởi những sự “yêu Văn” thật sự. Cô Kim Anh chia sẻ, cô muốn bằng trái tim và những hoạt động trải nghiệm thiết thực cô sẽ truyền thụ và lan tỏa tới các em học sinh của mình tình yêu văn chương. “Tôi mong các em yêu Văn bằng một tình cảm tự nhiên nhất, chân thành nhất, yêu bởi vì yêu. Với tôi, cái đích cuối cùng của việc dạy Văn - đó là dạy làm người”, cô Kim Anh chia sẻ.
Với suy nghĩ ấy, cô Kim Anh đã thành lập nhóm “Văn hóa đọc” và thường xuyên tổ chức cho học sinh cùng phụ huynh tham gia các chuyến hành trình dài về nguồn khắp các vùng miền của Tổ quốc. Thế nên, đi qua các chuyến hành trình, các em được hòa mình vào thực tế, được cảm nhận, thấu hiểu và tự nghiệm ra nhiều điều. Những bài thơ, bài văn cảm động do chính học sinh của cô sáng tác sau mỗi chuyến hành trình là một thành quả đầy sâu lắng cho hành trình nỗ lực, nhiệt huyết không biết mệt mỏi của cô.
Còn với thầy giáo Phạm Thế Mạnh, Trường THPT Yên Hòa, là một giáo viên dạy Toán nhưng thầy Mạnh lại cho thấy cả vai trò “chuyên gia tâm lý” của các em học sinh. “Một khi đã lên lớp, giáo viên cần bỏ lại chuyện cá nhân cũng như những cảm xúc riêng tư sang một bên và chỉ chú tâm vào lớp học. Vào lớp học, giáo viên cần quan sát, lắng nghe để xét đoán cảm xúc của các học trò, qua đó mới đưa ra cách thức giảng dạy phù hợp trong tiết học ngày hôm đó. Nếu học sinh đang ủ rũ thì nên có những hoạt động khởi đầu tiết học sôi nổi, có như vậy thì học sinh mới được kích thích những cảm xúc tích cực và từ đó thu nhận kiến thức dễ dàng hơn”, thầy Mạnh chia sẻ.
Không những thế, theo thầy Mạnh, nhà giáo cần chú trọng việc xây dựng phong thái, điều tiết cảm xúc, sự nhiệt tình, quan tâm đến học sinh. Bởi thực tế có không ít thầy cô có “thói quen” nâng cao quan điểm chuyên môn mà quên đi những cảm xúc của các em.
Với môn Sinh học, cô Dương Thu Hà, giáo viên Trường THPT Lê Lợi kể: “Năm học 2017 - 2018, tôi xây dựng thí điểm mô hình lớp học trải nghiệm thực tế với các chuyến đi học tập thực tế theo mô-đun học tích hợp kiến thức với trải nghiệm thực tế. Trong đó, chuyên đề dạy học qua trải nghiệm “Học sinh Thủ đô trồng hoa tulip gắn với hoạt động từ thiện”. Số tiền lãi thu được 4.750.000đ/lớp trong 1 tháng đã được học sinh trực tiếp đi từ thiện tại Thanh Sơn, Phú Thọ”.
Từ trái tim ấm áp và yêu nghề, sau thời gian trăn trở, cô Hà và nhóm học sinh đã phối hợp với các thầy cô giáo làng trẻ Hòa Bình tiến hành Dự án cộng đồng: “Thiết kế thiết bị PSE giúp cho trẻ mắc Hội chứng Down học đọc thông qua các chủ đề kỹ năng sống thiết yếu”. Cô Hà bày tỏ: “ Bởi bản thân tôi muốn hướng các em hiểu được giá trị thực sự của sự chia sẻ, đồng cảm với các hoàn cảnh khó khăn hơn mình. Bởi vậy, thay vì để các em xin tiền bố mẹ, tôi đã tổ chức dự án trồng hoa tulip để làm từ thiện. Các em được trực tiếp đưa tới mô hình vườn trồng hoa tulip, được nhận 1-2 cây hoa và tự tay trồng, chăm sóc cho tới khi có thành phẩm. Các con sẽ là người có trách nhiệm bán các thành phẩm này để tạo quỹ từ thiện”.
