“Chưa có cơ sở để so sánh”?
UBND TP Hải Phòng cho biết, trước khi xây dựng đề án, Hải Phòng đã tham khảo mức thu phí tại các địa phương có cửa khẩu như: Quảng Trị, Tây Ninh, Lào Cai, Quảng Ninh (khu vực cửa khẩu biên giới đất liền) và căn cứ vào tình hình thực tế của DN để xây dựng mức phí. UBND TP đã đề xuất 2 phương án thu phí: Phương án 1: Container 20 feet: 250.000 đồng/cont; Container 40 feet: 500.000 đồng/cont; Phương án 2: Container 20 feet: 500.000 đồng/cont; Container 40 feet: 1.000.000 đồng/cont.
Sau khi lấy ý kiến góp ý của DN, cử tri đồng thời trên cơ sở đánh giá việc thu phí tác động đến DN, UBND TP Hải Phòng quyết định trình HĐND TP Phương án 1. Theo phương án này thì mức thu phí thấp hơn nhiều so với tỉnh Lào Cai (địa phương có cửa khẩu biên giới đất liền). Cụ thể, mức thu phí của TP Hải Phòng chỉ bằng 50% đối với container 20 feet và 62,5% đối với container 40 feet.
“Hải Phòng là địa phương đầu tiên trên cả nước thực hiện thu phí tại khu vực cửa khẩu cảng biển, vì vậy, chưa có cơ sở để so sánh mức thu phí của Hải Phòng với các địa phương khác …”, thông cáo báo chí của UBND TP Hải Phòng nêu.
“Không gây khó cho doanh nghiệp”
UBND TP Hải Phòng cũng cho rằng việc thu phí phù hợp với cam kết khi Việt Nam gia nhập WTO và Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 16/05/2016 của Chính phủ về hỗ trợ và phát triển DN (đã lựa chọn phương án 1 chỉ bằng 50% phương án 2 và thấp hơn so các tỉnh).
Báo cáo của Hải Phòng cũng cho rằng, trong quá trình xây dựng và thông qua Đề án thu phí, Hải Phòng đã tổ chức lây ý kiến DN, cụ thể: Từ ngày 10/10/2016, UBND TP Hải Phòng, Sở Tài chính, UBND quận Hải An đã tổ chức 6 cuộc họp với hàng trăm DN hoạt động trong các lĩnh vực kinh doanh cảng biển, xuất nhập khẩu hàng hóa, các hãng tàu, đại lý vận tải biển…; Toàn văn Đề án thu phí đã được đăng liên tiếp trên 3 số báo Hải Phòng; đồng thời trên báo An ninh Hải Phòng, Đài Phát thanh và Truyền hình Hải Phòng đã tổ chức tuyên truyền, thông tin về Đề án thu phí; Ngày 15/11/2016, HĐND TP đã tổ chức 99 cuộc tiếp xúc giữa đại biểu HĐND TP với người dân và các DN trong đó có báo cáo về Đề án thu phí…
Ngoài ra, TP còn tổ chức đối thoại với DN mỗi tháng một lần để giải quyết các kiến nghị và khó khăn của DN; tập trung xây dựng kết cấu hạ tầng kết nối các quốc lộ với các cảng biển, tạo thuận lợi cho các DN lưu thông hàng hóa xuất, nhập khẩu…
“Như vậy, UBND TP Hải Phòng đã căn cứ các quy định pháp luật về phí và lệ phí, nghiêm túc thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính; quá trình xây dựng, tổ chức lấy ý kiến góp ý Đề án, trình HĐND TP ban hành Nghị quyết và triển khai thực hiện Nghị quyết là đúng quy trình và quy định pháp luật…”, căn bản của UBND TP Hải Phòng nêu.
Thu phí chỉ mất 3 phút
UBND TP Hải Phòng cũng cho rằng, địa phương này đã chỉ đạo cơ quan thu phí tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho các DN nộp phí, không để ảnh hưởng đến lưu thông hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; tăng thêm lao động cho công tác thu phí; phục vụ công tác thu phí 24/24. “Hiện tại thời gian để giải quyết một bộ hồ sơ thu phí khoảng 3 phút, không để tình trạng ách tắc trong quá trình thu phí”, báo cáo nêu.
Về ý kiến cho rằng việc Hải Phòng thu phí hạ tầng cảng biển là bất ngờ, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của DN, UBND TP Hải Phòng cho rằng, Luật phí và lệ phí sau khi ban hành 13 tháng mới có hiệu lực vào ngày 01/01/2017. Luật Phí và Lệ phí, các văn bản hướng dẫn Luật cũng đã được công bố công khai trên cổng thông tin điện tử của Chính phủ, Bộ Tài chính và các phương tiện thông tin đại chúng. “TP Hải Phòng bắt đầu thực hiện thu phí từ ngày 03/1/2017 là đảm bảo đúng quy định của Luật; đồng thời, các DN đã có thời gian chuẩn bị để tính toán các chi phí kinh doanh phát sinh khi phải nộp phí”, văn bản nêu.
Tiếp thu ý kiến, kiến nghị của các hiệp hội, DN, UBND TP Hải Phòng cho biết, địa phương đang tập trung chỉ đạo xây dựng phần mềm quản lý thu phí, kết nối với các DN nhằm giảm tối đa thời gian thu, nộp phí và tiến tới thực hiện thu nộp phí điện tử. Mặt khác, TP cũng đang nỗ lực triển khai các dự án nâng cấp hệ thống hạ tầng giao thông, duy tu, bảo dưỡng công trình hạ tầng kỹ thuật xã hội, công trình dịch vụ và tiện ích công cộng khu vực cửa khẩu cảng biển Hải Phòng nhằm phục vụ các DN kinh doanh hàng hóa xuất nhập khẩu qua cảng, giảm thiểu tối đa việc ách tắc giao thông tại khu vực cảng biển.
Ý kiến của các Bộ, ngành TW về Nghị quyết 148/2016/NQ-HĐND
Ý kiến của các bộ đều cho rằng: HĐND TP Hải Phòng ban hành Nghị quyết 148/2016/NQ-HĐND là đúng thẩm quyền, phù hợp với quy định của Luật phí và Lệ phí; Cục Kiểm tra văn bản QPPL (Bộ Tư pháp) đã kiểm tra tính pháp lý và đến nay chưa thấy có quy định trái pháp luật trong Nghị quyết này.
Ngày 15/2/2017, Ủy ban Tài chính – Ngân sách Quốc hội đã có Công văn 340/UBTCNS14 khẳng định về cơ sở pháp lý, thẩm quyền, quy trình ban hành Nghị quyết 148/2016/NQ-HĐND của HĐND TP Hải Phòng là đúng quy định của Luật Phí và Lệ phí và Luật Ban hành văn bản QPPL.