Tình hình phức tạp, thủ đoạn ngày càng tinh vi
Theo Cục Điều tra chống buôn lậu, thời gian vừa qua tình hình mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng ma túy, đặc biệt là ma túy tổng hợp diễn biến và tiềm ẩn nhiều phức tạp. Theo đó, lượng ma túy tổng hợp bị bắt giữ trên toàn quốc và trên các tuyến biên giới, địa bàn trọng điểm liên tục tăng.
Phương thức, thủ đoạn của tội phạm ma túy ngày càng tinh vi, liều lĩnh, gây nhiều khó khăn cho các lực lượng chức năng trong công tác đấu tranh, đặc biệt là thủ đoạn cất giấu, vận chuyển, tuyển người vận chuyển, thông tin liên lạc, cách thức mua bán, giao nhận.
Cụ thể, trên tuyến biên giới Việt - Trung, nguồn ma túy tổng hợp chủ yếu ở dạng tinh thể (ma túy đá) từ Trung Quốc đi qua biên giới các tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Lào Cai, Lai Châu, Hà Giang để tiêu thụ ở Việt Nam và vận chuyển đi các nước thứ ba.
Các đối tượng lợi dụng chính sách mua bán, trao đổi của cư dân biên giới, lợi dụng các loại hình xuất nhập khẩu như: quá cảnh, mượn đường, tạm nhập tái xuất, chuyển khẩu để cất giấu hoặc thuê người cất giấu ma túy trong người, hành lý xách tay, phương tiện vận chuyển xuất nhập cảnh qua biên giới đường bộ.
Tuyến biên giới Việt - Lào là tuyến đường vận chuyển ma túy tự nhiên (thuốc phiện, cần sa) ngắn nhất từ khu tam giác vàng về Việt Nam qua các tỉnh Điện Biên, Lai Châu, Sơn La, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình và đưa sang nước thứ ba tiêu thụ. Để qua mắt các lực lượng chức năng, tội phạm ma túy thường cất giấu ma túy trong hàng hóa hoặc lén lút băng rừng vận chuyển qua các đường mòn, lối mở hai bên biên giới, hoặc lợi dụng các loại hình xuất nhập khẩu hàng hóa với các phương thức, thủ đoạn như: khai báo sai tên hàng, số lượng, chủng loại hàng hóa; lợi dụng các doanh nghiệp được ưu tiên để trà trộn, cất giấu các loại ma túy và tiền chất ma túy vào hàng hóa xuất nhập khẩu; trong người và phương tiện xuất nhập cảnh; hoặc gia công cất giấu giữa các cạnh, vách thùng đựng hàng hóa và các loại hành lý xách tay như: va-li, ba lô, túi xách v.v...
Những thủ đoạn tinh vi khác của tội phạm ma túy vận chuyển qua tuyến hàng không, bưu điện, chuyển phát nhanh cũng đã xuất hiện nhiều trong những năm gần đây. Chỉ tính riêng trong 6 tháng đầu năm 2016, ngành Hải quan đã phát hiện được 11 vụ cất giấu ma túy trong các lô hàng quà biếu nhập khẩu, xuất khẩu dưới dạng túi nhôm ép kín, xà bông bánh hoặc hàng hóa được khai báo là quần áo, bao da,... Đặc biệt, các sân bay quốc tế có chuyến bay khởi hành từ Trung Quốc có nguy cơ vận chuyến ma túy đá rất cao.
Tuyến đường biển cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ vận chuyển ma túy trái phép. Theo đó, các đối tượng lợi dụng tàu, thuyền, thuyền viên hoạt động trên các phương tiện xuất nhập cảnh ở vùng biển Móng Cái (Quảng Ninh), Hải Phòng và thành phố Hồ Chí Minh để vận chuyển ma túy.
Theo ông Nguyễn Đức Long – Đội trưởng Đội Kiểm soát chống buôn lậu ma túy khu vực miền Bắc (Cục Điều tra Chống buôn lậu), không những các đối tượng sử dụng các phương thức, thủ đoạn tinh vi để vận chuyển trái phép ma túy, các đối tượng ngày càng liều lĩnh hơn, hầu hết sử dụng vũ khí nóng sẵn sàng đối đầu với lực lượng chức năng khi bị phát hiện. Điều này khiến công tác phòng, chống buôn lậu ma túy và tiền chất qua biên giới gặp không ít khó khăn, nguy hiểm.
