Phát biểu khai mạc, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm cho biết, việc tổ chức Phiên họp toàn thể lần thứ 6 để triển khai các nội dung phục vụ cho Kỳ họp thứ 5, Quốc hội (QH) khóa XV và xem xét, cho ý kiến một số nội dung quan trọng khác liên quan đến công tác dân tộc theo sự phân công của QH, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH).
Thời gian qua, Hội đồng Dân tộc đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, đoàn kết, khẩn trương tập trung, triển khai, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ công tác theo kế hoạch quý I và cả năm 2023, đặc biệt là các nội dung chuẩn bị cho kỳ họp của UBTVQH và Kỳ họp thứ 5 sắp tới. Công tác chỉ đạo, điều hành của Thường trực Hội đồng Dân tộc tiếp tục được chú trọng, gắn với triển khai các giải pháp trong Đề án đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng Dân tộc.
Nội dung phục vụ các phiên họp của UBTVQH, nhất là trong góp ý, phối hợp thẩm tra các dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết ngày càng được chuẩn bị bài bản, chất lượng, kỹ lưỡng. Việc tăng cường công tác phối hợp với các cơ quan có liên quan cũng được chú trọng ngay từ đầu năm. Thường trực Hội đồng Dân tộc đã làm việc với Ủy ban Dân tộc để trao đổi, thảo luận, tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc, đề ra các giải pháp cho các nhiệm vụ trong lĩnh vực dân tộc có liên quan đến hai cơ quan.
Chỉ đạo Phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực QH Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm, đề ra và triển khai nhiều chủ trương, chính sách dân tộc, góp phần tạo sự ổn định, phát triển, nâng cao mọi mặt đời sống vật chất và tinh thần cho đồng bào các dân tộc. Đặc biệt, vừa qua Bộ Chính trị đã ban hành các Nghị quyết về phát triển các vùng trong cả nước, trong đó đều đề cập đến yêu cầu về phát triển kinh tế, xã hội của đồng bào các dân tộc thiểu số. Vì vậy, Phó Chủ tịch Thường trực QH đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận làm rõ kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (ĐBDTTS&MN) trong năm 2022 và 3 tháng đầu năm 2023.
Trong đó, chú trọng đánh giá thêm về tình hình an ninh, trật tự, bảo vệ biên giới, an ninh, quốc phòng vùng Tây Nam Bộ; xác định rõ những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế; những khó khăn, thách thức; trên cơ sở đó thảo luận xác định rõ các nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung trong năm 2023, nghiên cứu có kiến nghị cụ thể các giải pháp, cơ chế, chính sách để thực hiện phát triển kinh tế, bảo đảm quốc phòng, an ninh - trật tự, an sinh xã hội, đặc biệt thực hiện có hiệu quả các chính sách dân tộc trên địa bàn vùng ĐBDTTS&MN.
Sau Phiên họp toàn thể này, Hội đồng Dân tộc sẽ tổ chức hai Hội thảo chuyên đề để phục vụ xây dựng Báo cáo tham gia thẩm tra Luật Đất đai (sửa đổi) và Luật Hợp tác xã (sửa đổi). Đây là hai dự án Luật có tác động lớn đến đời sống kinh tế - xã hội của ĐBDTTS&MN. Do vậy, trong quá trình thảo luận, khi cho ý kiến các dự án Luật, Phó Chủ tịch Thường trực QH đề nghị cần tập trung đi thẳng vào các vấn đề thực tiễn đặt ra, tính đặc thù của ĐBDTTS để tham gia thẩm tra, góp ý, cùng xây dựng hoàn thiện dự thảo Luật có chất lượng, thực chất để trình ra QH.
Về hoạt động giám sát của Hội đồng Dân tộc, Phó Chủ tịch Thường trực QH nêu rõ, phạm vi giám sát chuyên đề việc triển khai thực hiện các nghị quyết của QH về 3 Chương trình mục tiêu quốc gia lần này rất rộng, liên quan nhiều đối tượng, nhất là ĐBDTTS khu vực miền núi, hộ nghèo, khó khăn trên cả nước. Phó Chủ tịch Thường trực QH đề nghị đại biểu tập trung thảo luận làm rõ kết quả hoạt động của Đoàn giám sát, tình hình xây dựng, hoàn thiện báo cáo của Chính phủ, bộ, ngành, địa phương. Qua đó, xác định những tồn tại, hạn chế, vướng mắc, khó khăn ở giai đoạn hiện nay và thảo luận các biện pháp đảm bảo thực hiện tốt các nhiệm vụ.
Phiên họp đã được nghe đại diện các cơ quan chức năng báo cáo kết quả thực hiện chính sách dân tộc năm 2022 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2023; kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng ĐBDTTS&MN giai đoạn 2021 - 2030; thông tin về tình hình an ninh, trật tự vùng Tây Nam Bộ; công tác bảo vệ biên giới, tình hình an ninh quốc phòng vùng Tây Nam Bộ; báo cáo kết quả triển khai về giám sát tối cao của QH về 3 Chương trình mục tiêu Quốc gia; báo cáo kết quả giám sát việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác dân tộc năm 2022… Đồng thời, các đại biểu đã tham gia trao đổi, thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội, việc thực hiện chính sách dân tộc và công tác giám sát...
Về Báo cáo kết quả giám sát việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác dân tộc năm 2022 theo Nghị quyết số 560/NQ-UBTVQH15 ngày 22/7/2022 của UBTVQH, Phó Chủ tịch Thường trực QH đề nghị Thường trực Hội đồng Dân tộc báo cáo các đại biểu đầy đủ để nghiên cứu, tham gia ý kiến về việc triển khai hoạt động giám sát, kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và đề xuất, nhất là kiến nghị QH, UBTVQH, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan, cá nhân có liên quan.