Ngày 2/5, Thông tư 03/2012/TT-NHNN về vay ngoại tệ của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ có hiệu lực. Theo văn bản này, ngân hàng chỉ cho vay USD nếu DN chứng minh có đủ nguồn thu ngoại tệ từ hoạt động sản xuất, kinh doanh để trả nợ. Các DN không có hoặc không đủ nguồn thu ngoại tệ chỉ được phép vay khi có văn bản chính thức của NHNN với từng trường hợp cụ thể.
Hầu hết các chuyên gia đều cho rằng siết cho vay ngoại tệ là hoàn toàn đúng. Tuy nhiên, ngay sau khi NHNN có văn bản thu hẹp đối tượng cho vay ngoại tệ thì hai tuần gần đây, các ngân hàng cho biết DN đi vay ngoại tệ nhiều hơn trước đó.
Một số DN cho hay họ lo lắng sắp tới khó vay được USD nên phải tranh thủ vay ngay lúc này. Một lãnh đạo ngân hàng cho hay, hầu hết DN có nhu cầu vay USD trong thời gian này đều được cho vay. Ngoài lý do chạy đua với quy định siết vay ngoại tệ, nhiều DN muốn vay USD vì lãi suất USD chỉ 5%-7% trong khi lãi suất VND là 16%-18%. Khoảng cách chênh lệch lãi suất giữa VND/USD rất cao, vì thế DN vay USD có lợi hơn vay VND.
Bàn về quy định siết cho vay ngoại tệ, TS Nguyễn Đức Thành, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách - Trường ĐH Kinh tế (ĐH Quốc gia Hà Nội) cho rằng, đối tượng được phép vay USD là DN xuất khẩu hoặc xuất-nhập khẩu.
Nhưng những DN này thường có sẵn nguồn ngoại tệ, thậm chí họ không cần vay USD ở ngân hàng nhưng vẫn có nguồn ngoại tệ cân đối cho hoạt động sản xuất. Vì vậy, khó khăn lớn nhất ở đây là nhóm DN chỉ nhập khẩu mà không xuất khẩu. Họ thật sự có nhu cầu vay USD để phục vụ sản xuất, kinh doanh nhưng sản phẩm làm ra chỉ bán trong nước nên không chứng minh được là có ngoại tệ để trả.
Giám đốc một chi nhánh Vietcombank cho hay, tính đến thời điểm này, DN có quyền đi vay nếu họ đáp ứng đủ các quy định trong Thông tư 07/2011/TT-NHNN ngày 24/3/2011. Ông này cũng khuyến cáo, dù hiện tượng một số DN tranh thủ đi vay trước khi ngân hàng áp dụng Thông tư 03 là có, nhưng DN nên cẩn trọng, bởi thời hạn cho vay USD thường không quá dài, tối đa chỉ 6-9 tháng, do đó doanh nghiệp cần phải có sự chuẩn bị để thực hiện quy định này.
Hồng Vân