Kiểm soát, ngăn chặn hàng giả để bảo vệ doanh nghiệp và người tiêu dùng

Ngày 15/12, Tạp chí Hải quan tổ chức tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Tìm giải pháp chống hàng lậu, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ, bảo vệ doanh nghiệp và người tiêu dùng”.

Tọa đàm có sự tham gia của các diễn giả: Phó Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia Đặng Văn Dũng; Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) Nguyễn Hùng Anh; Phó Cục trưởng Cục Nghiệp vụ (Tổng cục Quản lý thị trường) Nguyễn Đức Lê; Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao Vũ Kim Hạnh.

Tham dự tọa đàm còn có đông đảo doanh nghiệp, các nhà tài trợ, đại diện các báo, đài và bạn đọc.

Chưa truy tận gốc được nhiều đường dây buôn lậu, hàng giả

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Tổng Biên tập Tạp chí Hải quan Vũ Thị Ánh Hồng cho biết, mặc dù thời gian qua, các lực lượng chức năng gồm: Hải quan, Quản lý thị trường, Công an, Bộ đội Biên phòng… đã chủ động kiểm soát tình hình, phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm nhưng trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID-19 và thủ đoạn ngày càng tinh vi của các đối tượng, công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dự báo sẽ còn gặp nhiều khó khăn.

Đặc biệt, thời điểm cuối năm, Tết Nguyên đán cận kề, cùng với nhu cầu tiêu dùng của người dân tăng cao, dự báo tình hình buôn lậu, hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ có chiều hướng gia tăng trên tất cả các tuyến, lĩnh vực, địa bàn.

Vì vậy, ngày 2/12 vừa qua, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh, Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia Chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia) đã ký ban hành Kế hoạch 119/KH-BCĐ389 về cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022.

Nhằm tạo diễn đàn để các lực lượng chức năng, doanh nghiệp trao đổi về thực trạng hàng lậu, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ và các biện pháp kiểm soát, ngăn chặn nhằm bảo vệ doanh nghiệp làm ăn chân chính, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Tạp chí Hải quan tổ chức tọa đàm trực tuyến với chủ đề: “Tìm giải pháp chống hàng lậu, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ, bảo vệ doanh nghiệp và người tiêu dùng”.

Tọa đàm này cũng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, cùng toàn ngành Hải quan và các lực lượng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả cụ thể hóa thực hiện Kế hoạch 119 của Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia về cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022.

Thông qua cuộc tọa đàm này, những giải pháp, kiến nghị các cấp, các ngành tiếp tục quan tâm chỉ đạo để công tác chống buôn lậu, chống hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ được hiệu quả cao hơn, nhằm bảo vệ doanh nghiệp, người tiêu dùng, nhất là trong tình hình khó khăn vì dịch bệnh như hiện nay.

Tại tọa đàm, Phó Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia Đặng Văn Dũng nêu thực trạng hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, vi phạm sở hữu trí tuệ và hàng giả, cũng như những khó khăn, tồn tại của công tác chống buôn lậu, chống hàng giả, hàng nhái, hàng vi sở hữu trí tuệ của các lực lượng chức năng thời gian qua. Ông nhận định, việc xử lý hàng giả, hàng nhái mới chỉ xử lý người bày bán, người vận chuyển, số vụ truy tận gốc chưa nhiều nên tới đây cần truy đúng đối tượng cầm đầu để triệt phá đường dây.

Ông Đặng Văn Dũng cũng đưa ra nhiều gợi ý để gắn kết các lực lượng có chức quản lý nhà nước, cùng phối hợp nhịp nhàng, hiệu quả và với cả doanh nghiệp, người tiêu dùng vào cuộc chống hàng lậu, hàng giả.

Đặc biệt cần triển khai tốt các biện pháp mà Nghị quyết 41 đã yêu cầu như thường xuyên tuyên truyền phổ biến pháp luật để nâng cao nhận thức của người dân, cán bộ, công chức, doanh nghiệp về quyền và lợi ích của mình trong công tác này; đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, đáp ứng phân khúc thị trường; ổn định cuộc sống của người dân, nhất là khu vực biên giới để không tham gia tiếp tay cho buôn lậu, vận chuyển hàng giả.

