Nghệ sĩ qua đời ngày 17/3 tại Mỹ, thọ 86 tuổi. Bà là một trong những gương mặt ảnh hưởng sâu sắc nhất trong nền tân nhạc Việt Nam bởi tài năng, tình yêu bền bỉ, trọn vẹn dành cho âm nhạc. Dù hiểu bà qua đời vì tuổi cao, sức yếu, nghệ sĩ thuộc nhiều thế hệ vẫn bàng hoàng.
Khánh Ly viết trên trang cá nhân: "Thế là Ngọn Hải Đăng đã tắt. Tôi chẳng bao giờ quên những ngày tháng được cùng bà cười hát vui đùa tại Sài Gòn êm ả. Bà ngồi giữa chúng tôi gồm Hồng Vân, Ngọc Minh, Lan Ngọc lặng lẽ nghe Hồng Vân kể chuyện tếu. Thỉnh thoảng bà mắng yêu: 'Chúng mày quá lắm nhé'. Dẫu có kiếp sau cũng chẳng bao giờ tìm lại được những tháng ngày đẹp đẽ ấy nhưng tôi sẽ giữ mãi trong tim hình ảnh Thái Thanh - Ngọn Hải Đăng của riêng tôi!''.
Thập niên 1960, Phương Dung làm chung với Thái Thanh ở phòng trà Đêm Màu Hồng của nhạc sĩ Phạm Đình Chương. Cả hai là giọng ca độc quyền của phòng trà. Trong mắt bà, đàn chị gần gũi, dễ thương, vui vẻ, sẵn sàng truyền kiến thức, kinh nghiệm cho người đi sau. "Tôi ngưỡng mộ giọng hát cao vút, luyến láy, nhẹ nhàng của chị. Đến nay, tôi chưa thấy giọng ca nào hát bài Tình hoài hương của Phạm Duy hay như Thái Thanh. Chất giọng cao vút, trong veo của chị chạm vào sâu thẳm tâm hồn người nghe", Phương Dung nói.
 |
| Danh ca Thái Thanh. Ảnh:Tư liệu. |
Danh ca Hương Lan nói chị may mắn có cơ hội được hát chung phòng trà với Thái Thanh ở Chợ Lớn Sài Gòn trước năm 1975. Do nhỏ tuổi nhất trong số các ca sĩ nổi danh, Hương Lan được được bà cưng chiều. Sau khi Thái Thanh qua Mỹ, chị ít có cơ hội được gặp gỡ trò chuyện, chỉ nắm thông tin về bà qua con gái Ý Lan. "Ý Lan rất gắn bó với mẹ. Sau này, Ý Lan ít khi nhận lời đi hát xa vì lo lắng cho mẹ tuổi già sức yếu. Tôi nuối tiếc khi làng nhạc mất đi giọng ca vượt thời gian như bà", Hương Lan nói.
Nhạc sĩ Bảo Chấn có ba năm được đệm đàn cho Thái Thanh ở phòng trà Khánh Ly. Theo ông, danh ca là người chỉn chu, khó tính khiến anh rất sợ. Anh thường bị bà mắng và góp ý khi đệm đàn. "Có lần cô Thái Thanh hát bài Bà mẹ Gio Linh (Phạm Duy), tôi đàn không tập trung khiến cô hát không được. Trên sân khấu Thái Thanh nói ngay: 'Cháu đánh hay lắm, hay là cháu đánh luôn đi để cô đi xuống' khiến tôi xấu hổ. Nhờ sự khó tính của cô, tôi chững chạc, trưởng thành hơn rất nhiều", nhạc sĩ kể.
Những nhạc sĩ thế hệ sau luôn dành cho Thái Thanh lòng yêu kính. Ca sĩ Quang Dũng từng có dịp hát chung với danh ca trong một chương trình ở Canada năm 2013. Anh kể thời tiết rất lạnh Thái Thanh vẫn đến sớm nhất dù là người hát cuối cùng. Anh ấn tượng ở bà phong cách người Hà Nội xưa với cốt cách, tiếng nói, dáng đi. "Tôi chưa thấy một nghệ sĩ nào khiến cho cả khán phòng đứng dậy vỗ tay 10 phút mà chưa cần cất tiếng hát hay lời mở đầu. Tôi gần như nín thở khi nghe bà hát", Quang Dũng cho biết. Anh cũng quý sự hiếu thảo của Ý Lan - người luôn dành nhiều thời gian kề cận, chăm sóc, trò chuyện khi mẹ đau ốm vì tuổi già.
 |
| Ca sĩ Đức Tuấn chia sẻ ảnh danh ca Thái Thanh. Ảnh:Đức Tuấn. |
Ca sĩ Đức Tuấn cho biết trên trang cá nhân: "Được gặp và trò chuyện với Cô Thái Thanh là diễm phúc mà thanh niên lứa tụi con mấy ai có được. Cô an nghỉ Cô nhé. Mãi yêu giọng hát của Cô. Một hành trang theo con suốt cuộc đời.
Trong mắt Bằng Kiều, Thái Thanh là một nghệ sĩ hài hước, điệu nghệ, lúc nào cũng toát lên nét sang trọng, quý phái. "Với tôi, danh ca Thái Thanh lúc nào cũng sống mãi với hình ảnh áo dài, tóc trắng. Nửa thập kỷ qua đến giờ, những nhạc phẩm Thái Thanh từng hát, tôi chưa thấy ai có thể so sánh được với bà. Có lẽ nhiều năm sau nữa, làng nhạc cũng khó tìm được. Bà là huyền thoại của nền tân nhạc Việt Nam, thần tượng của biết bao thế hệ", Bằng Kiều nói.
Ca sĩ Dương Triệu Vũ (sinh năm 1984) cho biết anh nhớ mãi lần được xem Thái Thanh và con gái - Ý Lan - song ca Nụ tầm xuân và Bài ca sao (Phạm Duy) trên sân khấu Thúy Nga ở hải ngoại. "Tôi nhớ mãi cảm giác 'đứng hình' của mình khi được trực tiếp nghe, ngắm nhìn hai thần tượng từ nhỏ của mình", Triệu Vũ nói. Năm 2008, anh có dịp gặp và nói chuyện với danh ca khi cùng Bằng Kiều, Quang Lê, Trần Thái Hòa, Trịnh Lam... hát lại trích đoạn trường ca Con đường cái quan (Phạm Duy). Ngày xưa, bà và ban hợp ca Thăng Long từng thể hiện nhạc phẩm này.
"Bà dù cao tuổi, tóc bạc phơ nhưng khi nghe kể về cách xử lý, ý nghĩa của ca khúc, bà như trẻ hơn 20 tuổi, giọng nói đầy nhiệt huyết. Tôi thấy bà thật đáng yêu. Thái Thanh là một nghệ sĩ không bao giờ già trong tâm hồn. Đam mê ca hát của bà không bao giờ tắt và bà luôn là nguồn cảm hứng lớn cho nghệ sĩ thế hệ sau", Dương Triệu Vũ nói.
Trên trang cá nhân, nhạc sĩ Quang Huy viết: "Vĩnh biệt cô Thái Thanh, giọng ca như một bức rèm lả lướt trong cơn gió giữa đêm mịt, những nốt cao nhất được xử lý mềm mại và ngọt như chén rượu ngon chạy đi khắp cơ thể".
