Mới đây, TAND TP Đông Hà (tỉnh Quảng Trị) đã mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ vợ chồng ông Phan Chí Lộc (SN 1950) và vợ Nguyễn Thị Hòa (SN 1959; trú tại khu phố 3, phường 1, TP Đông Hà) khởi kiện VKSND tỉnh Quảng Trị yêu cầu bồi thường thiệt hại theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước vì bị khởi tố, truy tố oan sai trong vụ án “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra hơn 10 năm trước, trong đó ông Lộc bị bắt tạm giam 368 ngày. Công an tỉnh Quảng Trị là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Theo hồ sơ vụ án, năm 2006, ông Lộc sang Australia thăm con trai đang du học và gặp Dương Thị Minh Phụng. Nghe Phụng giới thiệu mình là Nguyễn Thị Hương đang làm việc tại Bộ Di trú Australia và có thể lo liệu giúp người Việt sang định cư tại Australia nên ông Lộc đã nhờ Phụng giúp gia đình ông có thể định cư tại đây.
Sau khi thỏa thuận, ông Lộc đã chuyển cho Nguyễn Thị Yến Nhi (người thân của Phụng; trú tại quận 4, TP Hồ Chí Minh) 22.000 đôla Australia và 2.800 đôla Mỹ để Phụng lo các thủ tục.
Tiếp đó, dưới sự hướng dẫn của Phụng, vợ chồng ông Lộc đã nhận giúp hồ sơ và tiền của người thân cùng người dân ở các tỉnh thành khác để làm thủ tục đi Australia, rồi chuyển cho Nhi và Phụng 7,5 tỷ đồng. Trong tổng số tiền đã chuyển trên, có hơn 1 tỷ đồng là tiền của vợ chồng ông Lộc đứng ra vay mượn giúp cho người thân. Thế nhưng, khi đã nhận được 7,5 tỷ đồng tiếp theo do ông Lộc chuyển, Phụng và Nhi đều biệt tích.
Năm 2007, nhà chức trách Quảng Trị khởi tố vợ chồng ông Lộc về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và bắt tạm giam ông Lộc 368 ngày, còn bà Hòa do sức khỏe yếu nên được tại ngoại.
Sau 4 phiên tòa xét xử, vào năm 2013, TAND Tối cao đã quyết định giám đốc thẩm, tuyên hủy án điều tra lại.
Đến tháng 1/2016, do hết thời hạn điều tra mà vẫn không đủ cơ sở chứng minh vợ chồng ông Lộc phạm tội, hai đối tượng Phụng và Nhi vẫn bặt vô âm tín, nên cơ quan CSĐT đã ra quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với vợ chồng ông Lộc.
Ngày 29/6/2017, VKSND tỉnh Quảng Trị đã tổ chức buổi xin lỗi, cải chính công khai đối với vợ chồng ông Lộc vì đã áp dụng pháp luật thiếu chính xác, dẫn đến việc ban hành các văn bản quyết định khởi tố, bắt giam, truy tố không đủ căn cứ pháp luật theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.
Trước khi bị kết án oan, vợ chồng ông Lộc có 3 lô quầy kinh doanh hàng điện tử tại chợ Đông Hà và sở hữu căn nhà 3 tầng trên đường Nguyễn Huệ, TP Đông Hà. Do vướng lao lý, ngôi nhà 3 tầng của vợ chồng ông bị kê biên rồi phát mãi để trả nợ ngân hàng dù chưa qua xét xử, công việc làm ăn bị đình trệ, con trai đang du học ở Australia và con gái học đại học ở Hà Nội đều phải nghỉ học. Vợ ông do lo lắng bị suy thận ngày càng nặng, gia đình phải đi ở thuê trong căn nhà cấp bốn cũ nát.
Tại phiên tòa, ông Lộc đòi bồi thường 30 tỷ đồng, tuy nhiên đại diện VKSND tỉnh Quảng Trị chỉ chấp thuận một số khoản bồi thường, tổng cộng là gần 1,7 tỷ đồng.
Kết thúc phiên tòa, HĐXX của TAND TP Đông Hà chấp thuận các khoản đòi bồi thường tổn thất tinh thần, sức khỏe, một phần thu nhập bị mất, tiền thuê luật sư…; bác bỏ khoản bồi thường ngôi nhà mặt tiền do đây là giao dịch dân sự trong hợp đồng tín dụng và tiền chu cấp cho hai con đi học; buộc VKSND tỉnh Quảng Trị bồi thường cho vợ chồng ông Lộc số tiền 1,4 tỷ đồng.
