Hôm nay (22/4), tại Hà Nội, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (UBTƯ MTTQ) Việt Nam đã tổ chức Hội nghị phản biện đối với dự thảo Luật Giáo dục (sửa đổi). Dự thảo Luật này đã được Quốc hội cho ý kiến tại 2 kỳ họp vừa qua và dự kiến được xem xét, thông qua tại kỳ họp vào tháng 5 tới đây.
Có thể nói, đây là dự thảo được các đại biểu Quốc hội và nhân dân đặc biệt quan tâm. Bởi vậy, tại hội nghị, các đại biểu đã góp ý thẳng thắn về một số dung của dự thảo Luật này, trong đó có vấn đề nóng bỏng mà dư luận đang bức xúc, đó là gian lận thi cử...
Cần thiết phải quy định việc ngăn chặn gian lận thi cử
Theo ông Vũ Hào Quang, Ủy viên Hội đồng tư vấn Khoa học, Giáo dục và Môi trường (UBTW MTTQ Việt Nam), Luật sửa đổi lần này cần tạo được chuyển biến tích cực cho nền giáo dục. Đối với những vụ gian lận thi cử vừa qua đã để lại những hậu quả không nhỏ, nhưng khi viện dẫn những văn bản pháp luật thì cơ quan chức năng lại lúng túng, khó khăn trong xử lý.
Chính vì vậy, Luật cần thiết phải đề cập, quy định việc ngăn chặn gian lận thi cử trong thời đại 4.0. Bên cạnh đó theo ông Quang, Luật chưa làm rõ mối quan hệ gia đình - nhà trường, trong khi để nâng cao chất lượng giáo dục, đây là mối quan hệ rất cần được đề cao. Gia đình - nhà trường phải phối hợp để giáo dục, dạy dỗ học sinh.
Luật cần quan tâm đến việc chống bạo lực học đường, bảo vệ được thân thể, danh dự, nhân phẩm của thầy cô, học sinh...Lấy dẫn chứng việc học sinh Việt Nam ra nước ngoài học ngày càng đông, ông Quang đề nghị làm rõ việc này là do nền giáo dục trong nước gây thất vọng cho học sinh hay vì nguyên dân nào khác nữa.
Cùng quan điểm, TS.Nguyễn Viết Chức, Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Văn hóa - Xã hội (UBTƯ MTTQ Việt Nam) đề nghị các vấn đề trong Luật Giáo dục sửa đổi phải được quy định rõ ràng. Đơn cử như tiêu chuẩn và quyền hạn của cán bộ quản lý giáo dục đến đâu.
“Thực tế gian lận thi cử mấy hôm nay rất đau lòng, cho thấy Luật phải ghi rõ cán bộ quản lý giáo dục quyền được làm gì, trách nhiệm đến đâu, tiêu chuẩn, tiêu chí nào để làm cán bộ quản lý giáo dục? Không thể chấp nhận hàng loạt cán bộ quản lý giáo dục lại trực tiếp tham gia vào việc gian lận thi cử như ở Hòa Bình, Sơn La, Hà Giang”, TS. Nguyễn Viết Chức nói.
Cùng với đó, để có cơ sở bảo vệ nhà giáo, theo ông Chức, tiêu chuẩn giáo viên phải được quy rõ trong Luật. Không thể để tình trạng như hiện nay, giáo viên phải “chạy” các loại chứng chỉ, văn bằng, giáo viên đi dạy nhưng cứ nơm nớp vì bị trượt viên chức.
Quang cảnh hội nghị. |
“Đó là những việc cần làm ngay chứ không chỉ chăm chăm lo viết sách giáo khoa, bởi quan trọng nhất là giáo viên chứ không phải sách giáo khoa. Sách hay đến mấy mà giáo viên không đáp ứng yêu cầu cũng không có hiệu quả”, TS. Nguyễn Viết Chức nêu quan điểm và cho rằng, hệ thống giáo dục phổ thông 12 năm là bất cập, trẻ em bây giờ phát triển tốt hơn cả về thể chất, trí tuệ, do đó nên rút còn 11 năm.
Phải được tự chủ tuyển dụng giáo viên
Cho rằng thực hiện nhiều bộ sách giáo khoa rất dễ lộn xộn, lúng túng trong lựa chọn bộ sách nào để học, chưa kể việc gây lãng phí về ngân sách, tạo gánh nặng cho gia đình và học sinh, ông Đỗ Duy Thường, Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Dân chủ - Pháp luật kiến nghị nên có một bộ sách giáo khoa phổ thông quốc gia. Bên cạnh đó cần phải thực hiện bằng được giảm tải, không để nặng về kiến thức hàn lâm như hiện nay.
Đánh giá cao dự thảo Luật lần này có nhiều sửa đổi tích cực, hợp lý hơn trước, nhưng theo Hiệu trưởng Trường Marie Curie, Hà Nội Nguyễn Xuân Khang, dự thảo Luật vẫn chưa thể hiện rõ tính đặc thù của lĩnh vực giáo dục. Ông Khang đề nghị giáo dục phải được tự chủ về nhân sự và tài chính. Theo đó, ngành giáo dục phải được tự chủ tuyển dụng giáo viên, không qua ngành nội vụ như hiện nay, tương tự như công an, quân đội được tự chủ tuyển dụng. Tự chủ về tài chính nghĩa là ngân sách đầu tư thẳng cho giáo dục, không phụ thuộc Bộ Tài chính.
Ngoài những nội dung trên, nhiều ý kiến khác cũng cho rằng, Luật cần bao quát nhiều vấn đề đang là nỗi bức xúc hiện nay của xã hội như thực phẩm bẩn vào trường học, bạo lực học đường với thầy cô và học sinh... Giải quyết vấn đề này, dự thảo Luật phải có những quy định cụ thể để điều chỉnh. Nếu không có chế tài xử lý những vấn đề này thì tình trạng bức xúc trong giáo dục không thể giải quyết được. Đặc biệt, Luật cần xử nghiêm những trường hợp lợi dụng chức vụ quyền hạn để nâng điểm, nâng hạnh kiểm như thời gian vừa qua.