Nỗi niềm “ông lớn”…
Mặc dù gặp nhiều khó khăn do chính sách thuế nhập khẩu xăng dầu, biến động tỷ giá, biến động giá dầu thô và sản phẩm; nhưng năm 2016 là một năm “được mùa” của BSR khi sản lượng sản xuất vượt 117,16% so với kế hoạch được giao (khoảng 6,84 triệu tấn), sản lượng tiêu thụ vượt 116,47% so với kế hoạch năm (khoảng 6,8 triệu tấn), doanh thu đạt 72.516 tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước ước đạt 11.986 tỷ đồng (tương đương khoảng 0,5 tỷ USD). Riêng kế hoạch sản lượng: đến 21 giờ 00 ngày 09/11/2016 , BSR đã hoàn thành 100% chỉ tiêu sản lượng sản xuất về đích sớm hơn so với kế hoạch 52 ngày. Đặc biệt, trong năm 2016, BSR đã dành 25,5 tỷ đồng cho công tác an sinh xã hội. nâng số tìền dành cho công tác này lên 230 tỷ đồng từ khi hoạt động đến nay.
“Có được những kết quả đó là nhờ Chính phủ đã tháo gỡ kịp thời cho BSR từ ngày 3/9/2016…”- Ông Trần Ngọc Nguyên, Tổng Giám đốc BSR nhấn mạnh.
Cái mốc 3/9/2016 được cả Tổng giám đốc Trần Ngọc Nguyên và Chủ tịch HĐTV Nguyễn Hoài Giang nhắc đến với một cảm xúc đặc biệt.
Ông Giang nhớ lại thời điểm sản phẩm sản xuất ra không tiêu thụ được, tồn kho lên tới 150%, gửi kho ngoài không ai nhận vì giá bán không thể cạnh tranh được với xăng dầu nhập khẩu do thuế nhập khẩu xăng dầu về 0% trong khi BSR sản xuất trong nước vẫn phải chịu thuế cao hơn 5- 10%.
“Hiện Việt Nam đã ký 14 hiệp định thương mại tự do. Về thị trường, khi các mặt hàng nhập khẩu thuế về 0% thì ảnh hưởng trực tiếp đến DN trong nước sản xuất cùng mặt hàng đó. Chúng tôi không quan tâm lộ trình giảm thuế như thế nào, miễn mặt hàng nào giảm thuế thì BSR có mặt hàng đó cũng được giảm thuế đúng thời điểm đó.”- Chủ tịch Nguyễn Hoài Giang giãi bày.
Ông cũng cho biết, đây là vấn đề BSR đã tiên liệu trước khi hội nhập và liên tục trong 2 năm, BSR đã có khoảng 20 văn bản gửi các cơ quan chức năng từ trung ương đến địa phương đề nghị xem xét cơ chế cho BSR. “Chúng tôi không xin ưu đãi, chỉ xin được cạnh tranh bình đẳng với các DN khác…”- Ông Giang bày tỏ…
Thế rồi “nút thắt” cũng được tháo gỡ sau khi báo chí lên tiếng. Đoàn công tác của Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội do Phó Chủ nhiệm Đinh Trịnh Hải dẫn đầu đã có buổi làm việc với BSR và về thuế và thu nộp ngân sách. Đích thân Thủ tướng Chính Phủ Nguyễn Xuân Phúc cìng đoàn công tác đã về BSR để lắng nghe, tháo gỡ. “Tôi còn nhớ hôm đó là thứ Ba, kết thúc buổi làm việc Thủ tướng nói thứ Sáu sẽ có cuộc họp tháo gỡ cho BSR. Bọn tôi không dám tin. Không ngờ thứ Sáu chũng tôi được triệu tập ra họp với thường trực Chính phủ để giải quyết cơ chế cho BSR…”- Chủ tịch HHĐTV Nguyễn Hoài Giang xúc động.
Niềm vui vỡ òa khi ngày 3/9/2016, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 1725/ QĐ-TTg về sửa đổi một số cơ chế tài chính của BSR. “Quyết định 1725 của Chính phủ đã tháo gỡ thu điều tiết của BSR, tạo điều kiện để Công ty cạnh tranh sòng phẳng với hàng nhập khẩu quốc tế từ 1/1/2017. Đây cũng là điều kiện, cơ hội để BSR có thể tự chủ động, nâng cao năng lực cạnh tranh, cắt giảm chi phí dẫn đến cắt giảm giá thành sản phẩm…”- Tổng Giám đốc Trần Ngọc Nguyên chia sẻ…
Ông Nguyên cũng cho biết, ngay sau “nút thắt” về thuế được tháo gỡ, các DN kinh doanh xăng dầu đã quay lại mua hàng của BSR do lợi thế của xăng dầu sản xuất trong nước khi về mặt bằng thuế bằng nhau. “Đó chính là nguyên nhân năm 2016 này BSR tăng thêm 1 triệu tấn sản phẩm, tăng doanh thu, tăng nộp ngân sách. Cả DN và nhà nước đều có lợi…”- Ông Nguyên khẳng định.
