'Hồi kết có hậu' của Quỹ 1MDB

(PLO) -Đây là nhận xét của giới chuyên môn sau khi Bộ Tài chính Malaysia thông báo (30-3) với Hạ viện, Quỹ đầu tư nhà nước Malaysia (1MDB) đã thanh toán hết các khoản vay ngân hàng và nợ ngắn hạn. 
 
Thủ tướng Malaysia Najib Razak
Thủ tướng Malaysia Najib Razak

Theo đó, Quỹ 1MDB đã thu 10,97 tỷ ringgit (khoảng 2,48 tỷ USD) tiền mặt trong 2 năm (2015 và 2016) thông qua việc bán các tài sản của Công ty Edra Global Energy Sdn Bhd, bán cổ phiếu tại Công ty Bandar Malaysia Sdn Bhd và bán đất tại dự án Tun Razak Exchange. Bộ Tài chính cũng khẳng định, Quỹ 1MDB không sở hữu thêm tài sản mới nào trong nước cũng như ở nước ngoài trong 2 năm kể trên. 

Động thái này diễn ra sau khi Thủ tướng Malaysia Najib Razak khẳng định, không có bộ trưởng nào từ chức để tránh dính líu tới bê bối tại Quỹ 1MDB. 1 năm trước (tháng 4-2016), Thứ trưởng Bộ Tài chính Malaysia Johari Abdul Ghani được chỉ định đứng đầu ủy ban Budiman để tạm thời quản lý Quỹ 1MDB sau khi ban lãnh đạo quỹ này đồng loạt từ chức.

Theo giới truyền thông, Thủ tướng Najib Razak thành lập Quỹ 1MDB năm 2009, ngay sau khi nhậm chức, với mục tiêu phát triển hạ tầng quốc gia bằng vốn vay từ phát hành trái phiếu nhà nước. Nhưng mấy năm qua, Quỹ 1MDB luôn là tâm điểm của các cuộc điều tra liên quan tới rửa tiền tại một số quốc gia như Thụy Sĩ, Singapore, Australia và Mỹ. Bộ Tư pháp Mỹ cáo buộc Quỹ 1MDB đã thụt két với tổng số tiền hơn 3,5 tỉ USD.

Gần 1 năm trước (tháng 7-2016), Bộ Tư pháp Mỹ yêu cầu tòa án nước này tịch biên số tài sản trị giá hơn 1 tỉ USD do thân tín của Thủ tướng Najib Razak biển thủ từ Quỹ 1MDB và chuyển vào Mỹ. 

Tờ The Straits Times từng dẫn lời một số quan chức Malaysia cho biết, 3 lô đất lớn gồm 2 lô ở ngoại ô thủ đô Kuala Lumpur và 1 lô nằm trên hòn đảo thuộc bang Penang, đã được chuyển giao cho Công ty Primid Pertama và Công ty Aroma Teraju của Bộ Tài chính.

Tờ The Wall Street Journal từng dẫn nguồn tin từ cơ quan điều tra Malaysia cho biết, tài khoản cá nhân của Thủ tướng Najib Razak đã nhận 5 khoản tiền có liên quan tới Quỹ 1MDB, với tổng trị giá gần 700 triệu USD. Ông Najib Razak thừa nhận số tiền kể trên do một nhà hảo tâm Trung Đông tài trợ vì mục đích chính trị, không liên quan tới Quỹ 1MDB, và phủ nhận mọi cáo buộc.

Quỹ đầu tư nhà nước Malaysia (1MDB)
Quỹ đầu tư nhà nước Malaysia (1MDB)

Trong khi đó, cựu Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad chính thức thành lập đảng mới và kêu gọi thống nhất các đảng đối lập để lật đổ ông Najib Razak, bởi đã khiến đất nước chìm trong bê bối với Quỹ 1MDB, cùng khoản nợ hơn 12 tỉ USD. 

Theo giới truyền thông, Ngân hàng trung ương Singapore (cơ quan quản lý tiền tệ Singapore - MAS) vừa công bố xử lý một loạt cá nhân vốn là cựu quan chức tại các ngân hàng bị MAS phát hiện có dính líu đến hoạt động rửa tiền của Quỹ 1MDB.

Theo đó, cấm từ 15 năm đến trọn đời đối với 3 cá nhân bị điều tra bởi Cục các vấn đề thương mại (CAD) về các vấn đề liên quan đến Quỹ 1MDB, bao gồm 1 cựu quản lý chi nhánh Singapore của Ngân hàng tư nhân Falcon có trụ sở tại Thụy Sĩ và 2 cựu nhân viên của Ngân hàng BSI (Thụy Sĩ).

3 người kể trên còn bị cấm tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp quản lý và đóng vai trò giám đốc hoặc trở thành cổ đông của bất kỳ công ty nào có giấy phép dịch vụ thị trường vốn theo quy định của Singapore. 

Trước đó, MAS từng rút giấy phép hoạt động của 2 ngân hàng Thụy Sĩ là BSI và Falcon, phạt gần 13 triệu USD và phong tỏa một số lượng lớn tài khoản ngân hàng của Quỹ 1MDB. MAS cũng từng phạt 2 ngân hàng Standard Chartered và Coutts (khoảng 5 triệu USD) do vi phạm quy định về chống rửa tiền trong giao dịch liên quan đến Quỹ 1MDB.

Cơ quan chức năng Singapore cũng đã phong tỏa tài sản của doanh nhân Malaysia Low Taek Jho, nhưng không cáo buộc tội danh nào đối với nhân vật này, cho dù ông liên quan đến Quỹ 1MDB. Ông Low Taek Jho được cho là người có mối quan hệ thân cận với Thủ tướng Najib Razak và giúp thành lập Quỹ 1MDB.

Trong khi đó, Cảnh sát Australia cũng đang làm việc với các cơ quan hành pháp quốc tế để điều tra những công ty liên kết với Quỹ 1MDB, nhưng lại từ chối bình luận chi tiết về vấn đề này.