Đúng lúc, kịp thời nhưng còn lúng túng
Báo cáo tình hình học sinh trở lại trường học trực tiếp sau Tết Nguyên đán năm 2022, đại diện Bộ GD-ĐT cho biết, đến ngày 16/2, tổng số học sinh học trực tiếp trên cả nước là 21.001.019/22.409.817, tỉ lệ 93,71%. 54/63 tỉnh, thành phố đã tổ chức cho toàn bộ trẻ mầm non học trực tiếp. Theo kế hoạch, từ ngày 21/2, ở cấp mầm non, 59/63 tỉnh, thành phố cho toàn bộ trẻ mầm non học trực tiếp.
Theo Bộ GD-ĐT, chủ trương mở cửa để học sinh tới trường học trực tiếp nhìn chung được xã hội, nhà giáo, phụ huynh, các chuyên gia... ủng hộ, đồng tình, được đánh giá là đúng lúc và kịp thời. Tuy nhiên, qua quá trình triển khai còn có một số khó khăn, vướng mắc, hạn chế. Đặc biệt, sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, khi tổ chức các hoạt động dạy học trực tiếp, một số địa phương có tỉ lệ giáo viên, học sinh nhiễm Covid-19 tăng mạnh như: Hải Phòng 9.649 ca (chiếm 1,76%), Hà Tĩnh 675 ca (chiếm 0,24%), Nghệ An 298 ca (chiếm 0,08%),...
Ngoài ra, một số địa phương còn quan điểm khác nhau về thời gian, thời điểm, cách thức, quy mô cho trẻ em, học sinh đi học trực tiếp. Có nơi triển khai đồng loạt, có nơi thận trọng triển khai từng bước và có thí điểm thăm dò, đặc biệt là đối với cấp mầm non và tiểu học. Một số cơ sở giáo dục còn lúng túng khi xử lý các trường hợp học sinh F0, F1. Việc khoanh vùng xác định F1 chưa hợp lý dẫn đến nhiều học sinh phải nghỉ học trên lớp, chuyển sang học trực tuyến vì trong lớp có F0. Cá biệt có nơi cho cả lớp hoặc cả khối dừng học trực tiếp khi phát hiện F0 trong một lớp…
Bên cạnh đó, một số phụ huynh học sinh chưa yên tâm cho con trở lại trường học trực tiếp, đặc biệt đối với cấp học mầm non và tiểu học (trẻ dưới 12 tuổi chưa được tiêm vaccine, trong khi dịch bệnh vẫn đang diễn biến phức tạp) dẫn đến tỷ lệ trẻ mầm non đến trường thấp ở một số địa phương.
Sớm có văn bản hướng dẫn xét nghiệm trong trường học
Trước những thực tế, khó khăn sau khi mở cửa trường học từ sau Tết Nguyên đán, Bộ GD-ĐT kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương xây dựng kế hoạch nhất quán việc đưa trẻ em mầm non, học sinh đến trường đảm bảo an toàn. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng đề nghị Bộ Y tế ban hành hướng dẫn và thống nhất với các địa phương về việc test sàng lọc học sinh khi tới lớp; đề nghị Bộ Y tế cho ý kiến chuyên môn về phòng chống dịch đối với việc cho trẻ em tới trường nhưng chưa được tiêm vaccine; việc tổ chức ăn bán trú, học hai buổi...
Về phía ngành Giáo dục, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho hay trong thời gian tới sẽ tập trung việc rà soát, sắp xếp đội ngũ nhân viên y tế trường học, tổ chức bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ. Bộ cũng sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế để đánh giá tình hình dịch bệnh trong trường học, kịp thời hướng dẫn, chỉ đạo đối với các tình huống phức tạp xảy ra; sửa đổi hướng dẫn xử trí với các trường hợp F0, F1 trong trường học phù hợp với thực tiễn. Đồng thời tăng cường công tác truyền thông chủ trương mở cửa trường học, tạo sự đồng thuận của xã hội, đặc biệt là của phụ huynh học sinh trong việc sẵn sàng cùng với ngành Giáo dục đưa con em trở lại trường học an toàn.