Cạnh tranh- Yếu tố sống còn!
Câu chuyện BSR “kêu” về thuế không phải ai cũng tường tận và không phải không có dư luận về việc “ông lớn” nhà nước “xin” ưu đãi thuế.
“Bỏ thuế cho BSR hoặc thuế bẳng thuế nhập khẩu là đảm bảo sự công bằng cho sản phẩm sản xuất trong nước. Đây không phải ưu đãi mà các nước trên thế giới đều như vậy để đảm bảo bình đẳng trong hội nhập…”- Chủ tịch Nguyễn Hoài Giang khẳng định.
Trong câu chuyện với chúng tôi, cụm từ “tối ưu hóa” được cả Chủ tịch và Tổng giám đốc BSR nhắc đến cũng nhiều không kém mốc “3/9”.
Theo Chủ tịch Nguyễn Hoài Giang, để tối ưu hoá có những hạng mục mất 5, 10 thậm chí 20 năm. Nhà máy lọc dầu (NMLD) là nhà máy công trình công nghiệp phức tạp hàng đầu thế giới, chỉ sau nhà máy điện hạt nhân, do vậy BSR đã có lộ trình chu đáo từng bước một..
“Cách đây 6 năm chúng tôi đã xác định NMLD Dung Quất không phải là nhà máy duy nhất. Có nhà máy số 1 rồi sẽ có số 2, số 3… Vì vậy chúng tôi xác định cần mở cửa cạnh tranh sòng phẳng. Con đường sống còn duy nhất là gia tang cạnh tranh và không dựa vào sự ban phát, ưu đãi. Không phải ngẫu nhiên BSR đạt hiệu quả. Trong hàng trăm hạng mục, chúng tôi tiết kiệm hàng trăm triệu USD về năng lượng, quản lý phí, hàng tồn kho, ngày càng tối ưu hoá…”- Chủ tịch Nguyễn Hoài Giang chia sẻ.
Năm 2016, trong bối cảnh khó khăn, BSR đã vận hành Nhà máy liên tục, ổn định ở công suất trung bình 105% công suất thiết kế. BSR tiếp tục hoàn thiện và áp dụng các hệ thống quản lý nhằm tăng cường hơn nữa công tác vận hành an toàn NMLD. Đến hết năm 2016, BSR đã tích lũy được hơn 9,5 triệu giờ công an toàn.
Đăc biệt, trong năm 2016, BSR đã tiết giảm được 633,08 tỷ đồng từ nâng cao được hiệu quả chế biến, sản xuất, tiết giảm các chi phí sản xuất kinh doanh, vượt kế hoạch tiết kiệm cả năm 43%. Tính chung, từ khi hoạt động đến nay, BSR đã tiết kiệm trên 5.000 tỷ đồng.
Đến nay, BSR đã đào tạo được đội ngũ chuyên gia trình độ không thua kém chuyên gia nước ngoài, có khả năng làm chủ công nghệ. Trong năm 2016, BSR đã tổ chức thực hiện 52.357 lượt bảo dưỡng phòng ngừa và 8.500 lượt sửa chữa cho khoảng 67.000 thiết bị có trên Hệ thống quản lý bảo trì bằng máy tính (CMMS) bằng chính những chuyên gia, cán bộ của mình.
Theo kế hoạch, trong năm 2017, BSR sẽ tiến hành bảo dường tổng thể lần 3, và theo Tổng giám đốc Nguyễn Ngọc Nguyên, trong lần bảo dường này, BSR đăt mục tiêu đảm bảo tối đa hóa việc tự chủ trong quá trình thực hiện công tác bảo dưỡng sửa chữa, giảm thiểu việc sử dụng các dịch vụ kỹ thuật bên ngoài, để tiết giảm chi phí; Nghiên cứu, phấn đấu rút ngắn thời gian tiến hành bảo dưỡng tổng thể lần 3 nhằm mục tiêu tăng hiệu suất hoạt động của Nhà máy, tạo ra hiệu quả cao nhất;
“Vừa rồi, sau Quyết định 1725/QĐ-TTg cho phép sản phẩm của BSR cạnh tranh bình đặng với sản phẩm nhập khẩu, BSR vận hành an toàn ổn định với 105- 107% công suất thiết kế. Kế hoạch sau bảo dưỡng tổng thể lần thứ 3, khả năng BSR cải hoán nhỏ, công suất có thể nâng lên 120%. Khi công suất tăng, doanh thu sẽ tăng và nộp ngân sách nhiều hơn...”- Ông Nguyên chia sẻ.