Đại diện cho cơ quan quản lý nhà nước, kiểm soát tại các cửa khẩu, biên giới, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu Nguyễn Hùng Anh cho hay, trong năm 2021, hàng hóa vi phạm sở hữu trí tuệ, buôn lậu, gian lận thương mại không có chiều hướng giảm, nhất là các mặt hàng có ảnh hưởng đến người tiêu dùng như găng tay y tế, thiết bị y tế phòng chống dịch, thuốc lá, các hàng tiêu dùng thời trang…

Nhận diện các thủ đoạn, hành vi vi phạm sở hữu trí tuệ, buôn lậu…, ông Hùng Anh chia sẻ kế hoạch hành động mà ngành Hải quan đã và sẽ triển khai trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, đặc biệt là hàng hóa xuất nhập khẩu vi phạm sở hữu trí tuệ... như thực hiện điều tra, nghiên cứu, nắm tình hình, rà soát dữ liệu trên các chương trình nghiệp vụ để sàng lọc đối tượng, lập kế hoạch đấu tranh, bắt giữ. .

Cảnh báo hành vi vi phạm xuất xứ hàng hóa

Bên cạnh đó, thông qua việc chia sẻ những vụ việc điển hình được cơ quan Hải quan phát hiện, bắt giữ trong thời gian qua, ông Nguyễn Hùng Anh đưa ra các cảnh báo về những thủ đoạn gian lận, giả mạo xuất xứ. Những bất cập về chính sách cũng được cơ quan Hải quan chia sẻ.

Trên thực tế thời gian qua, khi kiểm tra hàng hóa xuất nhập khẩu, cơ quan Hải quan phát hiện trên bao bì nhãn mác hàng hóa thể hiện “Made in China” nhưng bên trong lại là “Made in Vietnam”…, nhưng hành vi này của doanh nghiệp chưa được quy định tại Nghị định 128/2020/NĐ-CP của Chính phủ nên cơ quan Hải quan không thể xử phạt được vi phạm.

Tại Tọa đàm, ông Nguyễn Hùng Anh nêu những vấn đề liên quan đến quy định của pháp luật đối với các hành vi vi phạm về xuất xứ hàng hóa và khuyến nghị cho doanh nghiệp để bảo vệ thương hiệu, uy tín của mình cũng như bảo vệ uy tín cho hàng Việt Nam nói chung khi vào thị trường thế giới.

Tại thị trường nội địa, hoạt động sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái cũng đang diễn ra hết sức phức tạp. Chia sẻ về thực trạng này, Phó Cục trưởng Cục Nghiệp vụ Nguyễn Đức Lê đưa ra nhiều thông tin liên quan đến thực trạng này cũng như kế hoạch kiểm soát của lực lượng Quản lý thị trường trong tình hình hiện nay. Ông Nguyễn Đức Lê cũng đưa ra các khuyến cáo đối với người tiêu dùng để tránh mua phải hàng gian, hàng giả, bảo vệ quyền lợi của mình.

Với vai trò là Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, bà Vũ Kim Hạnh chia sẻ những thông tin về những thiệt hại mà các DN làm ăn chân chính đã phải gánh chịu trong vấn nạn này. Bà Hạnh cũng nêu những kiến nghị, đề xuất về quy định pháp luật, công tác chống buôn lậu, chống hàng giả, hàng nhái, vi phạm sở hữu trí tuệ để bảo vệ doanh nghiệp, bảo vệ người tiêu dùng.

Tuy nhiên, thời gian qua có tình trạng một số doanh nghiệp khi phát hiện sản phẩm hàng hóa của mình bị làm giả, làm nhái, vi phạm sở hữu trí tuệ, nhưng doanh nghiệp lại “ngại” không tố giác, hoặc thờ ơ hợp tác với các cơ quan chức năng trong đấu tranh ngăn chặn, do lo ngại nếu “làm to chuyện” thì người tiêu dùng nghi ngờ hoặc quay lưng với hàng hóa của doanh nghiệp mình.

Ở góc độ của Hội Bảo vệ quyền lợi của các doanh nghiệp, bà Vũ Kim Hạnh khuyến nghị cộng đồng doanh nghiệp cùng vào cuộc, chung tay nâng cao hiệu quả của công tác chống hàng lậu, hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ bảo vệ chính doanh nghiệp và người tiêu dùng…