Lô ma túy đá “khủng” lên đến 15,8kg được ngụy trang, cất giấu trong 1 container hàng tạp hóa (Cửa khẩu Xa Mát, Tây Ninh). |
Triệt phá hàng loạt đường dây buôn ma túy
Trước tình hình đó, Đội Kiểm soát chống buôn lậu ma túy khu vực miền Bắc (Đội 5) đã tham mưu cho Cục Điều tra chống buôn lậu xây dựng kế hoạch kiểm soát hải quan, tham gia xây dựng hệ thống thông tin tình báo hải quan; xây dựng biên bản hướng dẫn Luật Tố tụng Hình sự và Luật Điều tra hình sự; tham gia ý kiến xây dựng khu vực kiểm tra, kiểm soát và lưu giữ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại cửa khẩu quốc tế…
Từ những đóng góp tham mưu đó, Cục Điều tra chống buôn lậu đã xây dựng chiến lược phối hợp, đề nghị các tỉnh, thành phố chỉ đạo, quán triệt đến các đơn vị nghiệp vụ có liên quan và Chi cục Hải quan cửa khẩu đẩy mạnh việc thực hiện các biện pháp nghiệp vụ hải quan, tăng cường công tác nắm tình hình, thu thập, phân tích, xử lý thông tin; công tác điều tra cơ bản; công tác sưu tra, xác minh. Đồng thời, sử dụng có hiệu quả các trang thiết bị, chó nghiệp vụ, kịp thời phát hiện phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm ma túy; kiểm tra, giám sát chặt chẽ hàng hóa và hành lý xuất nhập khẩu, phương tiện xuất nhập cảnh có nghi vấn.
Tính đến cuối năm 2016, Đội 5 đã chủ trì và phối hợp đấu tranh 17 chuyên án, vụ án. Trong đó, đề xuất xác lập 2 chuyên án. Kết quả bắt giữ được 17 đối tượng, thu giữ 4 bánh và 7,5kg hêrôin; 200 viên ma túy tổng hợp, 24,8kg ma túy đá; 1,7kg cocain, 8,2kg lá khát; 2,6kg methaphetamine; thu nộp ngân sách 155.613.000 đồng và nhiều tang vật phạm tội khác.
Trong đó, Chuyên án nổi bật nhất là TN-0306 đấu tranh với đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy cất giấu trong hàng hóa quá cảnh từ Trung Quốc qua Việt Nam, Lào, Campuchia để đến Thái Lan. Đây là chuyên án hoàn toàn do lực lượng của Cục Điều tra chống buôn lậu chủ trì phối hợp với Cục Hải quan Tây Ninh, Cục Hải quan Lạng Sơn tiến hành từ khâu điều tra cơ bản cho đến tổ chức kế hoạch phá án. Kết quả, triệt phá đường dây vận chuyển buôn bán ma túy xuyên quốc gia, thu giữ 15,8kg ma túy đá.
Ngoài ra, trong năm 2016, Đội 5 đã phối hợp với hải quan địa phương khám xét các lô hàng nhập khẩu nghi vấn cất giấu ma túy theo thông tin tình báo từ nước ngoài như: Phối hợp Hải quan Hải Phòng khám xét container hạt mắc ca nhập khẩu từ châu Phi về cửa khẩu cảng Hải Phòng; Phối hợp C47 (Bộ Công an) và Hải quan Đà Nẵng khám xét 40 container gỗ vận chuyển từ Lào quá cảnh qua cửa khẩu Lao Bảo, cửa khẩu cảng Đà Nẵng để xuất khẩu sang nước thứ 3; phối hợp với Hải quan TP Hồ Chí Minh, Hải đội 3 khám xét 07 container hạt điều vận chuyển từ châu Phi về cảng Sài Gòn…
Nhận định về những kết quả đã đạt được, ông Nguyễn Đức Long - Đội trưởng Đội 5 cho biết, nhờ sự chỉ đạo sát sao của Tổng cục Hải quan, Cục Điều tra chống buôn lậu, xác định rõ tình hình phức tạp trong công tác kiểm soát buôn lậu ma túy thời gian vừa qua, cùng với sự nỗ lực cố gắng không ngại khó khăn, nguy hiểm của anh em, Đội 5 mới đạt được những thành tích khả quan như trên.
Đánh giá tình hình đấu tranh phòng, chống vận chuyển trái phép ma tuý qua cửa khẩu sẽ diễn biến phức tạp trong dịp cuối năm, ông Long cho biết, đơn vị sẽ tiếp tục nâng cao cảnh giác, xây dựng phương án tăng cường kiểm soát, sẵn sàng chủ động phát hiện, ngăn chặn và phối hợp với các lực lượng chức năng trong và ngoài ngành để xử lý ngay khi phát hiện các đối tượng vận chuyển trái phép ma tuý qua cửa khẩu, biên giới.
Với việc tham gia công tác đấu tranh phòng, chống vận chuyển ma túy nói chung và phòng, chống buôn lậu ma túy và các tiền chất qua biên giới nói riêng, có thể nói Đội Kiểm soát chống buôn lậu ma túy khu vực miền Bắc đã có những bước chuyển biến tích cực, từng bước khẳng định việc mở rộng lực lượng tham gia vào công tác phòng, chống buôn lậu ma túy, góp phần kiểm soát tội phạm ma túy ngày càng có hiệu quả.