Năm 2017 được dự báo sẽ là một năm vừa khó khăn, lại vừa thuận lợi đối với BSR khi DN này sẽ phải đối diện với việc xuất hiện thêm một đối thủ cạnh tranh mới là NMLD Nghi Sơn với công suất gấp rưỡi NMLD Dung Quất. Trao đổi với PLVN, Tổng giám đốc Trần Ngọc Nguyên tự tin cho rằng, với lợi thế về kinh nghiệm 6 năm vận hành, con người được đào tạo cơ bản đã làm chủ công nghệ, có thể tự bảo dưỡng, đặc biệt BSR dã triển khai các chương trình tiết kiệm năng lượng, nhà máy khấu hao trước, lại có bạn hàng…, nên BSR hoàn toàn có lợi thế cạnh tranh của DN đi trước. Tuy nhiên, hiện BSR mới đáp ứng khoảng 40 % nhu cầu xăng dầu trong nước, còn 60% vẫn phải nhập khẩu, với việc NMLD Nghi Sơn đi vào hoạt động, công suất của 2 nhà máy đáp ứng khoảng trên 90% nhu cầu trong nước nên tương lai BSR phải hướng đấn xuất khẩu.
“Cạnh tranh sẽ là tất yếu. Nhưng cạnh tranh gì cũng dựa trên giá thị trường. Việc của BSR bây giờ là nâng cao năng lực quản trị để giảm giá thành. Giá thành trước đây của BSR là 12 triển đồng/ tấn sản phẩm, vừa rồi giảm 20%, chỉ còn 10 triệu đồng/tấn sản phẩm. Với việc NMLD Nghi Sơn đi vào hoạt động sẽ là động lực để chúng tôi tiếp tục hạ giá thành…”- Tổng giám đốc Trần Ngoc Nguyên khẳng định.
Ngoài việc triển khai bảo dưỡng tổng thể, tiếp tục triển khai dự án nâng cấp mở rộng NMLD Dung Quất theo đúng kế hoạch, năm 2017, một nhiệm vụ quan trọng đối với tập thể CB- CNV BSR là thực hiện tái cơ cấu DN theo định hướng chỉ đạo của Tập đoàn, trong đó bao gồm việc hoàn chỉnh mô hình quản lý BSR phù hợp và tiến tới triển khai áp dụng trong quý I/ 2017; thúc đẩy quyết liệt trong triển khai các bước để cổ phần hóa BSR theo chỉ đạo của cấp thẩm quyền và tiến độ đề ra; hoàn thiện tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư chiến lược một cách cụ thể...
“Đây là thách thức lớn song cũng là cơ hội để BSR cạnh tranh phát triển hơn nữa trong một môi trường cạnh tranh bình đẳng...”- Lãnh đạo BRS khẳng định.
******
*Tính chung từ khi hoạt động (năm 2009) đến nay, sản lượng sản xuất của BSR đã 42.211 nghìn tấn, sản lượng kinh doanh đạt 44.088 nghìn tấn, chiếm 42% nhu cầu xăn dầu cả nước; Doanh thu đạt 797.119 tỷ đồng, tương đương 36 tỷ USD; Nộp ngân sách 135.265 tỷ đồng, tương đương 3 tỷ USD, cao gấp đôi so với tổng mức đầu tư Nhà máy (khoảng 3 tỷ USD);
Trong 7 năm hoạt động, BSR đã thực hiện 130 sáng kiến, làm lợi cho Nhà nước 128,9 triệu USD (gần 3.000 tỷ đồng); có 596 cải tiến Kaizen, làm lợi 1,85 triệu USD và thực hiện 33 đề tài, nghiên cứu khoa học khác…
Các mục tiêu chính của BSR trong năm 2017 là sản xuất đạt trên 5,13 triệu tấn sản phẩm các loại; doanh thu đạt trên 62 nghìn tỷ đồng; nộp ngân sách trên 7,1 nghòn tỷ đồng; hoàn thành tốt tất cả những chỉ tiêu SXKD năm 2017.