Phát biểu kết luận, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh quan điểm: Việc đi học của trẻ là rất quan trọng, không phải chỉ khi có dịch mà cả khi không có dịch. Trẻ ở nhà trong thời gian dài có thể dẫn đến hệ lụy khôn lường; không chỉ về văn hóa, kiến thức, mà tác động lâu dài đến sự phát triển của trẻ. Không những thế, việc này còn ảnh hưởng đến các nhân lực lao động (ông bà, cha mẹ chăm nuôi), từ đó ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Theo các nghiên cứu khoa học, virus SARS-CoV-2 vẫn tiếp tục xuất hiện biến chủng, vì vậy, tiêm phòng vaccine là biện pháp quan trọng để giảm tỷ lệ lây nhiễm hoặc nếu lây nhiễm sẽ giảm tỷ lệ chuyển nặng, phải nhập viện, tử vong. Đối với trẻ em nhóm tuổi dưới 12 tuổi, yếu tố giảm tỷ lệ lây nhiễm chưa có do chưa được tiêm vaccine. Vì vậy, nếu trường học mở lại, khả năng lây nhiễm của trẻ em sẽ tăng rất nhanh, trong khi tỷ lệ chuyển nặng rất thấp. Đây là hai yếu tố cần tính toán để có các biện pháp ứng phó phù hợp, kiểm soát hiệu quả, giảm tối đa nguy cơ lây nhiễm không để vượt khả năng của ngành Y tế trong xét nghiệm, điều trị, cách ly ca mắc trong trường học.
Hoan nghênh Bộ GD-ĐT trong quyết tâm mở cửa trường học an toàn, Phó Thủ tướng lưu ý, việc đưa trẻ trở lại trường phải có sự chỉ đạo thống nhất trên cả nước nhưng không áp dụng máy móc, cứng nhắc giữa các địa phương có cấp độ dịch khác nhau, giữa đô thị và nông thôn…, tránh tình trạng “mạnh ai nấy làm”.
Trong thời gian tới, cần tiếp tục triển khai kế hoạch tiêm vaccine cho trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi theo hướng dẫn của Bộ Y tế, kiểm soát tốc độ lây nhiễm trong trường học, có phương án xử lý khi có F0, F1 hợp lý, liên tục cập nhật hướng dẫn điều trị… Bộ Y tế sớm có văn bản hướng dẫn xét nghiệm trong trường học: theo dõi sức khỏe trẻ em mắc bệnh nền hoặc có vấn đề về sức khỏe; thời gian cách ly tại nhà đối với trẻ em là F1. Cùng với đó, Bộ GD-ĐT tiếp tục tổ chức, kiện toàn các phương thức dạy học trực tuyến, qua truyền hình, như một phần của chương trình cải cách giáo dục, thay vì chỉ triển khai trong thời gian dịch bệnh.
Không cần xét nghiệm 100% học sinh khi tới trường
Trước việc một số địa phương yêu cầu 100% học sinh phải xét nghiệm Covid-19 trước khi đến trường học trực tiếp, các chuyên gia y tế, Bộ GD-ĐT và Bộ Y tế chỉ khuyến cáo xét nghiệm đối với các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh và có yếu tố dịch tễ, không cần xét nghiệm 100% học sinh, đặc biệt với trẻ em mầm non.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn đề nghị lãnh đạo các địa phương, Sở Y tế cũng như Sở GD-ĐT không quy định học sinh phải xét nghiệm sàng lọc trước khi đến trường, lớp. Chỉ xét nghiệm với những trường hợp có triệu chứng nghi nhiễm hoặc dấu hiệu dịch tễ tiếp xúc với F0. Đồng thời, không có sự khác biệt về nguy cơ lây nhiễm cho học sinh học 1 buổi, 2 buổi hoặc ăn bán trú. Vì vậy, các trường học đủ điều kiện, bảo đảm an toàn phòng, chống dịch có thể tổ chức học bán trú cho học sinh để tạo thuận tiện, giảm phiền hà cho phụ huynh và gia đình. Bộ Y tế sẽ sớm có hướng dẫn về chăm sóc, thuốc điều trị cho học sinh mắc Covid-19 nhằm tạo sự an tâm cho phụ huynh và xã hội.