| |
| Xây dựng nông thôn mới, hứa hẹn những mùa vàng bội thu. Ảnh minh họa |
Thành phố quyết tâm cao
Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM) theo quyết định 491/QĐ- TTg ngày 16/4/2009 của Thủ tướng Chính Phủ, ngay từ năm 2009, Hải Phòng đã thành lập Ban chỉ đạo xây dựng NTM từ thành phố đến cấp xã. Chương trình xây dựng NTM của Hải Phòng về cơ bản được chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn thứ nhất, hết năm 2011, toàn bộ 143 xã trên địa bàn sẽ hoàn thiện việc lập quy hoạch cho địa phương với các tiêu chí như quy mô đất xây dựng, đất phát triển nông nghiệp, mạng lưới công trình công cộng phục vụ sản xuất, đảm bảo vệ sinh môi trường... Giai đoạn thứ hai, triển khai thực hiện các tiêu chí còn lại của Bộ tiêu chí phát triển NTM.
Trong giai đoạn đến hết năm 2011, song song với việc triển khai thực hiện lập quy hoạch NTM, 8 trong tổng số 143 xã trên địa bàn được trọn thí điểm xây dựng mô hình NTM. Theo đó, các địa phương này sẽ thực hiện xây dựng NTM để đánh giá toàn bộ 19 tiêu chí trong Bộ tiêu chí, gồm các bước: lập quy hoạch, xây dựng cơ sở hạ tầng; phát triển kinh tế, thực hiện chuyển dịch cơ cấu cây trồng vật nuôi, nhằm đưa mức thu nhập bình quân đầu người trong xã tăng hơn 1,5 lần so với thu nhập của người nông dân trong khu vực; thực hiện các mục tiêu phổ cập giáo dục trung học, người dân được sử dụng nước sạch, chất thải, nước thải được thu gom và xử lý theo quy định… Trên cơ sở áp dụng thành công mô hình NTM tại các xã điểm, Hải Phòng sẽ nhân rộng ra các xã trên toàn thành phố.
Quyết tâm là thế nhưng có một thực tế, theo báo cáo của UBND TP.Hải Phòng, đến nay, mới chỉ có 6/8 xã được Hải Phòng đầu tư thực hiện thí điểm xây dựng NTM lập được quy hoạch, được cấp có thẩm quyền phê duyệt, hai xã còn lại mặc dù thực hiện cùng lúc các tiêu chí khác như giảm tỉ lệ hộ nghèo, nâng cao chất lượng giáo dục, chất lượng y tế cơ sở… nhưng các tiêu chí về quy hoạch vẫn chưa được xây dựng, chưa được thông qua.
Thiếu sự đồng thuận từ chính quyền cơ sở
Được biết, TP.Hải Phòng đã quyết định hỗ trợ cho mỗi địa phương 1,25 tỷ đồng để xây dựng NTM, trong đó dành 150 triệu đồng thuê tư vấn, lập quy hoach. Tuy nhiên, nhiều lãnh đạo xã phản ánh, chỉ riêng khoản chi lập quy hoạch, chính quyền địa phương đã phải chi tới 300 triệu đồng. Chưa hết, chính quyền nhiều xã còn phân vân, trong thời gian vừa qua, cơ sở hạ tầng nông thôn của Hải Phòng đã được đầu tư đáng kể, hầu hết các thôn, xã đã “nhựa hóa” đường giao thông; ‘bê tông” hóa hệ thống thủy lợi, nhà văn hóa, trạm trường được xây dựng theo mô hình Nhà nước và nhân dân cùng làm. Đến nay, nếu thực hiện xây dựng hạ tầng theo “chuẩn” mới, các hạng mục xây dựng này có nguy cơ bị lãng phí.
Chưa hết, một số địa phương còn “viện” lý do không thuê được tư vấn để lập quy hoạch NTM, nhiều địa phương còn phải dốc sức để lên phương án kiểm kê, thực hiện đền bù giải phóng mặt bằng cho các dự án phát triển các khu công nghiệp trên địa bàn. Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương còn nhiều biến động.
Theo đánh giá của UBND TP.Hải Phòng, do nhiều nguyên cho nên đến nay, Hải Phòng mới chỉ có 2/7 huyện lập biểu đánh giá hiện trạng nông thôn. Mới có gần 100 xã trên tổng số 143 xã của Hải Phòng triển khai công tác khảo sát, đáng giá hiện trạng để triển khai các bước lập quy hoạch NTM theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Theo ông Dương Anh Điền, Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, lãnh đạo nhiều địa phương chưa nhận thức đầy đủ ý nghĩa và tầm quan trọng của Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM; còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào cấp trên, chưa nghiên cứu sâu, kỹ lưỡng về nội dung, phương pháp tổ chức thực hiện Chương trình, khiến cho công tác xây dựng quy hoạch, đề án xây dựng NTM trên địa thực hiện rất chậm.
Xác định nông nghiệp, nông thôn có vị trí chiến lược trong sự nghiệp CNH- HĐH thành phố, một yêu tiên quyết cho công tác quy hoạch xây dựng NTM Hải Phòng, theo ông Dương Anh Điền là quy hoạch cần đặt trong mối quan hệ tổng thể, có định hướng phát triển hạ tầng KT – XH, quy hoạch kế hoạch sử dụng đất và quy hoạch phát triển sản xuất. Tuy nhiên, còn có một thực tế, trình độ cán bộ cấp xã còn thấp, chưa được đào tạo chuyên sâu về xây dựng NTM. Do vậy, theo đánh giá của nhiều lãnh đạo Hải Phòng, với một loạt các trở ngại khách quan kể trên, Hải Phòng khó đạt được mục tiêu đến cuối năm 2011, tất cả các xã trên địa bàn hoàn thành việc lập quy hoạch theo Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM.
Linh Nhâm – Phương Thanh