86% người gây bạo lực gia đình là nam giới
Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu băn khoăn về việc còn tính hình thức trong triển khai hoạt động bình đẳng giới; nhiều vụ bạo lực, xâm hại tình dục đối với phụ nữ và trẻ em gái có diễn biến phức tạp, chưa được xử lý kịp thời… Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi nhấn mạnh, theo Báo cáo Khoảng cách giới toàn cầu, Việt Nam liên tục tụt hạng (từ 65/144 năm 2016 xuống 77/149 năm 2018). Ông Lợi cho rằng đây là vấn đề có tính chất trầm kha, cần có sự chuyển biến nhận thức theo đúng tinh thần, quan điểm của Đảng mới có thể giải quyết.
Một số đại biểu cho rằng việc chỉ số xếp hạng về bình đẳng giới của Việt Nam bị tụt hạng cho thấy, sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền một số địa phương, bộ, ngành (nhất là người đứng đầu) còn chưa thực chất, chưa thật sự sát sao và chưa dành nguồn lực thỏa đáng cho công tác này. Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Đặng Thuần Phong, mặc dù đến năm 2020 là hết thời gian thực hiện nhưng đến nay vẫn còn một số bộ, ngành, địa phương chưa có kế hoạch, chương trình hành động về mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới. Điều này cho thấy thái độ quan tâm ở các bộ, ngành, địa phương về bình đẳng giới chưa tốt. Ngoài ra, đội ngũ cán bộ làm công tác giới cũng chưa đạt yêu cầu.
Đại biểu Nguyễn Văn Sơn (tỉnh Hà Tĩnh) cho rằng, các cơ quan, đơn vị cần thay đổi cách nhìn, cách tiếp cận về vấn đề bình đẳng giới. “Đừng nghĩ bình đẳng giới là quyền mà phải là nguồn lực để phát triển”, ông Sơn nhấn mạnh và đề nghị hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về bình đẳng giới. Các bộ, ngành khi soạn văn bản pháp luật phải đưa nội dung bình đẳng giới, đảm bảo tính cụ thể, hiệu quả khi thực hiện. Các đại biểu cũng đề nghị cần có những giải pháp mạnh mẽ hơn nhằm từng bước giảm dần khoảng cách giới trong lĩnh vực chính trị.
Nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân
Cũng tại phiên họp, các đại biểu đã cho ý kiến về Báo cáo kết quả 10 năm thực hiện Nghị quyết số 18/2008/QH12 của Quốc hội về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật xã hội hóa để nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân. Theo báo cáo của Bộ Y tế, trong 10 năm qua, ngân sách nhà nước chi cho y tế năm sau cao năm trước, tổng chi ngân sách cho y tế từ 40.181 tỷ đồng năm 2009 tăng lên 101.920 tỷ đồng năm 2018. Tỷ trọng chi y tế từ ngân sách nhà nước đạt khoảng 7,2%, nếu không tính trái phiếu Chính phủ đạt khoảng 6,5-6,6%. Ngân sách nhà nước đã được ưu tiên cho đầu tư phát triển, các lĩnh vực, các vùng, khu vực khó thu hút được nguồn lực xã hội hóa.
Về thực hiện chính sách tự chủ tại các cơ sở y tế, đến nay, 100% số đơn vị đã được giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm theo quy định tại Nghị định 43, Nghị định 16, Nghị định 85. Số đơn vị tự bảo đảm chi thường xuyên và đầu tư, chi thường xuyên ngày càng tăng, với 240 đơn vị. Mức độ tự bảo đảm của các đơn vị tự bảo đảm một phần chi thường xuyên ngày càng cao, nhiều đơn vị ở mức 80-90%. Số đơn vị do ngân sách nhà nước bảo đảm toàn bộ ngày càng giảm. Đến nay đã có 100% số xã có trạm y tế, đã hoàn thành việc liên thông hệ thống phần mềm công nghệ thông tin giữa cơ quan bảo hiểm xã hội với gần 99% cơ sở khám chữa bệnh trong cả nước từ năm 2017.
Tại phiên họp, cho rằng việc thực hiện Nghị quyết số 18 của Quốc hội đã được những kết quả tích cực, tuy nhiên, một số đại biểu cho rằng hệ thống các văn bản pháp luật còn chưa đồng bộ; việc tổ chức sắp xếp lại, hoàn thiện các cơ sở y tế công lập do các Bộ quản lý còn chậm. Việc giao tự chủ cho các đơn vị ở nhiều địa phương còn chưa đúng quy định. Từ thực tế này các đại biểu đề nghị Quốc hội tiếp tục tăng chi ngân sách cho công tác y tế - dân số, dành tối thiểu 30% ngân sách y tế cho y tế dự phòng; hoàn thiện hệ thống văn bản pháp lý về xây dựng cơ chế tự chủ của các đơn vị đảm bảo tính chặt chẽ và khả thi…
Trình bày Báo cáo bổ sung việc thực hiện mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2018 và 6 tháng đầu năm 2019 tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Nguyễn Thị Hà cho biết, tính đến tháng 6/2019, có 8 chỉ tiêu thống kê về bình đẳng giới đã tiệm cận đạt, đạt và vượt so với yêu cầu của Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011 – 2020.
Cùng với đó, có 2 chỉ tiêu tuy vẫn chưa đạt nhưng có tiến bộ mới là tỷ lệ Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có lãnh đạo chủ chốt là nữ đạt 47%, trong đó lần đầu tiên có nữ Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà, tính đến tháng 4/2019, có 14/128 nữ Phó Bí thư, 8/63 Chủ tịch HĐND cấp tỉnh, 31 nữ Phó Chủ tịch HĐND cấp tỉnh; 18 nữ Phó Chủ tịch UBND cấp tỉnh và đến nay có 7/63 nữ Bí thư Tỉnh uỷ.
100% số nạn nhân bị mua bán trở về thông qua trao trả và được giải cứu, số nạn nhân bị mua bán tự trở về được phát hiện, được hưởng các dịch vụ hỗ trợ và tái hòa nhập cộng đồng. Tính đến tháng 12/2018, số người gây bạo lực gia đình được phát hiện trên toàn quốc là 9.763 người, trong đó nam giới chiếm 86%.
Các biện pháp xử lý được áp dụng hiện nay gồm, góp ý phê bình trong cộng đồng dân cư với 6.850 người (chiếm 70%); áp dụng biện pháp cấm tiếp xúc với 170 người (chiếm 1,7%); áp dụng biện pháp giáo dục tại xã phường, thị trấn là 774 người (chiếm 8%); xử phạt hành chính là 785 người (chiếm 8%); xử lý hình sự (phạt tù) là 215 người (chiếm 2,2%).