Vi phạm giảm sâu, tai nạn “hạ nhiệt”
Kể từ khi Nghị định 168/2024/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, tình hình giao thông tại Việt Nam đã có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần tạo nên những điểm sáng trong bức tranh giao thông.
Theo Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an, từ ngày 1/1 đến 14/3, lực lượng cảnh sát giao thông trên toàn quốc đã phát hiện và xử lý hơn 587.000 trường hợp vi phạm trật tự, an toàn giao thông. Đáng chú ý, số vụ vi phạm nồng độ cồn giảm mạnh nhất với 121.861 trường hợp bị xử lý, giảm 115.468 trường hợp (48,7%) so với cùng kỳ. Vi phạm tốc độ cũng giảm đáng kể với 138.725 trường hợp, thấp hơn 74.919 trường hợp (35,1%) so với cùng kỳ năm trước.
Song song với việc giảm mạnh các vi phạm, tình hình tai nạn giao thông cũng có xu hướng “hạ nhiệt”, khi số vụ tai nạn giảm đáng kể trên cả ba tiêu chí so với cùng kỳ năm trước và giai đoạn trước liền kề. Trong 2,5 tháng qua, cả nước ghi nhận 3.535 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm 1.933 người thiệt mạng và 2.436 người bị thương. So với cùng kỳ năm 2024, số vụ tai nạn giảm 1.635 vụ (-31,62%), số người chết giảm 290 người (-13,05%) và số người bị thương giảm 1.621 người (-39,96%).
Đánh giá về kết quả này, đại diện Cục Cảnh sát giao thông cho rằng, sự quyết liệt trong thực thi Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và Nghị định 168/2024/NĐ-CP đã góp phần thay đổi cục diện giao thông. Bằng cách tác động mạnh tới ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông, từ đó thay đổi căn bản nhận thức, hành vi, giúp dần hình thành thói quen chấp hành luật lệ, hướng tới một văn hóa giao thông an toàn, văn minh hơn, đặc biệt tại các đô thị lớn.
Ngăn chặn “ma men” gây nỗi đau
Trong số những kết quả đạt được, sự sụt giảm mạnh mẽ của vi phạm nồng độ cồn là một trong những chuyển biến nhận được nhiều sự quan tâm từ người dân, bởi nồng độ cồn một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tai nạn giao thông. Có thể khẳng định, đây là thành quả xứng đáng sau nhiều năm cơ quan quản lý nhà nước kiên trì xây dựng và ban hành các quy định nghiêm ngặt về việc cấm sử dụng rượu, bia khi lái xe.
Tuy nhiên, đáng lo ngại là các vụ tai nạn nghiêm trọng liên quan đến nồng độ cồn vẫn tiếp tục diễn ra, những vụ tai nạn này không chỉ gây ra những hậu quả đau lòng về tính mạng, sức khỏe của những người gặp tai nạn, mà còn để lại những hệ lụy hết sức nặng nề đối với gia đình các nạn nhân cũng như toàn xã hội.
Trao đổi với truyền thông mới đây, ông Lê Kim Thành, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia cho biết, từ các nghiên cứu trong nước và quốc tế, số liệu điều tra nguyên nhân tai nạn đều chỉ ra 2 trong số các nguyên nhân phổ biến gây ra tai nạn giao thông đó là nồng độ cồn và tốc độ. Trong những năm qua, Việt Nam đã kiên trì xây dựng, ban hành các quy định về cấm sử dụng rượu, bia khi lái xe, đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Các chuyên đề kiểm tra, các chiến dịch trong các đợt cao điểm, lễ, Tết… của các lực lượng chức năng góp phần thay đổi nhận thức và hình thành văn hóa giao thông. Tuy nhiên, một cuộc khảo sát gần đây cho thấy 78% người dân đồng tình với việc siết chặt kiểm tra nồng độ cồn, nhưng vẫn có khoảng 22% cho rằng “uống một chút không sao”.
Điều này cho thấy, bên cạnh xử phạt, chúng ta cần tiếp tục đẩy mạnh truyền thông để thay đổi nhận thức một cách bền vững. Bên cạnh việc kiên quyết xử lý nghiêm minh, không có ngoại lệ đối với các hành vi lái xe sau khi uống rượu, bia nhằm bảo đảm an toàn cho tất cả những người tham gia giao thông, cơ quan chức năng cũng cần kiên trì và đẩy mạnh công tác tuyên truyền để kéo giảm hành vi vi phạm nồng độ cồn. Thông điệp “Đã uống rượu, bia - Không lái xe!” phải trở thành lời cảnh tỉnh mạnh mẽ, nhắc nhở mọi người về cái giá đắt phải trả chỉ vì một ly bia hay rượu khi lái xe: “Chỉ một lượng nhỏ rượu, bia cũng có thể làm suy giảm khả năng lái xe và dẫn đến hậu quả nghiêm trọng”.
